کارشناسان: ارمنستان با تعلیق تصویب پروتکل ها نمیتواند بر ترکیه فشار وارد کند

24 آوریل 2010, 08:00 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

آذربایجان، باکو، 3 ادیبهشت/ "ترند"، خبرنگار: ا. تاری وردی یوا/

ارمنستان با تعلیق تصویب پروتکل ها در پارلمان کشور جهت با عادی سازی روابط با ترکیه نمیتواند بر آنکارا فشار وارد کند.

یاشار یاکیش وزیر خارجه سابق ترکیه گفت: "ارمنستان در پنداشت بمنی بر اینکه میتواند با توقف فرایند تصویب پروتکل ها در رابطه با عادی سازی روابط با ترکیه، بر آنکارا فشار وارد کند اشتباه کرده است. بلعکس ارمنستان با انجام این اقدام باعث کاهش فشار بر ترکیه شده است، زیرا که در صورت تصویب پروتکل در مجلس ارمنستان، ترکیه مورد فشار قرار میگرفت".
بگزارش واحد مطبوعاتی دفتر ریاست جمهوری ارمنستان، سرژ سرکسیان رئیس جمهور ارمنستان با دستور خود روند تصویب پروتکل های امضاء شده بین رمنستان- ترکیه در پارلمان این کشور، متوقف کرده است.

توافق نامه میان ارمنستان و ترکیه در 10 ماه اکتبر سال 2009 در شهر زوریخ سوئیس از سوی احمد داوود اغلو و ادوارد نالباندیان وزرای خارجه ترکیه و ارمنستان امضا شده است. ترکیه از سال 1993 با ارمنستان قطع رابطه کرده و هم اکنون جهت بهبود مناسبات دو کشور سعی میکند.

علت قطع رابطه ترکیه با ارمنستان ادعاهای ارامنه مبنی بر کشتار جمعی آنها از سوی ترکهای عثمانی، اقدامات آنها مبنی بر شناساندن رسمی این قتل عام در سطح جهان و اشغالگری وحشیانه 20 درصد از اراضی آذربایجان از سوی ارامنه بوده است.

بنظر ناظران، هدف تصمیم رئیس جمهور ارمنستان، فشار آوردن بر ترکیه و همچنین مجبور ساختن این کشور به عمل به خواسته های دیاسپور ارامنه است.
بنظر لیچینی سیمائو کارشناس اروپایی در امور قفقاز، جامعه بین المللی دارای امیدهای زیادی نسبت به نتایج مثبت فرایند تصویب پروتکل ها بین ارمنستان و ترکیه داشته اند.

سیمائو کارشناس کشورهای قفقاز جنوبی، عضو دانشگاه University of Coimbra در مصاحبه مکتوب به خبرگزاری "ترند" گفت: "بنظر من تصمیم ارمنستان جهت توقف روند تصویب پروتکل ها برای اعمال فشار بر ترکیه است، برای این که آنکارا از موضع خود در رابطه با قره باغ کوهستانی امتناع کند".

بگفته وی، علاوه بر این سرکسیان با نصمیم خود میخواهد دیاسپور ارامنه را آرام سازد، با این که وی بطور کامل به خواسته لابی که خواستار لغو تصویب پروتکل ها بود، عمل نکرده است.
بگزارش "مدی ماکس"، به نظر الکساندر ایسکندریان کارشناس ارمنستان، اظهارات رئیس جمهور ارمنستان در رابطه با توقف روند تصویب پروتکل ها به این معنا نیست که این پروتکل ها لغو شده اند. "این هشدار به ترکیه است که مذاکرات به این صورت نمیتوانند ادامه پیدا کنند و هم اکنون از ترکیه انتظار انجام اقداماتی هستند که باعث تغییر فرمت مذاکرات شود".

یاکیش معتقد است که تصمیم ارمنستان باعث توقف کامل فرایند تصویب خواهد شد.

یاکیش در مصاحبه تلفنی با خبرگزاری "ترند" گفت: "ترکیه با آغاز این فرایند قصد پایان دادن آن را داشت و با این هدف این پروتکل ها امضاء شده بودند. اما در حال حاضر پس از تصمیم ارمنستان، ما هیچ دلیلی برای ادامه این فرایند نداریم".

بگفته وی، در ارمنستان نتوانسته اند در مقابل بازی ها و فشارهای دیاسپور ارامنه مقابله کنند.
بنظر کارشناسان، تصمیم ارمنستان در این رابطه به این دلیل بوده که آنها درک کردند که ادامه روند عادی سازی روابط با آنکارا هیچ معنی ندارد.

فکرت صادق اف سیاستمدار آذربایجانی بر این اعتقاد است که بیانیه سرژ سارکیسیان یک مانور است. وی گفته است: حتی پس از امضای پروتکل های زوریخ و انجام اصلاحات در آنها توسط دادگاه قانون اساسی ارمنستان که بر خلاف منافع آنکارا بود، معلوم بود که ترکیه آن اسناد را در همان قالب تصویب نخواهد کرد و ایروان این اقدام را انجام داد.

وی افزود که حتی پیش از بیانیه سرژ سارکیسیان در روز گذشته، معلوم بود که پروتکل های زوریخ تصویب نخواهد شد. زیرا دادگاه قانون اساسی ارمنستان اصلاحاتی در ان انجام داده بود.

به گفته یاکیش، در حال حاضر موقعیت ترکیه بهتر است. زیرا آن با فشار برای تسریع روند بهبود روابط مواجه نشد.
وی گفته است: تا زمانی که ارمنستان موضع خود را به طور روشن ارائه نکند، ما نباید این روند را ادامه دهیم.

به گفته نماینده پارلمان ترکیه، موضع این کشور در رابطه با بهبود روابط با ارمنستان بدون تغییر باقی میماند- بدون پیشرفت قابل توجهی در مناقشه قره باغ کوهستانی، مرزها با این کشور باز نخواهد شد. حتی اگر در این مورد در پروتکل ها چیزی گفته نشده باشد.
سیماو بر این باور است که روابط میان ترکیه و ارمنستان بطور فزاینده تحت سوء ظن و بی اعتمادی قرار میگیرد و این موجب نگرانی میشود.

وی گفته است: به طور کلی، هر دو طرف باید برای جلب حامیان جدید برای باز کردن مرزهای خود تلاش کنند.
به گفته صادق اف، تنها ارمنستان در شکست خوردن روند بهبود روابط با ترکیه مسئولیت دارد.

وی گفته است: خیلی ذجالب است که ارمنستان خواهان بهبود اوضاع اقتصادی در کشور است و همزمان با این از اداعای اراضی به ترکیه، تلاش برای تصویب "نسل کشی ارمنی" کذایی امتناع نمیکند و همچنان برای حل و فصل مناقشه قره باغ کوهستانی تلاش نمیکند.

آقای صادق اف گفته است: بیانیه سارکیسیان یک مانور است. زیرا خود ارمنستان نیز آگاه است که پروتکل ها با اصلاحات در پارلمان های کشور ها مورد تصویب قرار نخواهد گرفت.