کارشناسان: اگر البرادعی رئیس جمهور شود روابط مصر و ایران توسعه خواهد یافت

15 آوریل 2010, 08:00 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

آذربایجان، باکو، 25 فروردین/ "ترند"، خبرنگار: ع. صادق اوا/

بنظر کارشناسان، انتخاب شدن محمد البرادعی رئیس سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان رئیس جمهور مصر، میتواند باعث گشایش صفحه جدید در روابط قاهره و تهران شود.

به اعتقاد حسن هانی زاده کارشناس ایرانی در امور اعراب، "البرادعی دیپلمات شناخته شده بین المللی است، پس اگر او بتواند در انتخابات ریاست جمهوری در مصر پیروز شود، روابط با ایران را توسعه خواهد داد".

احزاب مخالف مصر از جمله "اخوان المسلمین" سازمان های اصلاح طلب اسلامی، حمایت خود را از نامزدی البرادعی در انتخابات ریاست جمهوری در مصر در سال 2011 اعلام کرده اند. اگر البرادعی بتواند نامزدی خود را اعلام کند، در این صورت رقیب اصلی وی جمال مبارک پسر رییس جمهوری فعلی خواهد بود.

بنظر کارشناسان، پیروزی البرادعی در انتخابات باعث دو نتیجه مثبت: بهبود روابط مصر و ایران که بیش از 30 سال پیش از بین رفته و کاهش تنش های سیاسی در مصر خواهد بود.

بنظر مصطفی اوزجان کارشناس ارشد ترکیه در امور خاورمیانه، دیدگاه خوشبینانه البرادعی و خواستار وی جهت ایجاد اصلاحات در سیاست داخلی و خارجی ممکن است، اغاز فرایند دموکراتیزاسیون در جهان عرب باشد".

اوزجان در مصاحبه تلفنی با "ترند" گفت، "احزاب مخالف مصر از البرادعی حمایت میکنند، زیرا که پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری باعث کاهش تنش های سیاسی خواهد شد".

بنظر هانی زاده کارشناس ایرانی، موضع البرادعی نسبت به ایران نتیجه "تجربه سی ساله وی در عرصه بین المللی سیاسی" است.

البرادعی به عنوان مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در طول 12 سال، از انجام مذاکرات با ایران بدون پیش شرط حمایت کرده است. بنابراین به نظر کیار سولمانی کارشناس اروپایی در امور سیاست خاور میانه ، به احتمال زیاد در صورت پیروزی البرادعی در انتخابات در سال 2011 ، وی به موضع خود در رابطه با سیاست خارجی وفادار خواهد ماند.
تنش در روابط مصر و ایران به خاطر نارضایتی قاهره از حمایت ایران از گروه های شبه نظامی در خاورمیانه و دخالت این کشور در سیاست های عراق و یمن بوده است. شکاف در روابط بین دو کشور در سال 1978 پس از اتهام قاهره در خیانت به منافع مسلمانان به دلیل امضاء آتش بس با اسرائیل از سوی رهبر مذهبی ایران بوجود امده است. تنش در روابط این دو کشور پس از نامگذاری خیابان مرکزی تهران به نام خالد اسلامبولی قاتل انور سادات رئیس جمهور مصر، به اوج خود رسیده است.

رژیم حسنی مبارک که بیش از 25 سال بر سر حاکمیت است، تا زمانی که "ایران از دخالت در روابط بین کشورهای عربی امتناع و اختلافات ارضی با کشورهای خلیج فارس را حل و فصل نکند"، از گفتگو با این کشور امتناع میکند.
با این حال، تحلیلگران در مورد بهبود روابط مصر و ایران در کوتاه مدت تردید دارند. زیرا مطمئن هستند که در انتخابات البرادعی با مشکلات جدی روبرو خواهد شد.
اکرم حوزم تحلیلگر عرب در مصاحبه با "ترند" گفت: شانس البرادعی برای پیروزی در انتخابات بسیار کم است. زیرا وی در سیاست مصر شرکت نکرده است(بعنوان رهبر یکی از احزاب سیاسی مصر) و همچنین مصر از سال 1952 در دست نظامیان بوده است.
به گفته وی، نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آینده در مصر، احتمالا بستگی به رهبران نظامی کشور خواهد داشت.
هانی زاده تحلیلگر ایرانی معتقد است که یکی از موانع اصلی برای ریاست البرادعی، شرایط قانون اساسی مصر در خصوص نامزدها خواهد بود. بر طبق ماده های 76، 77 و 86 قانون اساسی مصر، کاندیدی که بیش از پنج سال رهبر یک حزب نباشد، نمی تواند کاندید ریاست جمهوری شود. البرادعی گفت که پس از تغییرات در قانون اساسی، کاندید خواهد شد.

تحلیلگران معتقدند که حمایت "اخوان المسلمین" از ایده های اصلاح طلب رئیس سابق آژانس بین المللی انرژی اتمی، در برابر جمال مبارک، مخالفان قوی تشکیل خواهد داد. با اتصال "اخوان المسلمین" در بلوک البرادعی، برای این جنبش اصلاح طلب فرصتی به منظور آغاز فعالیت علیه نظام سیاسی کشور ایجاد میشود.

"اخوان المسلمین" که دموکراسی جامعه مصر را تبلیغ میکنند، در مصر در مقایسه با جنبش های کوچک که در سال 2005 با گروه "الکفایه" ائتلاف کرده اند، بیشتر معروف هستند.

به گفته سولمانی، انتخابات پارلمانی در مصر که در سال 2010 برگزار خواهد شد، شانس خوبی برای نشان دادن نفوذ مخالفان در کشور خواهد بود.
وی در مصاحبه مکتوب به خبرگزاری "ترند" گفت: برای اصرار در اصلاحات، از جمله اصلاحات قانون اساسی، فرصتی برای معرفی کاندید مستقل البرادعی ایجاد خواهد کرد و جبهه اپوزیسیون باید قدرت خود را نشان داده و با وجود تفاوت ها در ایدئولوژی و دیدگاه ها در سطح پارلمان در حل مسائل مهم سیاسی متحد شوند.
کارشناسان بر این اعتقاد است که انتخابات مجلس نشان خواهد داد که ایا دولت برای فضای سیاسی باز آماده است یا نه.

با این حال، با توجه به مشکلات قانون اساسی که البرادعی برای کاندیداتوری خود با انها روبرو خواهد شد، انجام مذاکرات در مورد تاثیر وی بر روابط ایران و مصر در عمل زود است.

این مقاله با همکاری ر. حافط اوغلو و د. خاتین اوغلو تهیه شده است.