روابط ایران و مصر احیا شدنی است

10 مارس 2011, 09:00 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

آذربایجان، باکو/ 18 اسفند /خبرگزاری "ترند"، خبرنگار: ت. جعفراف/

علیرغم خوشبینی وزیر خارجه ایران نسبت به دورنمای روابط بین ایران و مصر پس از استعفای حسنی مبارک، تاکنون مقامات مصری برای ازسرگیری مناسبات دیپلماتیک به ایران "چراغ سبز" نشان نداده اند. ولی کارشناسان معتقدند که پس از مبارک شرایط مساعدتری برای احیای روابط میان دو کشور وجود دارد.

به اعتقاد حسن هانی زاده، کارشناس ایرانی در امور کشورهای عربی و ایران، توسعه روابط مصر و ایران بعنوان دو کشور بزرگ اسلامی موجب بهبود وضعیت منطقه خواهد شد.

علی اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران روز 8 مارس در گفتگو با روزنامه "الاخبار" لبنان گفت که، تنها مشکل از سرگیری روابط ایران و مصر حسنی مبارک بود. صالحی افزود، چنانچه وی از طرف وزیر امور خارجه مصر دعوت شود، بلادرنگ به قاهره سفر خواهد کرد.

لیکن،اسماعیل یاشا، کارشناس ترک مقیم عربستان سعودی نیز بر این باور است، رژیم حسنی مبارک فقط بخشی از مشکل موجود مابین تهران و قاهره بود.

یاشا در مکالمه تلفنی با ترند از ریاض اظهار داشت: "بخشی دیگر از چالش بین مصر و ایران، استفاده حاکمیت ایران از عوامل مختلف در منطقه برای اعمال نفوذ بیشتر و سیاستهای آن در این راستا است".

در ایران اکثر جمعیت شیعه مذهب، ولی در مصر سنی هستند. در مورد حکومتها نیز، در ایران حکومت بر پایه شریعت اسلامی اداره می شود، اما در مصر دولت سکولار حاکم است. مقامات مصر، عربستان سعودی و بسیاری از کشورهای عربی سنی مذهب ایران را به تلاش برای تقویت نفوذ خود در منطقه با حمایت از شیعیان متهم می کنند.

روابط دیپلماتیک بین تهران و قاهره پس از انقلاب اسلامی سال 1979 در ایران و در پی اعطای پناهندگی دولت مصر به محمدرضا پهلوی، شاه ایران و امضای پیمان صلح با اسرائیل (پیمان کمپ دوید) قطع شد.

با وجود قطع روابط سیاسی میان دو کشور، روابط اقتصادی کمی بین مصر و ایران وجود دارد و ظرف دو سال اخیر مذاکراتی دایر بر ایجاد پروازهای مستقیم بین دو کشور صورت گرفت.

حسنی مبارک رئیس جمهور مصر در پی تظاهرات جمعی در مصر، روز 11 فوریه مجبور به استعفا شد.

به عقیده هانی زاده، سقوط رژیم حسنی مبارک زمینه ساز توسعه روابط سیاسی مابین ایران و مصر خواهد شد. هانی زاده در مکالمه تلفنی با ترند تصریح کرد: "به نظرم، مناسبات میان ایران و حکومت جدید مصر تا سطح انتصاب سفیران جدید ارتقا خواهد یافت. نبی العربی وزیر امور خارجه جدید مصر میباشد. وی علاقمند به توسعه روابط با ایران است. او در دوران ریاست جمهوری مبارک نیز در راستای بهبود مناسبات ایران و مصر تلاش کرده است".

نبی العربی که از قضات سابق دادگاه بین المللی لاهه و مخالف حاکمیت مبارک بوده، در سال 1978 حین مذاکرات کمپ دوید مشاور حقوقی مصر بود. برغم این، وی به محاصره سازمان حماس که متفق حکومت ایران در فلسطین بود، بارها اعتراض کرده است.

به عقیده یاشا، در صورت انصراف ایران از گسترش نفوذ خود در منطقه، روابط مصر و ایران می تواند عادی شود. یاشا افزود: "صالحی می تواند به مصر سفر کند، لیکن معتقدم که چنانچه ایران به سیاستهای افزایش نفوذ خود در منطقه ادامه دهد، در روابط مصر با ایران تغییراتی صورت نخواهد گرفت".

در دوران حکومت محمد خاتمی، رئیس جمهور سابق ایران تلاشهای فراوانی در جهت احیای روابط بین دو کشور بعمل آمد، ولی از روی دلایل گوناگون چندان موفقیت آمیز نشد. در دولت اول محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور فعلی ایران نیز گامهایی در راستای بهبود مناسبات میان مصر و ایران برداشته شد. از جمله، سفر حداد عادل، رئیس سابق پارلمان ایران به مصر و دیدار با حسنی مبارک رئیس جمهور پیشین، سفر علی لاریجانی رئیس مجلس ایران به مصر و علاوه بر این، سفر حمید بقایی، معاون رئیس جمهور ایران و رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری این کشور به مصر در ماه اکتبر سال 2010 را می تواند بعنوان نمونه ذکر کرد. پس از سفر بقایی، در تاریخ 5 اکتبر سال 2010 بعد از 30 سال برای اولین بار پروازهای بین تهران و قاهره از سر گرفته شد.

به نظر هانی زاده، احیای روابط سیاسی بین ایران و مصر به توسعه مناسبات اقتصادی دو کشور تحرک خواهد بخشید. وی افزود: "ایران با توسعه فعالیتهای نساجی در مصر، می تواند به اقتصاد این کشور کمک کند. علاوه بر این، در مصر زیارتگاه های زیادی وجود دارد که این هم مورد توجه ایرانیان است. این عوامل می تواند تحرک بخش بهبود روابط بین دو کشور شود".