خاورمیانه و ترکیه ›

سفر داود اوغلو به ایران - تلاش جدید آنکارا برای تقویت نفوذ خود در خاورمیانه

14 سپتامبر 2009, 10:18 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

آذربایجان، باکو، 21 شهریور/ "ترند نیوز"، خبرنگار: ع. صادق اوا/

کارشناسان بر این باورند که تقویت تاثیرگذاری دیپلماتیک ترکیه در حل مناقشات خاورمیانه و تلاش این کشور برای ایفای نقش میانجیگری در مورد اختلافات غرب و ایران در زمینه برنامه اتمی ایران از هدفهای اساسی سفر احمد داود اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه به ایران میباشد.

محمد نورالدین کارشناس لبنانی مسائل سیاسی ترکیه در تماس تلفنی با خبرگزاری"ترندنیوز" گفت: "سفر داود اوغلو به ایران جهت ایجاد روابط میان عراق و سوریه، برنامه هسته ای ایران و مناسبات ایران و غرب بوده است."

نورالدین رئیس مرکز مطالعات استراتژیک بیروت عقیده دارد: "تهران به آنکارا اعتماد میکند. چرا که ترکیه طرفدار برنامه هسته ای صلح آمیز ایران است و بر علیه حل مناقشه و مباحثات بین ایران و غرب از طریق گزینه نظامی است. آنکارا همچنین در چارچوب ناتو همکاری نزدیک با آمریکا را حفظ میکند و بدین خاطر تمامی شرایط برای میانجیگری ترکیه میان ایران و غرب جهت حل مناقشات موجود فراهم است."

بامداد روز شنبه احمد داوود اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه بر اساس دعوت منوچهر متکی همتای ایرانی اش به تهران سفر کرده است.

سفر داوود اوغلو به تهران بعد از شرکت و ارائه پیشنهادهایی از طرف وی در رابطه با حل اختلافات میان سوریه و عراق در نشست سازمان کشورهای عربی در قاهره اتفاق می افتد.

بعد از امتناء سوریه از خواست عراق مبنی بر تحویل اشخاصی که متهم به دست داشتن در بمب گذاری 19 اوت در بغداد بودند، روابط میان دو کشور به سردی گرائیده و دو طرف سفرای خود را فرا خوانده اند.

آنکارا در تلاش برای حل اختلافات میان عراق و سوریه میباشد و این امر از طرف کشورهای عربی مورد حمایت قرار میگیرد.

بنظر عارف کسگین کارشناس آذری ایرانی الاصل مقیم ترکیه و متخصص مسائل ایران و خاورمیانه سفر اخیر داوود اوغلو در رابطه با برنامه هسته ای ایران، رفع تضادهای موجود در مناسبات این کشور و غرب و همچنین در رابطه با اوضاع بعد از انتخابات در ایران میباشد.

علیرغم بیانات ایران در مورد استفاده "صلح آمیز" از غنی سازی اورانیوم، آمریکا، اتحادیه اروپا و اسرائیل از ساخت سلاح اتمی توسط این کشور ابراز نگرانی میکنند.

اسرائیل بدفعات در مورد حمله به مراکز هسته ای ایران بیانات صادر نموده است، ولی آمریکا تاکنون واکنشی به این امر از خود نشان نداده است.

روبرت گیتس در مصاحبه خویش با شبکه تلویزیونی "الجزیره"قطر بیان کرده که، آمریکا درباره وجود سلاح هسته ای ایران مدارکی در دست ندارد.

عارف کسگین در مصاحبه تلفنی خود با خبرگزاری "ترند نیوز" افزود: لاکن مذاکرات غیر علنی کشورهای غربی در مورد اعمال تحریمهای جدید علیه ایران، موجب نگرانی ترکیه شده است. ترکیه مخالف به وجود آمدن مناقشات نظامی بین ایران با آمریکا و اسرائیل است. ترکیه این را بر خلاف منافع خود میداند.

حسن هاشمیان کارشناس ایران در امور خاورمیانه نیز معتقد است که یکی دیگر از اهداف سفر وزیر خارجه ترکیه به ایران، میتواند تلاش آنکارا برای بهبودی روابط ایران با کشورهای عربی باشد.

هاشمیان در گفتگوی تلفنی خود با خبرگزاری "ترند نیوز" افزود: اگر تقاضای عمر موسی دبیر کل اتحادیه عرب مبنی بر ضرورت مذاکرات ایران و اعراب را در نظر بگیریم، سفر داوود اغلو نیز میتواند بدین منظور باشد.

نورالدین همچنین معتقد است که ترکیه هم اکنون در خاورمیانه دارای نفوذ دیپلماتیک زیادی است و برای رسیدن به مقاصد خود قصد استفاده از روشهای گوناگونی را دارد.

وی اضافه کرد: ترکیه با تقویت روابط خود با ایران، عراق و سوریه، میتواند در مسیر میانجیگری خود در مناقشه خاورمیانه موفق باشد. "برقراری ثبات در منطقه برای ترکیه نیز مفید است. برای آنکه حوادث انفجار در عراق به امنیت ترکیه نیز صدمه وارد میکند".

هفته آینده بمنظور بهبود روابط عراق و سوریه نشست وزرای خارجه کشورهای اتحادیه عرب برگزار خواهد شد.

لیکن، این سفر داوود اوغلو بیانگر یکسان بودن مواضع ایران و سوریه در قبال مسایل خاورمیانه نیست.

عارف کسگین اضافه کرد: تنها در زمینه مبارزه با تروریزم ایران و ترکیه همکاریهای منطقه ای انجام میدهند. علت این امر، در سال 2003 پس از آغاز جنگ عراق بوجود آمدن تغییرات در سیاست خاورمیانه ترکیه بوده است. پس از این جنگ خطر متلاشی شدن عراق بوجود آمد. همزمان با این ترکیه، ایران و کشورهای عربی جهت نزدیکتر شدن به همدیگر تلاش کردند.

به اعتقاد وی، هنوز هم حل مناقشه خاورمیانه و مشکلات عراق برای ترکیه از اهمیت زیادی برخوردار است.

لاکن وی افزود: بین ترکیه و ایران لوایح سیاسی وجود ندارد. برای انکه مواضع این دو کشور در قبال مسایل سیاسی مختلف منطقه متفاوت است. یعنی این دو کشور رقیب همدیگر هستند. مواضع ایران و ترکیه در قبال روند برقراری صلح بین اسرائیل با سوریه و فلسطین و مسایل لبنان متفاوت هست.

این مقاله با حضور ت. جعفراف تهیه شده است.