اقتصادی ›

سفیر ایران: حجم تجارت ایران و آذربایجان را می توان به 5 میلیارد دلار افزایش داد

15 سپتامبر 2020, 09:35 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

سید عباس موسوی سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان در اولین مصاحبه خود با خبرگزاری های جمهوری آذربایجان، با خبرگزاری ترند انجام داده اند. متن این مصاحبه از این قرار می باشد.

تمایل دارم نقطه نظرات شما را در رابطه با آخرین وضعیت همکاریهای اقتصادی دو کشور بدانم و در این خصوص اگر اجازه بفرمائید سوالاتی دارم که در ادامه این گفتگو با شما در میان خواهم گذاشتم.

بسم الله الرحمن الرحیم؛

به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران به همه ملت دوست و برادر جمهوری آذربایجان عرض سلام و ادب دارم .از اینکه فرصتی را فراهم کردید تا در اولین مصاحبه خود با رسانه های آذربایجان به فاصله زمانی کمی از شروع رسمی ماموریت خود بعنوان سفیر جدید جمهوری اسلامی ایران در کشور دوست و برادر آذربایجان، با خبرگزاری ترند گفتگو نمایم، بسیار خرسندم.

بی تردید وجود اشتراکات فراوان تاریخی، جغرافیایی، فرهنگی، دینی و مذهبی میان دو ملت دوست و برادر ایران و جمهوری آذربایجان، سبب گردیده تا من هم در کشور زیبای شما به هیچ وجه احساس غربت و دلتنگی نکنم و اینجا را منزل دوم خودم بدانم. به جرات می توانم بگویم که هیچ دو کشوری در جهان وجود ندارند که تا این اندازه به هم نزدیک باشند. وجود چنین اشتراکات ارزشمند در کنار برخورداری دو کشور از ظرفیتهای اقتصادی بالقوه، ظرفیت بالایی را برای گسترش همکاریها در همه زمینه ها به ویژه در بخشهای اقتصادی میان ایران و جمهوری آذربایجان فراهم آورده است.

شخصا اعتقاد دارم با وجود اینکه هر دو کشور از ظرفیتهای بالایی برای توسعه روابط اقتصادی دوجانبه برخوردار هستند، اما همکاریهای اقتصادی فیمابین ، همپای روابط خوب سیاسی دو کشور گسترش نیافته و به همین دلیل یکی از اصلی ترین اهداف من در این ماموریت، تلاش برای تقویت مناسبات اقتصادی با آذربایجان است. البته در گذشته نیز با تلاشهای فراوان همکاران من در سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو و همکاری نزدیک برادران عزیزم در بخشهای مختلف در جمهوری آذربایجان، پروژه های مشترک ارزشمندی برای تقویت روابط اقتصادی دو کشور طراحی و گامهای رو به جلویی نیز در مسیر توسعه مناسبات اقتصادی دوجانبه برداشته شده است که جا دارد در همین جا از تمامی کسانی که در این عرصه تلاش کرده اند به ویژه سفرای سابق تشکر و قدردانی نمایم.

قبل از اینکه جنابعالی سوالات خود را مطرح کنید لازم می دانم این نکته را هم یادآوری کنم که در مراسم تسلیم استوارنامه خود به رئیس جمهور محترم آذربایجان، جناب آقای الهام علی اف، با اشراف و درک عمیقی که از مسائل اقتصادی دارند، به اهمیت جایگاه جمهوری اسلامی ایران در روابط اقتصادی با جمهوری آذربایجان اشاره نمودند و با بر شماری پروژه های مشترک دو کشور، بر ضرورت همکاریهای نزدیکتر مسئولان دو کشور برای اجرایی شدن هرچه سریعتر این پروژه ها تاکید کردند. لذا با توجه به اراده سیاسی محکم و دقت نظر روسای جمهور هر دو کشور برای توسعه هر چه بیشتر مناسبات اقتصادی فیمابین، این امر مسئولیت من و دوست خوبم جناب آقای بنیاد حسین اف سفیر جمهوری آذربایجان در ایران را برای دستیابی به اهداف مورد نظر سنگین تر خواهد نمود.

روابط تجاری ایران و آذربایجان چگونه است و حجم مبادلات تجاری دو کشور در چه سطحی قرار دارد؟ برای افزایش سطح تجارت بین دو کشور چه تمهیداتی اندیشیده شده است؟

همانطور که در ابتدای این گفتگو اشاره کردم ، حجم روابط تجاری دو کشور در حال حاضر مطلوب نیست و در حدود 500 میلیون دلار است که بسیار پائین تر از حد انتظار می باشد.. اعتقاد دارم که با همکاری های نزدیک و اجرای پروژه های مشترک بیشتر، قادر خواهیم بود تا حجم روابط را تا سقف 5 میلیارد دلار افزایش دهیم. البته شیوع بیماری کرونا طی 7، 8 ماه گذشته در جهان نیز باعث بروز آثار منفی بر کاهش روابط تجاری دو کشور شده است که امیدوارم با انجام اقدامات سنجیده و زمانبندی شده بتوانیم اشکالات بوجود آمده را مرتفع نمائیم. به همین دلیل در نظر دارم تا با رایزنیهای مختلفی که طی هفته های پیش رو به ترتیب با بخشهای اقتصادی آذربایجان انجام خواهم داد، موانع و مشکلات احتمالی را شناسایی و با کمک برادران آذری آنها را بر طرف نمائیم.

در حال حاضر کریدور شمال و جنوب در چه سطحی می باشد و برای تسریع در ساخت آن چه اقداماتی بعمل آمده است؟

همانطور که می دانید کریدور شمال و جنوب یکی از مهمترین کریدورهای منطقه ای و جهان است. این کریدور از یک سو شبکه ریلی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را به هم متصل می کند و از سوی دیگر بستر مناسبی را برای مسیر حمل و نقل چند وجهی از هند تا روسیه و حتی از شرق تا اروپا را فراهم می آورد. از آنجا که این مسیر ترانزیتی یکی از مقرون به صرفه ترین و امن ترین مسیرهای ترانزیتی منطقه است، از اینرو تکمیل این کریدور ، جزو اصلی ترین پروژه های در دستور کار ایران و آذربایجان می باشد. درحال حاضر چند اقدام همزمان برای بهره برداری سریعتر از این پروژه در حال انجام است که می توان به ساخت قطعه راه آهن رشت – آستارا ، پایانه ریلی در آستارا و همچنین احداث 5 پل رو گذر بر روی رودخانه های مرزی دو کشور اشاره نمود. اگرچه به واسطه شیوع کرونا چند ماهی در عملیات ساخت این پروژه ها وقفه بوجود آمده است، اما با توجه به اقدامات و هماهنگیهایی که بعمل آمده، بزودی شاهد شروع مجدد عملیات ساخت و ساز در این پروژه ها خواهیم بود. یادآوری می کنم علیرغم تکمیل نشدن برخی از مسیرها، با این وجود امر ترانزیت کالا در این مسیر از خلیج فارس تا پایانه ریلی آستارا فعالانه و به شکل ترکیبی در حال انجام است. ضمن اینکه جا دارد در همین جا از همکاری نزدیک مسئولان فهیم آذربایجان که در شرایط سخت کرونایی امکان ادامه تردد ترانزیتی کالا را فراهم نمودند، تشکر و قدردانی نمایم.

دراستانهای همجوار ایران با آذربایجان، چه طرحهایی اجرا می گردد و یا اجرا خواهند شد و این طرحها چه زمانی تکمیل خواهند شد؟

بنده قبل از آمدن به محل ماموریت از 4 استان همجوار با جمهوری آذربایجان از نزدیک بازدید کردم. ساخت نیروگاه حرارتی 500 مگاواتی در آستارای آذربایجان، از جمله طرحهایی است که امیدوارم بزودی مراسم کلنگ زنی آن برگزار شود. از دیگر پروژه های مرزی می توان به ساخت پایانه ریلی در آستارای ایران اشاره کرد که البته لازم است تا مسئولان راه آهن دولتی آذربایجان در این خصوص با سرعت بیشتری کارها را به پیش ببرند، طرح ساخت شهرک صنعتی همجوار در منطقه پارس آباد اردبیل و ایمیشلی آذربایجان که در مرحله رایزنی کمیته های فنی دو کشور برای تنظیم متن نهایی یادداشت تفاهم مربوط می باشد. همچنین ساخت پل روگذر خودرویی بر روی رودخانه آستارا چای و طرح اتصال شبکه ریلی اردبیل به راه آهن آذربایجان نیز از جمله پروژه های در دستور کار دو کشور هستند که انشاء الله بزودی شاهد پیشرفتهای خوبی در این رابطه خواهیم بود.

بعد از دوران پاندمی روابط و همکاریهای دو کشور را چگونه ارزیابی می کنید ؟

متاسفانه پاندمی کرونا نه تنها بر روابط تجاری ایران و آذربایجان بلکه بر کل مناسبات اقتصادی کشورهای جهان اثرات منفی فراوانی برجا گذاشته و باعث کاهش رشد اقتصادی کشورها شده است. اما برای جلوگیری از آثار تخریبی بیشتر این ویروس منحوس بر مناسبات تجاری ایران با آذربایجان، چندین مورد نشست ویدئو کنفرانسی میان مقامات عالی دو کشور، طی ماه های گذشته برگزار و راههای مبارزه با ویروس کرونا برای جلوگیری از آثار تخریبی بیشتر این ویروس بر همکاریهای اقتصادی دو کشور بررسی شد. در تلاش هستیم تا به منظور پیگیری برخی پروژه های تقویت کننده روابط تجاری دو کشور، اجازه ورود برخی از سرمایه گذاران و مدیران ایرانی پروژه های مشترک به آذربایجان را با هماهنگی دستگاه های ذی ربط در جمهوری آذربایجان، اخذ نمائیم.

توافقنامه موجود میان آذر انرژی جمهوری آذربایجان و توانیر ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟

در واقع همكاري ايران و جمهوري آذربايجان در بخش همکاریهای برقی، از اوايل سال 2000 ميلادي شروع شده و هنوز ادامه دارد، دو كشور در راستاي ايجاد زيرساخت هاي انتقال و مبادله انرژي برق با یکدیگر همكاري می کنند و ساخت خطوط انتقال برق «ايميشلي – پارس آباد» از اين موارد است .

ارزیابی ما از این قرارداد مثبت است چون هر قرارداد سازنده ای که میان دو کشور امضاء شود و بتواند به توسعه و بهبود رفاه اجتماعی مردم دو کشور کمک نماید مفید خواهد بود. بدون شک قرارداد میان توانیر و آذر انرژی از این جنس است و ما تلاش می کنیم تا همکاری ها با کشور دوست و برادر آذربایجان در حوزه های مختلف از جمله در حوزه برق ادامه داشته باشد.

تا به حال با این توافقنامه از آذربایجان به ایران چه قدر نیروی برق صادر گردیده است؟

بر اساس این قرارداد، ایران به طور یکجانبه به میزان 160 مگاوات برق در منطقه پارس آباد مغان از آذربایجان دریافت می کند.

با توجه به اینکه این توافقنامه به پایان خواهد رسید، ادامه همکاری در این زمینه چگونه ارزیابی می شود؟

آخرین بار این قرارداد از تاریخ 25 می لغایت پایان دسامبر سال 2020 تمدید شد و از 6 ژوئن 2020، ایران 160 مگاوات برق در منطقه پارس آباد از آذربایجان وارد می کند. اراده دو طرف بر تمدید این قرارداد است و هر دو طرف علاقمند هستیم تا همکاریها ادامه داشته باشد. البته میان گروه های فنی دو کشور مذاکراتی نیز پیرامون چگونگی گسترش همکاری ها در این خصوص انجام شده است.

ما تمایل داریم تا نه تنها این قرارداد تمدید شود بلکه علاوه بر آن ظرفیت همکاریهای برقی دو کشور نیز خیلی بیشتر از 160 مگاوات ساعت افزایش داده شود. طرف ایرانی همچنین علاقمند است تا در حوزه برق، تبادلات دوجانبه نیز صورت پذیرد.

آیا در چشم انداز روابط برقی بین دو کشور برای توافقنامه جدید بین دو شرکت اقداماتی صورت پذیرفته است؟

بله. توافقات خوبی صورت گرفته است. ما به دنبال آن هستیم تا میزان مبادلات را بسیار افزایش داده و شبکه برق دو کشور را به یکدیگر متصل نمائیم. ضمن این که امكان تبادل 800 مگاوات برق با جمهوري آذربايجان نیز فراهم آمده است. علاوه بر این دو طرف پیرامون ساخت یک نیروگاه حرارتی 500 مگاواتی در منطقه آستارای آذربایجان به توافق رسیده اند. قرار است گاز این نیروگاه را طرف ایرانی تامین کند و برق تولیدی در آن یا به ایران فروخته شود و یا به یک کشور ثالث صادر گردد که البته مذاکرات در خصوص تنظیم یادداشت تفاهم مورد نظر در جریان بوده و هنوز نهایی نشده است.

در رابطه با سنکرون سازی برق دو کشور تا به حال چه اقداماتی انجام شده و یا خواهد شد؟

مذاکرات سه جانبه ای برای ایجاد یک کریدور انرژی میان ایران، آذربایجان و روسیه در جریان است که بر اساس آن، موضوع سنکرون کردن شبکه های برق سه کشور مطرح می باشد. بدیهی است از آنجا که این پروژه برای هر سه کشور بسیار مفید است، توافق شده تا بزودی شبکه برق سه کشور به یکدیگر متصل و امکان بهره برداری از برق مازاد هر یک از این کشورها برای طرفهای دیگر فراهم شود. چنانچه بهره برداری از این پروژه نهایی شود، امنیت و کیفیت انرژی آذربایجان، ایران و روسیه به درجه بالاتری ارتقاء خواهد یافت.

بر اساس توافقات و مذاکرات فنی انجام شده میان معاونین وزرای انرژی ایران، آذربایجان و روسیه، قرار است تا شرکت مهندسی و مشاوره ای موننکو از ایران ، مطالعات فنی را انجام دهد و عملیات ساخت زیرساختها برای اتصال شبکه برق سه کشور را به انجام رساند که این امر در جریان است و تا چند ماه آینده به پایان رسیده و پس از آن وارد مرحله اجرایی خواهد شد.

با بهره برداری از این پروژه، نیازهای فصلی هر سه کشور نیز برطرف خواهد شد. همانطور که می دانید پیک مصرف برق در برخی کشورها با یکدیگر متفاوت است و این افزایش مصرف در یک فصل مشخصی اتفاق می افتد. برای مثال اوج مصرف برق در ایران در فصل تابستان اتفاق می افتد در حالیکه در روسیه اوج مصرف در فصل زمستان است. از اینرو ما می توانیم با استفاده از این ظرفیت، در زمان اوج مصرف خود، از برق مازاد روسیه استفاده کنیم و در زمان غیر پیک، به همان میزان، برق را از طریق شبکه برق آذربایجان در اختیار روسیه قرار دهیم. این نوع همکاریها باعث می شود که کشورها در ساخت تاسیسات برقی که خیلی هم پرهزینه هستند صرفه جویی کرده و در عوض از برق مازاد کشور متصل به شبکه، استفاده نمایند.

قرار بود بین ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان یک پل برقی ایجاد گردد، در این زمینه چه اقداماتی انجام شده است؟

بله مذاکرات فنی برای نحوه اجرایی شدن ترانزیت برق آذربایجان به ترکیه از طریق جمهوری اسلامی ایران، میان کارشناسان دو طرف در جریان است که در صورت نهایی شدن، ما می توانیم برق آذربایجان را در مناطق مرزی با آذربایجان تحویل گرفته و در مرز ایران با ترکیه به آن کشور تحویل بدهیم. امیدوارم که هر چه سریعتر این پروزه نیز در کوتاهترین زمان ممکن نهایی شده و زمینه دوستی بیشتر سه کشور دوست و برادر را فراهم نمائیم.