سیدعباس موسوی سفیر جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان در گفتوگو با ترند به بیان نظرات خود در مورد همکاریهای میان ایران و آذربایجان پرداخت که متن آن به شرح زیر است:
مشارکت شرکتهای ایرانی در آذربایجان و گامهای برداشته شده تاکنون در این زمینه را چگونه ارزیابی میکنید؟
جمهوری اسلامی ایران، به عنوان همسایه نزدیک آذربایجان از فرصتهای زیادی برخوردار است و میتواند به دولت و مردم آذربایجان در احیای قره باغ کمک کند. مردم و دولت ایران از آزادسازی سرزمینهای آذربایجان و شرایط جدید در منطقه خوشحال میشوند. همچنین، دولت و مردم ایران علاقهمند به احیای سریع منطقه هستند. مقامات عالی رتبه آذربایجان، به ویژه رئیس جمهور الهام علی اف از کشورهای دوست از جمله ایران، برای شرکت در احیای مناطق آزاد شده دعوت کردهاند. بر این اساس، دولت ایران آمادگی خود را برای احیای قره باغ اعلام کرده است. در حال حاضر، طرف ایرانی منتظر است تا دولت آذربایجان برنامههای اصلی خود را برای مناطق آزاد شده اعلام کند. مشارکت شرکتهای ایرانی در کار مرمت را از چند جهت میتوان به مصلحت دانست. از نظر جغرافیایی، این مناطق در نزدیکی مرز ایران با آذربایجان واقع شدهاند. مواد ساختمانی و مواد اولیه ساخت ایران ارزانتر از سایر کشورها است و همچنین هزینههای نیروی کار نیز ارزانتر است. از همه مهمتر، ایران به احیای این سرزمینها علاقهمند است.
در عین حال، پاکسازی این مناطق از مین و مهمات منفجر نشده قبل از شروع کار بازسازی مهم است. وزارت دفاع و لجستیک نیروهای مسلح ایران و شرکتهای تابعه آن آماده حضور در مناطق آزاد شده و مشارکت در پاکسازی مناطق هستند.
روابط آذربایجان و ایران در زمینههای مختلف از جمله سیاسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی در چه شکلی برنامهریزی شده است؟
روابط آذربایجان و ایران وارد مرحله جدیدی از رونق شده است. هر دو کشور میتوانند همکاریها را در همه زمینهها از جمله سیاسی، اقتصادی، تجاری ، فرهنگی و نظامی افزایش دهند. در حال حاضر اولویت، شرکت در احیای مناطق آزاد شده و افزایش روابط اقتصادی بین دو کشور است. به نظر من، روابط دو کشور در آینده نزدیک به یک همکاری استراتژیک تبدیل خواهد شد. بنابراین، دو کشور میتوانند از فرصتهای یکدیگر استفاده کنند. در این مسیر، به ویژه میتوان از فرصتهای حمل و نقل استفاده کرد. روابط دو کشور میتواند الگویی برای همکاریهای منطقهای باشد. همیشه روابط عالی بین دو کشور دوست و همسایه از هر جهت وجود داشته است. در سالهای اخیر روابط بین آذربایجان و ایران به طور مداوم در حال توسعه است. در اطراف ایران ۱۵کشور همسایه وجود دارد و هر کشوری جای خود را دارد. با این حال، آذربایجان یکی از کشورهای اولویت دار و مهم در بین این کشورها است.
پیشرفت پروژههای مشترک کشاورزی، انرژی و آب بین دو کشور در چه سطح است؟
چهاردهمین نشست کمیسیون اقتصادی بین دولتهای آذربایجان و ایران در زمینه همکاریهای اقتصادی، تجاری و بشردوستانه در تاریخ ۱۸ ژانویه در تهران برگزار شد. سند توسعه همکاری در زمینههای مختلف در جلسه امضا شد. توافقات خاصی بین دو کشور در زمینه اجرای پروژه های مشترک حاصل شده است. ایران و آذربایجان در مورد چندین موضوع حل نشده از جمله اتصالهای آبی خودافرین و گیزگالاسی به توافق رسیده اند. اگر این اتصالات آبی راهاندازی شود، هر دو کشور از نظر منابع آب، کشاورزی و مناطق برق از مزیت برخوردار میشوند. این اتصالات آبی برای تأمین آب و تأمین برق مناطق آزاد شده مهم هستند. تخمین زده میشود که این اتصالات آبی طی سال آینده راهاندازی شود.
آخرین بحثها در مورد تجارت ترجیحی بین دو کشور هفته گذشته انجام شد. انتظار میرود به زودی سندی در این زمینه امضا شود.
همچنین پلی بین ایران و آذربایجان بر روی آستاراچای، که هم اکنون مورد استفاده است، در طول جنگ جهانی دوم ساخته شده. تعداد زیادی کالا از طریق این پل حمل میشود. با توجه به افزایش صادرات و ترانزیت کالا در ایران در ماههای اخیر، از این پل حداکثر استفاده میشود. در حال حاضر، روزانه حدود ۲۰۰ الی ۳۰۰ کامیون از این پل عبور میکنند. یکی از پروژههای مهم بین دو کشور احداث یک پل جاده جدید بر روی آستاراچای است. بنابراین، شهروندان، اتومبیلها و کامیونها میتوانند از این پل استفاده کنند. پس از امضای قرارداد در اسرع وقت، پایه و اساس پل گذاشته میشود و کار ساخت و ساز تا تعطیلات نوروز آغاز خواهد شد. این پل به طور مشترک توسط دو کشور ساخته میشود و طبق برآوردهای اولیه حدود ۴ تا ۵ میلیون دلار هزینه آن احداث خواهد بود. این پل کوچک نقش بزرگی در کریدور شمال و جنوب خواهد داشت. آذربایجان یک مرکز استراتژیک و مهم در حمل و نقل بار بینالمللی، به ویژه در کریدور شمال-جنوب است.
اخیراً وزیر امور خارجه ایران بر اهمیت اتصال خطوط ریلی ایران به آذربایجان مورد تاکید قرار داده است. در این زمینه چه اقداماتی در نظر گرفته شده است؟
ایران علاقه زیادی به ایجاد تنوع در راههای ارتباطی با آذربایجان دارد. در حال حاضر، ایران با آذربایجان ارتباط جادهای، ریلی و دریایی دارد. ایجاد تنوع در این مسیرها برای افزایش گردش تجاری بین دو کشور ضروری است. در همین راستا خط ریلی آذربایجان به پایانه راه آهن آستارا در شهرستان آستارای ایران متصل شده و از این خط ریلی استفاده میشود. ترمینال همراه با زیر ساخت کار میکند. اخیراً ، ساخت ترمینال راه آهن تسریع شده است. در حال حاضر، یکی از مهمترین موضوعات برای ایران، ساخت راه آهن رشت-آستارا است. با راهاندازی این خط آهن کالاها از خلیج فارس به روسیه و اروپای شرقی و بالعکس حمل میشود.
یکی دیگر از پروژههای مهم ریلی برای ایران ادغام خطوط ریلی ۶کشور در چارچوب پیشنهاد رئیسجمهور آذربایجان در مورد همکاریهای شش جانبه است؛ ایران بلافاصله از این پیشنهاد حمایت کرد. در سفر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران به کشورهای منطقه نیز این موضوع مورد توجه قرار گرفت. راهاندازی این خط ریلی تأثیر مثبتی در توسعه اقتصادی منطقه خواهد داشت. همه اینها شرایط را برای ثبات و امنیت پایدار در منطقه ایجاد میکند. ایران معتقد است که پس از جنگ قرهباغ، کشورها میتوانند بیشتر به سمت همکاری پیش روند. بنابراین، اقتصاد کشورها میتوانند متحد و شکوفا شوند. ایران موافق نزدیک کردن مواضع شش کشور است. در این راستا، ایران آماده برگزاری جلسهای با حضور مقامات در هر سطحی در تهران برای حل اختلافات میان کشورها ست، زیرا ایران معتقد است که منطقه میتواند قدرتمندتر باشد.
روابط اقتصادی و تجاری ایران با کشورهای خزر را چگونه ارزیابی میکنید؟
ایجاد راههای ارتباطی بین کشورهای همسایه (دریا، جاده و راهآهن) برای ایران بسیار مهم است. بنابراین، ایران در تلاش است تا روابط بین پنج کشور حاشیه دریای خزر را به میزان حداکثر توسعه دهد. ایران در این راستا همکاری دو جانبه و چندجانبه دارد. در حال حاضر، حمل بار بین بندرهای آلات و هوسان و آذربایجان و بنادر ایران در حال انجام است.
با توجه به تضعیف اقتصاد کشورها در نتیجه شیوع ویروس کرونا، افزایش فعالیت بنادر مورد توجه ایران است.
- چه پتانسیلی برای توسعه همکاریهای جدید بین ایران و گرجستان برنامهریزی شده است؟
ایران به روابط با گرجستان اهمیت میدهد. اخیراً محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران نیز در چارچوب سفر به کشورهای منطقه در ارتباط با بستر پیشنهادی رئیس جمهور آذربایجان از گرجستان دیدار کرده است. در طی شیوع ویروس کرونا، چندین مشکل در حمل و نقل محصولات ایرانی وجود داشت اما در هفتههای اخیر، این مشکلات برطرف شده است. در حال حاضر کامیونهای ایرانی میتوانند از طریق آذربایجان وارد گرجستان شوند.
Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency