کارشناس آمریکایی: عواقب حمله به ایران برای همه کشورها فاجعه بار خواهد بود

3 دسامبر 2010, 13:01 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

آذربایجان، باکو، 12 آذر، خبرگزاری "ترند"، خبرنگار: ت. کانیایوا/

ولادیمیر سوکور، عضو شورای کارشناسان ترند معتقد است، حمله نظامی به ایران که در مدارک جنجالی اخیر سایت ویکی لیکس به آن اشاره می شود، عواقب فاجعه بار برای همه کشورها، از جمله کشورهای منطقه را در پی خواهد داشت.

سوکور، کارمند بنیاد "جیمز تاون" واشنگتن روز چهارشنبه در مرکز مطالعات راهبردی ریاست جمهوری آذربایجان گفت: "قطعاً، عواقب حمله به ایران می تواند برای تمامی کشورها، از جمله کشورهای منطقه فاجعه بار باشد. در مورد پیامدهای آن فقط تصور بهای نفت، محاصره خلیج فارس، هجوم پناهندگان از ایران و خصومت بلند مدت ایران با کسانی که آنها را مسئول حمله بداند، کافی است".

گفتنی است، در اواخر ماه نوامبر حدود 250 هزار اسناد محرمانه از مکاتبات دیپلماتهای آمریکایی که در اختیار سایت جنجالی ویکی لیکس قرار گرفته بود، منتشر شد. تعدادی از روزنامه های غربی از جمله New York Times, Guardian, Spiegel گزیده هایی از اسناد رسمی محرمانه را منتشر ساختند.

از بیان آنها، بویژه این است که جهان عرب از اوضاع ایران بشدت نگران هستند. بطوری که پادشاه عربستان سعودی بارها آمریکا را برای حمله به ایران فرا خوانده است تا به برنامه هسته ای پایان دهد. طبق این اسناد، در ماه آوریل سال 2008 سفیر عربستان سعودی در واشنگتن در دیدار با مقامات پنتاگون مجدداً این درخواست را کرد: "شما (آمریکایی ها) باید سر مار را ببرید".

بموجب اسناد منتشره، در کشورهای مصر، امارات متحده عربی و اردن ایران را بعنوان محور "شرارت" و تهدید "دائم" تلقی می کنند.

به گفته سوکور، عربستان سعودی در عرصه بین المللی بازیگر مهمی نیست و اظهارات مشابه از طرف آن گواه بر نادرایتی حکومت این کشور است.

وی گفت: "احتمالهای زیادی پیرامون حمله احتمالی به ایران وجود دارد، اگر چه بزرگترین دشمن در این حمله ممکن-پنتاگون است. رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا و دریاسالار مایک مولِن، رئیس کمیته متحد مسئولان ستادهای نیروهای مسلح آمریکا- مخالفان سرسخت راه حل نظامی مشکل ایران میباشند".

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل روز دوشنبه گفت، ایران با دستیابی به سلاح هسته ای تهدیدی برای اسرائیل، صلح در خاورمیانه و کل بشر میباشد.

نخست وزیر اسرائیل معتقد است که در صورت حمله از سوی ایران، صرفاً اسرائیل "هدف اول بوده، ولی هدف آخر نخواهد بود".

در بین اسناد ویکی لیکس همچنین ارزیابی اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل از پتانسیل هسته ای ایران جای گرفته است. در ماه ژوئن سال 2009 وی گفت که تهران تا ساخت بمب اتمی شش تا 18 ماه زمان لازم دارد. باراک همچنین افزود، آمریکا می تواند مانع دستیابی ایران به سلاح اتمی شود، ولی به گفته وی، "هرگونه تصمیم نظامی خطرناک است".

سوکور اطمینان ندارد که اسرائیل در تهدیدات خود نسبت به ایران جدی باشد. به نظر او، هدف اسرائیل از تهدیدهای مشابه عمدتاً هراساندن آمریکا و اروپای غربی و واداشتن آنها به اعمال تحریم های اقتصادی هر چه بیشتری علیه ایران برای اجتناب از حمله میباشد.

وی تصریح نمود: "این تاکتیک دیپلماتیک اسرائیل است که همچنین در واشنگتن استفاده می کند و واشنگتن نیز بنوبه خود در اروپا. زنجیره منطقی پروسه اینچنین است: اسرائیل با حمله نظامی تهدید می کند و واشنگتن اعلام می کند که ما باید برای گریز از حمله به ایران تحریمهایی را اعمال کنیم و سپس واشنگتن از اروپای غربی در تصویب تحریم های شورای امنیت سازمان ملل درخواست حمایت می کند".

گفتنی است، تعدادی از کشورهای غربی، از جمله آمریکا ایران را به ساخت سلاح اتمی بمنظور اهداف نظامی با پوشش برنامه صلح آمیز اتمی متهم می کنند.

ولی تهران با رد همه اتهامات، مدعی است که بعنوان عضو پیمان منع گسترش سلاح های کشتار جمعی کاملاً حق استفاده از فناوریهای هسته ای صرفاً در راستای اهداف صلح آمیز را دارد.

تاکنون شورای امنیت سازمان ملل شش قطعنامه تصویب کرد که چهار تن آن مبنی بر اعمال تحریم های اقتصادی و سیاسی بر ایران و دو قطعنامه دیگر ماهیت هشدار دارد، میباشد.

به گفته کارشناس آمریکایی، تابحال تهدیدات اسرائیل بیشتر مانند ژست سیاسی متمرکز به اعمال تحریم های اقتصادی علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل جلوه می کرد.

او اضافه کرد: "نباید تهدیدات مشابه را جدی گرفت. ولی آنها نابود کننده است، زیرا به ایده حمله به ایران قوت می بخشد و این مسئله را به موضوع سنتی برای مذاکرات تبدیل می نماید".

علاوه بر این، سوکور بر این باور است که این تهدیدات باعث عصبانیت برخی گروههای اقتصادی کلیدی، مانند شرکتهای بیمه تانکرهای نفتکش در خلیج فارس، می شود.

وی خاطرنشان ساخت: "قیمت بیمه افزایش می یابد که می تواند باعث ورشکستگی شود. همچنین در بازارهای نفتی مشاهده تنش ممکن است، بهای نفت می تواند افزایش یابد که در نتیجه وضع ناسالم کلی بوجود خواهد آمد".

به اعتقاد سوکور، ولی عواقب منفی تر تهدیدات مشابه- موانع گفتگوی سیاسی بین اسرائیل و ایران است.

او اظهار داشت: "روابط میان دو کشور مادامی که یک دیگر را تهدید می کنند، قابل بازنگری نیست. این کشورها در زمان حکومت شاه در ایران متفق بودند. بنابراین، دلایل تاریخی برای خصومت دائم ایران و اسرائیل وجود ندارد".

ایران روابط دیپلماتیک با اسرائیل ندارد و از برسمیت شناختن آن بعنوان یک دولت خودداری می کند. محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران مدام می گوید، اسرائیل بزودی نابود خواهد شد.

سوکور در مورد روابط آمریکا و ایران معتقد است که مشکلات بین واشنگتن و تهران دشواریهای غیر ضروری و تهدیدی برای همسایگان ایران، از جمله آذربایجان ایجاد می کند.

او اضافه کرد: "آمریکا در رابطه با ایران ابتکارات دیپلماتیک ناکافی مطرح می سازد، ولی گفتگوی واقعی در بین نیست، اگر چه گفتگوی همه جانبه بین آمریکا و ایران می تواند و باید برقرار گردد".

یکی از دلایلی علاقه مندی آمریکا و اروپا در ایران را سوکور امکان صادرات نفت ایران و بویژه گاز به بازارهای جهانی خواند.

وی همچنین گفت: "من از خطوط لوله انتقال گاز به اروپا بعلت موقعیت جغرافیایی ایران بحث نمی کنم. معقول است چنانچه گاز به صورت مایع و به شکل LNG نه تنها به اروپا، بلکه سرتاسر جهان صادر شود".

ایران دارای دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی در جهان (به گزارش شرکت بی پی، تا پایان سال 2009 29.61 تریلیلون متر مکعب و یا 15.8 درصد از کل ذخایر جهانی و 33 درصد ذخایر "گاز طبیعی" کشورهای عضو اوپک) میباشد.

ولی میزان استخراج گاز در ایران هنوز نسبتاً زیاد نیست- 131 میلیون متر مکعب در روز. ایران هرگز خود را بعنوان صادر کننده بزرگ گاز طبیعی مطرح نکرده و نمی کند. ایران مجموعاً اندکی بیش از 15 میلیون متر مکعب گاز در روز صادر می نماید.