تحلیلگر "ترند": سیاست شکست خورده سارکیسیان؛ مانند همیشه، حتی بدتر

7 آوریل 2010, 09:49 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

المیرا تاری وردی اوا، تحلیلگر بخش اروپایی "ترند"

اوپوزیسیون ارمنستان بار دیگر برای انجام تظاهرات برای برگزاری انتخابات زودهنگام در کشور آماده هستند. آنها موضع خود را اینگونه چنان توضیح میدهند که انتخابات زودهنگام به نفع ارمنستان است، زیرا دولت کنونی نظارت خود بر همه حوزه های زندگی اجتماعی را از دست داده اند.

علیرقم اهداف اوپوزیسیون، سهم واقعیت در حرفی که آنها میزنند زیاد است. اگرچه در سال گذشته سرژ سارکیسیان رئیس جمهور این کشور در سیاست خارجی برای دستیابی به پیشرفت در بسیاری از فرآیندهای منطقه تلاش میکرد، اما در سال جاری در تمام تلاشهای مقامات ارمنی رکود جدی وجود دارد. در اینجا موضوع رکود مذاکرات حل و فصل مناقشه ارمنستان-آذربایجان قره باغ کوهستانی و روند بهبود روابط با ترکیه است.

لازم به ذکر است که سرژ سارکیسیان رئيس جمهور سابق ارمنستان، ظاهرا می خواست سیاست خارجی کشور را در عرصه بین المللی تغییر دهد و حتی برخی از تلاش های برای انجام این امر کرده بود. در اواخر سال 2008 ، روسای جمهور ارمنستان و آذربایجان "بیانیه مسکو" را امضا کرده بودند. در این بیانیه گفته میشد که مناقشه موجود میان دو کشور نیاز به حل و فصل سیاسی، ادامه مذاکرات مستقیم بین ارمنستان و آذربایجان با میانجیگری ایالات متحده، فرانسه و روسیه به عنوان رؤسای گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا دارد و در واقع، در طی سال گذشته میانجیگران از پیشرفت های قابل توجهی در دیدارها و گفتگوهای طرفین رضایت مینمودند.

در عین حال ارمنستان برای نزدیکی با ترکیه در تلاش بود. روابط دیپلماتیک میان دو کشور 17 سال است که قطع شده است. پس از بازدید متقابل رؤسای جمهور ترکیه و ارمنستان به مسابقات فوتبال بین تیم های ملی این دو کشور، در 10 اکتبر سال 2009 در شهر زوریخ وزرای امور خارجه هر دو کشور پروتکل امضا کرده اند. بر اساس این پروتکل ها، ترکیه و ارمنستان روابط سیاسی را آغاز میکنند و این نیز باعث ایجاد روابط همسایگی کامل میشود.

با این حال، ارمنستان در تمام ابتکارهای آغاز شده ای خود نتوانست موفق شود. در اواخر سال 2009 ، مشخص شد که تمام ابتکارهای سرژ سارکیسیان ناموفق بود و رئیس جمهور این کشور نتوانست روابط را با همسایگان بهبود بخشد. علاوه بر این موضع غیر معین ارمنستان موجب ایجاد مشکلات میشود که طرف متقابل ان نمیتواند ان را حل کند.
در زمان های اخیر ارمنستان برای حل روندهای آغاز شده هیچ تلاشی انجام نمیدهد. به گفته المار محمدیاراف وزیر امور خارجه آذربایجان، در مذاکرات برگزار شده در نهم اکتبر در شهر کیشینف در مورد حل مناقشه قره باغ کوهستانی، ارمنستان به مسائلی که دو یا سه سال پیش توافق شده بود، بازگشت. در اوایل سال 2010 ، ارمنستان تلاش خود را برای حل و فصل این مناقشه متوقف کرد و با برخی بندهای "اصول مادرید" که توسط میانجیگران تهیه شده و نظر طرفین در ان در نظر گرفته شده بود، موافقت نکرد.

روند بهبود روابط با ترکیه نیز متوقف شده است. زیرا دادگاه قانون اساسی ارمنستان که تمام موافقت نامه های بین المللی را قبل از تصویب آنها در پارلمان این کشور مورد بررسی قرار میدهد، در پروتکل های امضا شده میان ارمنستان و ترکیه به بندهای مربوط به "نسل کشی ارمنی" تغییراتی انجام داد.

جای تعجب نیست که ترکیه با این موافقت نکرد و اظهار نمود که این اقدام بر خلاف پروتکل ها است و ادامه مذاکرات در چنین شرایطی بعید است.
به نظر میرسد که ارمنستان برای کش دادن این مذاکرات تلاش میکند. توضیح این اقدام بدیهی است: رئیس جمهور ارمنستان نتوانست در مقابله فشار دیاسپور ارمنستان و نیروهای داخلی که علیه هر گونه بهبود در روابط ارمنستان با همسایگان خود ترکیه و آذربایجان هستند، مقاومت کند.
هدف اصلی لابی ارمنی، به رسمیت شناختن "نسل کشی ارامنه" در سال 1915 در سطح بین المللی، تعیین سرنوشت قره باغ کوهستانی، رعایت حقوق جامعه ارمنی در گرجستان است و دولت کنونی ارمنستان تحت فشار دیاسپوری است که به اقتصاد این کشور که در سطح پایین است تامین مالی میکند.

هدف از ابتکار سارکیسیان برای مذاکرات با ترکیه و آذربایجان منحرف کردن توجه از مشکلات داخلی که در نتیجه بحران سیاسی حل نشده در کشور بوجود آمده، بود و این موجب خشم نمایندگان لابی که رئيس جمهور نمی تواند آنها را نادیده بگیرد، شد.
علاوه بر این، خود جامعه ارمنی نیز حاضر به همزیستی مسالمت آمیز با همسایگان نبود.

رئیس جمهور ارمنستان از تشدید اوضاع کنونی کشور ترسیده و در نتیجه: دولت ارمنستان برای اینکه روند مذاکرات با آنکارا و آذربایجان نتیجه ای خوبی به دست نیاورد، تمام اقدامات را انجام داده است. ممکن است رئيس جمهور ارمنستان خواسته بود که روند مذاکرات بهتر از آب دربیاید، اما مانند همیشه و حتی بدتر شد. زیرا کشوری که ابتدا مذاکرات را آغاز کرده و سپس از آن امتناع میکند، جو اعتماد ندارد.