اشلومو بن-آمی، وزیر خارجه سابق اسرائیل در مصاحبه با خبرگزاری "ریا نووستی" گفت، مذاکرات صلح سوریه و اسرائیل امروزه مناسبتر است و دارای شانس های بهتری برای پایان مؤثر نسبت به بن بست مذاکرات با فلسطینیان است.
وی وزیر امور خارجه دولت اهود باراک بود که احتمالاً، بیش از بقیه برای دستیابی به صلح با فلسطینیان نزدیک شد، ولی سرانجام دچار شکست مفتضحانه شد که در پی آن "انتفاضه دوم" خونین و وقفه چندین ساله در روند صلح به دنبال داشت.
وی افزود: "این مسیر (مذاکرات با سوریه) از مذاکرات با فلسطینیان که وارد بن بست شده، مناسبتر و واقع گرایانه تر است... حل مناقشه با سوریه تضمین پایداری مدل حل صلح آمیز بطور کلی برای منطقه (خاورمیانه) است".
وی همچنین اظهار داشت، قبل از این مصاحبه مستقیماً با اهود باراک، رئیس خود که وزیر دفاع کنونی است، ملاقات کرد و شاهد علاقه مندی استقرار سیاسی نظامی اسرائیل به گفتگوی صلح با سوریه بود.
بن آمی تصریح نمود: "باید به اطلاع شما برسانم که باراک و کل سیستم دفاعی اسرائیل از مسیر گفتگوی صلح با دمشق حمایت می کند".
قابل ذکر است، سوریه و اسرائیل آخرین دور مذاکرات غیر مستقیم در ماه می سال 2008 با میانجیگری ترکیه انجام دادند. این مذاکرات بعلت عدم تمایل اسرائیل به اعلام صریح مبنی بر آمادگی خود برای خروج از بلندی های جولان که در سال 1967 به اشغال خود درآورد، قطع شد و سپس نهایتاً توسط دمشق به نشانه اعتراض به آغاز عملیات نظامی اسرائیل در نوار غزه و باعث کشته شدن بیش از هزار نفر از فلسطینیان شد و رگبار انتقاد از سوی جامعه جهانی را در پی داشت، در دسامبر سال 2008 متوقف گردید.
اسرائیل نسبت به از سرگیری مذاکرات، ولی بدون پیش شرط و ترجیحاً، مستقیم و بدون میانجی اعلام آمادگی می کند.
منشأ مناقشه اسرائیل و سوریه عبارت از اختلاف در مورد تعلق بلندی های جولان است که اسرائیل آنرا در سال 1967 اشغال کرد و در سال 1981 آنرا ضمیمه خود نمود. سوریه ضمن اصرار بر بازپس گیری سرزمینهای خود، از نشستن پشت میز مذاکرات مادامی که اسرائیل به تحقق این شرط قول ندهد، خودداری می ورزد.
اسرائیلی ها به از سرگیری بلا فاصله مذاکرات صلح اعلام آمادگی می کنند، ولی بدون هیچگونه قید و شرط. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل بارها در سخنرانی های عمومی امکان تحویل جولان را رد کرد.
بن- آمی در مورد اوضاع در "مسیر" فلسطین که تا مرحله "گفتگوها دایر بر از سرگیری مذاکرات" تنزل یافت، دلیلی برای خوشبینی نمی بیند.
وی افزود: "متأسفانه، امید به امضای توافق بین طرفهای درگیر بیجا است. بعید بنظر می رسد، آنچه که در زمان دولت (نخست وزیران) باراک و اهود اولمرت حاصل نشد، در دولت نتانیاهو به وقوع پیوندد. اسناد منتشره توسط سایت اینترنتی ویکی لیکز به وضوح نشان می دهد که مسئله فلسطین و اسرائیل در رأس فهرست اولویتهای واشنگتن قرار ندارد، و بدون موضع واحد جامعه جهانی پیرامون این مسئله امضای قرارداد حاضر امکانپذیر نمیباشد".
وی فلسفه بدبینی خود را چنین توضیح داد: "شکاف بین شروط فلسطینیان و حدود مصالحاتی که اسرائیلی ها آماده آن هستند، بیش از حد زیاد است".
به گفته بن-آمی، اصلاح وضع موجود می تواند موضع فعالتر و صریحتر قدرتهای بزرگ جهانی و تشکیل "ائتلاف برای صلح" توسط ایالات متحده آمریکا باشد.
او افزود: "من بارها اعلام کردم، وقت آن رسیده که آمریکایی ها که بطور موفق متفقین برای برای جنگ در عراق و افغانستان پیدا کرد، ائتلاف برای صلح را ایجاد نماید. تنها در صورتی که حامیان روند صلح به رهبری آمریکا پایبند به دیدگاه و راهبرد واحد شوند، آنها موفق به اعمال فشارهای مؤثر خواهند بود. ولی این امر تنها در شرایطی امکانپذیر است که همه بازیگران در عرصه جهانی موضع فعالتر و روشنتر اتخاذ نمایند. در غیر اینصورت هرگونه تلاشها برای گفتگوی صلح به مذاکرات بیهوده منجر خواهد شد".
این کارشناس روسیه را صاحب نقش کلیدی در دستیابی به صلح در خاورمیانه می داند.
بن-آمی افزود: "مسلماً، روسیه یکی از اعضای کلیدی و بانفوذ "گروه چهار" (میانجیگران) میباشد و بدون حضور آن حل مناقشه امکانپذیر نخواهد شد. روسیه که در طول تاریخ از اهرم های معقول فشار بر طرفین برخوردار بود، می تواند بعنوان مذاکره کننده اصلی در منطقه و متفق آممریکا در حل مناقشه خاورمیانه باشد".
بن-آمی معتقد است، علت شکست مسابقه مذاکراتی که به لحاظ شدت بی سابقه بود و در تقاطع دو قرن اسرائیلی ها و فلسطینیان با حضور بیل کلینتون، رئیس جمهور آمریکا انجام داند، این است که میانجیگران در مرحله نهایی طرفهای درگیر مناقشه را یک در یک گذاشتند.
وی همچنین گفت: "ما خیلی نزدیک بودیم، ولی یک موقع مذاکرات برای هیچ کسی لازم نشد. کلینتون رفت، جورج بوش (جانشین وی) نسبت به تداوم آن بی علاقه بود. ما با فلسطینیان یک در یک ماندیم و "طراح بزرگ استراتژی" (یاسر عرفات، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین) با امید به امضای قراردادی با شرایط بهتری نرخ شروط خود را تا حدی بالا برد که، آنها را کاملاً ناممکن ساخت".
نخست وزیر سابق اسرائیلی قصد دارد در کنفرانس کارشناسان "سناریوها و مدلهای راه حل مناقشه خاورمیانه" که در روزهای9 تا 11 دسامبر مشترکاً توسط خبرگزاری "ریا نووستی"، دانشکده خاورشناسی آکادمی علوم روسیه و شورای سیاستگذاری خارجی و دفاعی در مالت برگزار خواهد شد، شرکت کند.
Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency