افزایش بودجه عمرانی و نظامی ایران، چه میزان و چرا؟

آذربایجان، باکو، خبرگزاری ترند، دالغا خاتین اوغلو/

هزینه های نظامی در لایحه بودجه 94 دولت ایران بطور چشمگیری افزایش یافته که سهم عمده آن مربوط به افزایش بودجه قرارگاه خاتم الانبیا است. این افزایش بر اساس نرخ دلار حدود 23 درصد و بر حسب ریال حدود 33 درصد است.

اسماعیل کوثری نماینده مجلس، عضو کمیسیون امنیت ملی و روابط خارجی که پست ریاست اداره امنیت ستاد کل نیروهای مسلح ایران را در پرونده کاری خود دارد در گفتگو با خبرگزاری ترند می گوید که افزایش بودجه نظامی ایران هیچ تهدیدی برای کشورهای دیگر نیست.

کوثری می افزاید که احتمالا برخی کشورهای «متخاصم» سعی در بزرگنمایی این بودجه داشته و به ایران هراسی دامن بزنند، اما بودجه نظامی ایران در مقایسه با برخی کشورهای منطقه نیز اندک است.

آخرین آمار موسسه بین المللی مطالعات صلح استکهلم واقع در سوئد می گوید که در سال گذشته عربستان 67 میلیارد دلار و ترکیه 19 میلیارد دلار مصارف نظامی داشته اند. امارات متحده عربی نیز در سال 2012 حدود 19 میلیارد دلار خرج نظامی داشته است. کلا کشورهای خاورمیانه در سال گذشته حدود 150 میلیارد دلار بودجه نظامی خرج کرده اند.

اما بودجه نظامی ایران برای سال آینده حدود 10 میلیارد دلار است که سهم سپاه پاسداران حدود 40 درصد از این بودجه است. از طرفی بودجه سپاه برای سال آینده 40 درصد افزایش یافته است.

محمدرضا سبزعلی پور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در گفتگو با ترند می گوید که سقف کل بودجه ۹۴ از سوی دولت یازدهم چیزی معادل ۸۳۷ هزار میلیارد تومان (297 میلیارد دلار) پیش‌بینی شده است اما سایه و روشن ها و نکات آشکار و پنهانی در بودجه پیشنهادی دولت برای سال آینده وجود دارد که از آن جمله میتوان به نرخهای پیشنهادی دلار و نفت در بودجه اشاره کرد تا اصرار و انکارهای جناحهای سیاسی منتقد و دولت روحانی در وجود کسری بودجه ای معادل 50 هزار میلیارد تومان در لایحه پیشنهادی سال 94، میزان بودجه های تخصیص داده شده به بخش ها و دستگاههای اجرائی کشور و دست آخر اینکه آیا پیش بینی های دولت در تحقق درآمدها از قوه به فعل تبدیل خواهد شد یا خیر؟ برای پاسخ به سؤال شما، ابتدا اجازه دهید تا بطور سطحی و گذرا نیم نگاهی به اما و اگرهای بودجه پیشنهادی سال 94 بیاندازیم. دولت بودجه ای را برمبنای نفت 70 دلاری و قیمت هر دلار 2850 تومان تنظیم کرده که میبایست با فروش حدود یک میلیون بشکه نفت در روز، بخش اعظمی از این بودجه را تأمین کند. در همین راستا دولت برای تأمین بخش دیگری از بودجه سال 94، به درآمدهای مالیاتی، گمرکی، هدفمندی یارانه ها و افزایش حامل های انرژی و درآمدهای موردی و تازه تعریف شده ای چشم دوخته است. لکن با توجه باینکه سالجاری بدلیل کاهش شدید قیمت نفت دچار کسری بودجه شدیدی خواهیم شد برهمین مبنا، جبران بخشی از کسری بودجه امسال طبیعتاً به سال دیگر منتقل خواهد شد تا برخی از کارهای عقب مانده سالجاری را با استفاده از بودجه جدید در سال آینده انجام دهیم که خود فشار مضاعفی بر بودجه 94 خواهد آورد.

بگفته وی، از طرف دیگر باعنایت به اینکه درحال حاضر قیمت جهانی نفت حدود 60 دلار میباشد و چیزی نزدیک به 10 دلار از قیمت تعین شده نفت در بودجه 94 کمتر بوده و طبق پیش بینی صاحب نظران ارشد انرژی در جهان، بطور قطع قیمت نفت حداقل تا پایان سه ماهه اول سال 2015 میلادی کاهش و چه بسا به مرز 45 دلار نیز برسد پس دولت را با کسری بودجه بالائی مواجه خواهد کرد.

سبزعلی پور می گوید که همچنین نظرباینکه مذاکرات هسته ای ایران و قدرتهای غربی حداقل تا 7 ماه دیگر تمدید شده است در نتیجه تا اواسط تابستان سال آینده همه در حالت بلاتکلیفی بسر خواهند برد و بخش اقتصاد نیز آن شکوفائی لازمه را در این مدت نخواهد داشت تا از این گذر پیش بینی دولت درخصوص درآمدهای مالیاتی و گمرکی نیز بطور صد در صد تأمین و محقق شود.

«حال با این تحلیل کوتاه و سرانگشتی مشخص گردید که دولت در سال 94 نیز دچار کسری بودجه شدیدی خواهد شد و در نتیجه بمنظور فرار از کسری بودجه زیاد، دولت بودجه را بیش از گذشته انقباظی تر خرج خواهد کرد تا کسری بودجه را تا آنجائی که میتواند کاهش و به تعویق بیاندازد».

وی می گوید که بودجه دفاعی سال ۹۴ کشور در مقایسه با سال ۹۳ رشد قابل توجهی نشان میدهد که این رقم در بودجه پیشنهادی سال ۹۴ درمجموع ۳۲.۵ درصد افزایش دارد. طبق اعداد و ارقام نمایش داده شده در لایحه پیشنهادی بودجه سال آینده، کل بودجه پیش بینی شده برای سپاه پاسداران هفده و نیم هزار میلیارد تومان میباشد که از این مبلغ نیز چیزی حدود ده هزار میلیارد تومان به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا تخصیص داده شده است که حدود 60 درصد کل بودجه سپاه پاسداران میباشد. باتوجه باینکه عمده فعالیت قرارگاه خاتم الانبیا عمرانی و سازندگی میباشد، پس بنظر میرسد که افزایش بودجه نظامی سال آینده بیش از اینکه برای مصارف نظامی، تسلیحاتی و دفاعی باشد درجهت توسعه فعالیتهای عمرانی و سازندگی خواهد بود. لازم به ذکر است که کل بودجه پیشنهادی استان تهران در سال آینده 49,700,000,000 ریال میباشد.

وی می گوید که بنابه دلایل کاملاً روشن و شفاف، دولت در سال آینده نیز دچار کسری بودجه خواهد شد در نتیجه تصور نمیکنم که دولت قادر به تأمین تمام این مبلغ برای سپاه پاسداران و دستگاههای زیر مجموعه آن از جمله خاتم الانبیا، طرح کوثر، ولایت.... و سایر طرحهای دیگر باشد. این میزان پیشنهاد بودجه برای بخشهای مختلف کشور و عدم توانایی در اجابت وعده ها و تخصیص کل مبالغ پیش بینی شده موجب ایجاد گرفتاری و بحران برای دولت تدبیر و امید خواهد شد زیرا همچنانکه بارها گفته ام مجدداً نیز عرض میکنم که بالا بردن سطح توقع مردم ودستگاهها و بخشهای مختلف کشوری و لشگری کاری بسیار خطرناک برای دولت و کشور میباشد.

وی درباره علت افزایش بودجه دفاعی می گوید که یکی از دلایلی که بودجه دفاعی کشور در سال 94 آنهم در اوج بی پولی دولت، بطور قابل توجهی افزایش داشته این است که چون مقرر گردیده بخش دیگری از بودجه سال آینده را از طریق فروش خدمت سربازان غایب تأمین کنند و باتوجه باینکه حدود یک و نیم میلیون سرباز غایب در کشور وجود دارد و مبلغی حدود20 الی50 میلیون تومان برای خرید ایام سربازی مصوب شده است درنتیجه اگر یک و نیم میلیون نفر را ضرب در بطور میانگین 30 میلیون تومان بکنیم مبلغی حدود 45 هزار میلیارد تومان تأمین خواهد شد و نهایتاً چون این بودجه مربوط به مجموعه وزارت دفاع میباشد به همین خاطر دولت برسم قدرشناسی هم که شده بخشی از این مبلغ را به وزارت دفاع و سایر مجموعه های دفاعی و نظامی اختصاص داده که همین امر موجب گردیده که به یکباره بودجه پیشنهادی این مجموعه در سال 94 حدود 32.5 درصد رشد نشان دهد.

**بودجه عمرانی

آقای سبزعلی پور درباره افزایش چشمگیر بودجه عمرانی نیز می گوید که همه ساله دولتها مبلغی را بعنوان بودجه عمرانی کشور به مجلس پیشنهاد میکنند که نهایتاً با کمی تغییر تصویب و جهت اجرا به دولت ارائه میگردد اما بحث اصلی اینجاست که در غالب موارد کل بودجه پیشنهادی بنابه دلایل سیاسی و اقتصادی محقق نمیشود و بدلیل کسری بودجه اکثر پروژها و طرحهای عمرانی کشور نیز ناقص و نیمه کاره می مانند و یا در بعضی از مواقع کسری بودجه سایر بخشها را دستگاههای اجرائی کشور را از بودجه عمرانی جبران میکنند که باز خود دلیلی بر نیمه کاره ماندن فعالیتهای عمرانی کشور میباشد.

«در مواقعی هم که کسری بودجه وجود ندارد و همه ارقام و شاید بیشتر از آن نیز محقق میشود به چند دلیل باز هم اوضاع عمرانی کشور چندان تعریفی پیدا نمی کند، زیرا پیگیری طرحهای عمرانی کشور غالباً برای دولتها در اولویت اول قرار نداشته و بعضاً به امورات مهمتری می پردازند که خود دلیلی بر رکود در این بخش میباشد. درضمن از قدیم الایام بین خیلی از مدیران علی الخصوص جمعی از مدیران استانی رسم بر این است تا برای خود شیرینی و چاپلوسی دولت هم که شده کل بودجه عمرانی را هزینه نمی کنند و همه ساله مبالغ کلانی از بودجه عمرانی استان خود را به پایتخت برمیگردانند تا مورد تشویق قرار گیرند در نتیجه غالب پروژه ها و طرحهای عمرانی سالیان طولانی بدون کمترین پیشرفتی خاک میخورند.

دولت روحانی بودجه عمرانی سال 94 کشور را دو میلیون و673 هزار و572 میلیارد ریال پیشنهاد کرده است که این رقم چیزی بالغ بر32 درصد از کل بودجه کشور است.

وی می گوید که دولت درسال آینده نیز دچار کسری بودجه خواهد شد در نتیجه تصورم براین است که دولت قادر به تأمین تمام بودجه مصوب عمرانی کشور در سال 94نخواهد شد و بدلیل کسری بودجه شاید بخشی از بودجه عمرانی کشور را در بخشهای دیگر هزینه کنند.

بگفته وی مواردی که ذکر شد، بخشی از دلایل عدم تحقق بودجه عمرانی و یا عدم استفاده بهینه از بودجه عمرانی مصوب در طرحها و پروژه های کشور میباشد.

Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency