ایران

رویای گاز مایع ایران با اتکا به چین

3 سپتامبر 2012, 16:22 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

دالغا خاتین اوغلو، مدیر بخش انگلیسی سرویس اخبار ایران خبرگزاری ترند

ایران روز گذشته، یکشنبه، اعلام کرد که قرارداد 3.3 میلیارد دلاری احداث مجتمع تولید گاز مایع طبیعی، ال ان جی، میان ایران و یک کنسرسیوم چینی لغو شد. مطبوعات ایران نامی از کنسرسیوم نبردند، اما قبلا اخباری پیرامون تاخیرهای مکرر کنسرسیوم موسوم به "سینوک" چین برای تولید سالانه بیش از 10 میلیون تن گاز مایع در رسانه های ایران منتشر شده بود.

ظاهرا این ششمین قرارداد تعلیق شده ساخت مجتمع تولید "ال ان جی" در ایران است. بر اساس برنامه چهارم سند چشم انداز بیست ساله، (2005-2009) ایران تولید روزانه 70 میلیون تن گاز مایع توسط 6 مجمتع تولیدی از میادین پارس جنوبی، پارس شمالی، فردوسی و گلشن را در دستور کار قرار داده بود. تا سال 2008، با کنار کشیدن شرکت توتال فرانسه، رپسول اسپانیا، شرکت مشترک بریتانیایی-هلندی شل و پتروناس مالزی از قراردادهای منعقده، عملا ایران پتانسیل تولید سالانه 27 میلیون تن گاز مایع را از دست داد.

در همان سال، ایران با عقد قراردادهایی به ارزش 25 میلیارد دلار با شرکت دولتی گاز لهستان (PGNiG) به ارزش 2 میلیارد دلار، شرکت پتروفیلد مالزی به ارزش 14 الی 16 میلیارد دلار و گروه "سینوک" و شرکت "سی ای پی اِی" باز هم پروژه های راه اندازی خط تولید از میادین گازی جدید و سیاست تولید گاز مایع را ادامه داد، اما نتوانست هیچ پیشرفت عملی در این زمینه داشته باشد.

چین، شریکی نه خیلی قابل اطمینان

لغو قرارداد احداث مجتمع تولید گاز مایع کنسرسیوم چینی در ایران، در حالی است که پکن سه روز دیگر، 16 شهریور، پنجمین اجلاس سالانه بین المللی پیشرفت و تکنولوژی "ال ان جی" چین را برگزار خواهد کرد. در اعلامیه معارفه این اجلاس، چین اعلام کرده است که "انتظار می رود واردات گاز مایع چین تا سال 2015 به 20 میلیثون تن برسد ... پیشرفت پروژه های ال ان جی، کاهش وابستگی به نفت برای دولت چین اهمیت بسزایی دارد و در آینده ای نزدک گاز مایع سومین منبع مصرفی انرژی این کشور بعد از زغال سنگ و نفت خواهد بود".

البته لغو قراردادهای انرژی ایران و چین داستان جدیدی نیست، لغو قرارداد 5 میلیارد دلاری توسعه میدان پارس شمالی در پاییز سال گذشته و قرارداد 5 میلیارد دلاری فاز 11 پارس جنوبی در ماه گذشته میان ایران و شرکت "سی ان پی سی" از جمله موارد تعلیق و لغو قراردهای ایران و چین است. بر اساس گزارشها، شرکتهای چینی طی سالهای گذشته دهها پروژه معوقه به ارزش 40 میلیارد دلار با ایران داشته اند.

اگرچه ایران و چین سالانه 45 میلیارد دلار تجارت دوجانبه دارند و چین بزرگترین وارد کننده نفت ایران است، با اینهمه، ظاهرا تکیه ایران به شرکتهای چینی در بخش بالادستی و پایین دستی صنعت نفت راه بجایی نخواهد برد.

اهمیت گاز مایع طبیعی

طی سالهای گذشته تجارت گاز مایع طبیعی رشد چشمگیری داشته است. بر اساس گزارش سالانه شرکت بریتیش پترولیوم که در ماه ژوئن منتشر شد، حمل و انتقال گاز مایع در جهان طی سال گذشته نسبت به سال قبل آن بیش از 10 درصد افزایش داشته و تجارت گاز مایع، یک شوم کل تجارت 1025 میلیارد متر مکعبی دنیا را طی سال 2011 تشکیل داده است.

قطر، همسایه جنوبی ایران و شریک گازی ایران در میدان پارس جنوبی، به مدد شرکتهای "اکسون موبایل" و" کونوکو فیلیپس " امریکا، توتال فرانسه، شل بریتانیا-هلند، شرکتهای ماروبنی و میتسویی ژاپن توانسته است تولید سالانه ال ان جی خود را به 102 میلیارد متر مکعب برساند.

ال ان جی، محدودیهای موجود بر سر راه فروش گاز طبیعی مانند لزوم احداث خطوط لوله، قراردادهای بالای 20 سال، مشتریان منطقه ای و غیره را ندارد. بلکه با حمل توسط کشتیهای حامل گاز مایع از طریق دریاها، عقد قراردادهای کوتاه مدت یا فروش در بازارهای نقدی (اسپوت مارکت) همچنین ایمنی فروش و کاهش ریسک قرارداد، مزایای بسیار بالایی در مقایسه با گاز طبیعی دارد.