کارشناس: گزارش جدید آمانو در مورد ایران هشدار دهنده است

عکس: کارشناس: گزارش جدید آمانو در مورد ایران هشدار دهنده است / برنامه هسته ای

آذربایجان، باکو، 16 شهریور/ "ترند نیوز" خبرنگار د.خاتین اوغلو/

واکنش مقامات ایران به گزارش جدید یوکیا آمانو رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی بسیار مثبت و حاکی از رضایت خاطر بوده است. رامین مهمانپرست سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران در کنفرانس مطبوعاتی امروز - سه شنبه، خود گفته است که آژانس براي بيست‌وسومين بار برعدم انحراف فعاليت صلح‌آميز هسته‌اي ايران تاكيد كرد.

اظهارات آقای مهمانپرست در حالی صورت می گیرد که یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللى انرژى اتمى، درگزارش خود در باره برنامه هسته‌اى ایران، از احتمال فعالیت‌های هسته‌ای محرمانه با مشارکت نهادهای نظامی در ایران در گذشته و حال ابراز نگرانی کرده و تاکید کرده است، به دلیل عدم همکارى ایران امکان تایید کاربرد صلح‌آمیز مواد هسته‌اى در ایران براى آژانس وجود ندارد.

رضا تقی زاده تحلیلگر سیاسی و استاد دانشگاه گلاسکو در گفتگو با خبرگزاری ترند بر این باور است که گزارش آقای آمانو تایید فعالیتهای صلح آمیز اتمی ایران نیست و ایشان در گزارش جدید خود با تاکید بیان کرده است که ایران از همکاری با آزانس خودداری کرده و آژانس قادر به راست آزمایی برنامه هسته ای ایران نیست.

آخرین گزارش آقای آمانو (30-مین گزارش آژانس) در ماه فوریه سال جاری منتشر شده بود. در گزارش قبلی نیز در مورد راست آزمایی برنامه هسته ای ایران اظهار نگرانی شده بود و بر سرپیچی از قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل توسط ایران تاکید شده بود.

تاکنون شورای امنیت سازمان ملل بر علیه برنامه هسته ای ایران، خصوصا غنی سازی اورانیوم در داخل کشور 6 قطعنامه، شامل 4 قطعنامه تنبیهی صادر کرده است.

آقای تقی زاده عضو شورای کارشناسان خبرگزاری ترند، در مصاحبه تلفنی از بریتانیا می گوید "آقای آمانو در گزارش جدید خود باز هم اظهار تردید می کند که آیا برنامه هسته ای ایران به سوی نظامی شدن هدایت شده باشد. گزارش جدید مدیر آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد ایران هشدار دهنده است".

آمانو همچنین از عدم همکاری ایران با بازرسان آژانس و اخراج دو بازرس آژانس، منجمله آقای اولی هاینونن معاون رئیس آژانس بین المللی اتمی اظهار گله کرده است.

در گزارش  آمده است که ایران به بازرسان آژانس اجازه دسترسى به کارخانه تولید آب سنگین و نیز نمونه برداری از آب سنگین ذخیره شده در یو‌سى‌اف اصفهان را نداده است. على‌اکبر صالحى گفته است، بازرسى از این کارخانه "در چارچوب پادمان جامع و قرارداد دوجانبه میان ایران و آژانس نیست".

آقای تقی زاده بر این باور است که، اگرچه حق ایران است که بازرسان آژانس را بپذیرد یا صلاحیت آنها را رد کند، اما وقتی بدون دلیل روشن ایران از قبول بازرسان خودداری می کند، آن هم بازرسانی که خیلی حرفه ای هستند، جای تردید باقی می ماند. ضمن اینکه، بازرسان تازه زمان زیادی می گیرد که به ماموریت تازه خود آشنا شوند و بعد آنها ممکن است دچار این نگرانی بشوند که گزارشهایشان باعث شود که دیگر به ایران راه پیدا نکنند. بنابر این می تواند بر محتوایی گزارشات آنها تاثیر بگذارد.

ایران با اینکه قرارداد منع گسترش سلاحهای اتمی را قبول کرده، لیکن، از امضای پروتکل الحاقی امتناع می کند. پروتکل الحاقی به بازرسان آژانس اجازه می دهد که از تاسیسات مرتبط با برنامه هسته ای ایران سرزده بازرسی کنند.

در مورد بازدید از تاسیسات آب سنگین اراک، آقای تقی زاده می گوید، چون ایران جزو معاهده الحاقی منع گسترش سلاحهای اتمی نیست، می تواند از قبول بازرسی تاسیسات اراک خودداری کند. "اما، آب سنگین یک ماده حساسی است که در کارخانه تولید آب سنگین تولید می شود و آژانس به دفعات از ایران خواهش کرده است که از این کارخانه بازدید بعمل آورد، حجم تولیدات را بسنجد و ذخیره آب سنگین ایران را اندازه بگیرد. بنابر این هیچ جایی برای تایید حرفهای مقامات ایران مبنی بر نگرش مثبت به گزارش آقای آمانو وجود ندارد".

یکی از مواد تولیدی کارخانه های آب سنگین پلاتونیوم است که در ساخت بمب اتمی کاربرد دارد.

آقای تقی زاده تحلیلگر سیاسی ایرانی الاصل مقیم بریتانیا می گوید: ضمنا ایران برنامه اتمی خود را از نظر حجمی تقریبا متوقف کرده است. یعنی این تاییدی بر هدایت برنامه هسته ای ایران به سوی نظامی گری و دور شدن از اهداف تولید سوخت اتمی برای تولید برق است: "ایران کیفیت تولید اورانیوم را بهبود بخشیده؛ یعنی به 23 کیلوگرم اورانیوم با غلظت 20 درصد تولید کرده. از طرفی، با 2800 کیلوگرم اورانیومی که توانسته غنی سازی کند، پتانسیل این کشور برای ساخت سوخت هسته ای کاملا زیر سوال است، اما همین مقدار اورانیوم برای تولید 2-3 بمب اتمی در صورت افزایش غلظت تا 90 درصد کافی است".

در سال گذشته تعداد سانتریفوژها 9000 عدد بود که تا اکنون افزایشی پیدا نکرده است. سال قبل، تعداد سانتریفوژهای فعال 6000 واحد بود که هم اکنون 3700 سانتریفوژ فعال هستند. بگفته تقی زاده، این آمار نشان می دهد که ایران رشد کمی سانتریفوژها را رها کرده است. ایران برای تولید سوخت هسته ای نیاز به 60000 سانترفیوژ دارد، نه 3700 واحد.

بگفته وی، همه اینها نشان می دهد که ایران تا 20 سال آینده شانسی به تولید سوخت ندارد و تمامی تردیدها متوجه جوانب نظامی برنامه هسته ای ایران است.

Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency