باوند: شرایط زمانی و منطقه ای به کمک توافق هسته ای آمده است

آذربایجان، باکو، خبرگزاری ترند، دالغا خاتین اوغلو/

دیپلمات سابق ایران که سابقه ریاست یکساله بر کمیته حقوق مجمع عمومی سازمان ملل را نیز دارد، می گوید که روند مذاکرات میان ایران و شش قدرت جهانی را مثبت ارزیابی می کند.

داوود هرمیداس باوند، استاد حقوق و روابط بین الملل در گفتگو با خبرگزاری ترند می گوید که «ضرروت شرایط زمانی و منطقه ای ایجاب می کند که طرفین با تعدیل نسبی مواضع اولیه خود، بخصوص ایران، به یک تفاهم یا فراتر از آن توافق نائل شوند».

«ایران تقریبا پذیرفته است که فراتر از 5 درصد اورانیوم را غنی سازی نکند، در مورد سانتریفیوژها توافق کرده که 5 هزار تا فعال بماند و در مورد رآکتور آب سنگین اراک هم قبول کرده که رآکتور آب سبک باشد. از لحاظ اصولی شرایط گروه 5+1 را قبول کرده است، اما فشارهایی از سوی اسرائیل که لابی قدرتمندی در آمریکا دارد اعمال می شود که درخواست غیر اصولی دارد، یعنی اینکه ایران حتی 5 هزار سانتریفیوژ هم نداشته باشد. اما اگر با توجه به شرایط منطقه ای توافقی به دست بیاید، دستاوردی برای دولت اوباما و حزب دموکرات خواهد بود».

آقای باوند بر این عقیده است که اروپایی ها نیز همراه با آمریکایی ها به هر حال نیازمند سرمایه گذاری (در ایران) هستند.

ایران و شش قدرت جهانی هم اکنون در حال مذاکره برای رسیدن به توافق سیاسی در ماه مارس و توافق جامع هسته ای در ماه ژوئن هستند.

* موضع روسیه

روسیه همواره در مواجهه غرب با برنامه هسته ای ایران موضعی تعدیل کننده داشته است، اما به قطعنامه های شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، همچنین چندین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران رای مثبت داده است.

با اینحال، آقای باوند می گوید که تنش در مناسبات غرب و روسیه پیرامون اوکراین، باعث شده است که روسیه در مواضع خود بازنگری کند: «روسیه تا به حال با غرب همراه بوده است و البته در عین حال امتیازاتی هم از غرب گرفته بود، مانند موضوع نصب سپر موشکی در لهستان، به تاخیر انداختن برخی کشورهای منطقه که خواستار وارد شدن به ناتو بودند یا در جریان اشغال آبخاری و اوستیای جنوبی توسط روسیه، غرب چندان واکنشی نشان نداد، همه اینها نشان از گرفتن امتیازاتی توسط روسیه از غرب بود».

بگفته وی؛ هم اکنون موضوع اوکراین باعث شده است که روسیه دیگر تمایلی به همراهی غرب ندارد و احتمالا در احیای برخی قراردادها مانند تحویل سامانه موشکی اس-300 به ایران نیز تصمیم بگیرد، به هر حال باید دید که روسیه چه تصمیمی خواهد گرفت.

* لزوم تمرکز بر برنامه هسته ای

این استاد دانشگاه تهران در ادامه می گوید که برخی قطعنامه ها و طرحهای تحریم در کنگره آمریکا وجود دارد که مشروط به توافق هسته ای شده است، قطعنامه هایی که حتی طیف گسترده تری از مسائل مانند حقوق بشر یا حمایت ایران از گروههای «تروریستی» را در نظر می گیرد. اما اگر این مسائل وارد مذاکرات شود، یقینا مساله هسته ای ایران حل نخواهد شد.

بگفته وی، آنچه که غرب حمایت ایران از گروههای تروریستی می نامد، گروههای مانند حماس، جهاد اسلامی و حزب الله است، در حالی که هم اکنون جبهه نصرت و داعش ظهور کرده که فراتر از موضوع گروههای مورد حمایت ایران است و دولت تهران نیز تلویحا در مبارزه با داعش و جبهه نصرت با آمریکا همکاری می کند.

به گفته وی، با این حساب نگرشها به گروههای مورد حمایت ایران تعدیل و بی رنگ شده است، اگرچه برای اسرائیل می تواند هنوز دستاویزی برای فشار بر ایران باشد، اما روند مذاکرات طوری است که نشان از تمرکز بر برنامه هسته ای ایران دارد.

* توافق تک مرحله ای

بر اساس توافقی که نوامبر 2014 حاصل شد، قرار شد ایران و شش قدرت جهانی برای حصول توافق سیاسی در ماه مارس و توافق جامع هسته ای تا آخر ماه ژوئن تلاش کنند.

با اینحال اخیرا رهبر ایران آیت الله خامنه ای گفت که از توافق تک مرحله ای حمایت می کند.

باوند بر این عقیده است که لغو برخی تحریمها در آمریکا نیازمند همراهی کنگره است و رئیس جمهور نمی تواند بدون حمایت کنگره آنها را لغو کند، از طرفی لغو تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل نیز احتمالا طول بکشد.

شورای امنیت سازمان تاکنون چهار قطعنامه تحریمی و تنبیهی علیه ایران وضع کرده که طیفی از مسائل مانند برنامه موشکی ایران، بازرسی کشتی های ایران در آبهای آزاد و غیره را در بر می گیرد.

بگفته باوند، توافق باید کلی باشد و نباید روی جزئیات زیاد حساس بود.

Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency