ایران

اقدام سنجیده دولت روحانی؛ «آنچه به نیکی پایان یابد نیکوست»

22 ژانویه 2014, 14:07 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

دالغا خاتین اوغلو، مدیر اخبار ایران بخش انگلیسی خبرگزاری ترند/

بعد از نه سال چالش شدید جامعه جهانی پیرامون برنامه هسته ای ایران، نهایتا ایران و شش قدرت جهانی 24 نوامبر سال گذشته به توافقی دست یافتند که 20 ژانویه اجرایی شد.

می گویم "جامعه جهانی" چون حتی کشورهایی مانند روسیه، چین یا اعضای جنبش عدم تعهد که حمایت نیم بندی از برنامه هسته ای ایران داشتند، عملا به همراه دیگر اعضای سازمان ملل عملا وارد گود اعمال محدودیتها علیه ایران شدند تا آنچه که گمان می رود تلاش برای تولید بمب هسته باشد را متوقف کنند.

برخی جناههای اصولگرا در ایران از هم اکنون صدای اعتراض به توافق هسته ای را بلند کرده اند، اما نگاهی به واقعیتهای موجود شاید جنبه های فنی و اقتصادی ادامه روشهای دولت قبلی در پرونده هسته ای را بیشتر روشن کند.

ایران می گوید که هدف از غنی سازی اورانیوم، تولید سوخت برای تولید برق و دیگر مصارف صلح آمیز است، اما در واقع ایران هم اکنون تنها یک نیروگاه هسته ای بوشهر را دارد که هنوز بصورت کامل راه اندازی نشده است.

روسیه نیز بعنوان سازنده این رآکتور متعهد به تحویل سوخت نیروگاه به مدت 10 سال است. دولت مسکو، در سال 2008 حدود 82 تن و در سال 2011 حدود 30 تن سوخت هسته ای 3.5 درصدی تحویل ایران داد که این میزان سوخت چهار سال نیازهای نیروگاه بوشهر را کاملا تامین می کند.

آژانس بین المللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود که ماه نوامبر منتشر شد، می گوید که ایران هم اکنون 196 کیلوگرم اورانیوم با غلظت 19.75 درصد دارد. ایران 20 ژانویه 100 کیلوگرم از این مقدار اورانیوم را رقیق کرد و به 450 کیلوگرم اورانیوم 3.5 درصدی تبدیل کرد و بقیه را برای تولید سوخت هسته ای اکسید کرد.

ایران تا نوامبر سال گذشته 410 کیلوگرم اورانیوم را تا مرز 20 درصدی غنی سازی کرده و 60 درصد آن را به سوخت تبدیل کرده بود. هم اکنون ذخیره سوخت هسته ای 20 درصدی ایران برای مصرف در رآکتور 5 مگاواتی تهران برای چهار سال کفاف می کند.

با اینحساب ایران هم برای رآکتور بوشهر و هم برای تهران ذخیره سوخت تا چهار سال آینده را دارد.

از طرفی ایران تا نوامبر سال گذشته 18458 سانتریفیوژ از نوع IR-1 و 1008 سانتریفیوژ از نوع IR-2m نصب کرده بود که 9000 آنها فعال بود و هم اکنون همه سانتیرفیوژهای فعال مشغول تولید گاز اورانیوم (هگزا فلوراید اورانیوم) با غلظت پایین هستند.

از طرفی ایران در واقع برای تامین سوخت یک ساله نیروگاهی مانند نیروگاه 1000 مگاواتی بوشهر نیاز به حداقل 60 هزار سانتریفیوژ فعال دارد که بتوان سالانه 30 تن سوخت هسته ای تولید کرد.

ایران مجموعا تا ماه نوامبر کلا موفق به غنی سازی 118 هزار و 470 کیلوگرم اورانیوم طبیعی (0.711 درصدی) و تبدیل آن به 10375 کیلوگرم اورانیوم 3.5 درصدی شده بود. این رقم در صورت تبدیل به سوخت، حتی کفاف سه ماه سوخت رآکتور بوشهر را نیز نمی کند، رآکتوری که در صورت راه اندازی کامل آن، تنها سهم 1.3 درصدی در تولید برق ایران خواهد داشت.

ذخایر معادن اورانیوم ایران نیز بسیار اندک است. تا سال گذشته ذخایر سنگ اورانیوم ایران 1527 تن بود، البته ایران در فوریه 2013 اعلام کرد که چندین معدن جدید اورانیوم کشف کرده است و ذخایر اورانیوم ایران تا سه برابر افزایش یافته است.

حتی ذخایر اعلام شده اخیر نیز برای ایرانی که برنامه ساخت 20 نیروگاه هسته ای را دارد و نیاز به فرآوری سالانه 10 هزار تن گاز اورانیوم طبیعی و تبدیل آن به 600 تن سوخت هسته ای کم غلظت دارد، عملا بسیار اندک است.

بر اساس قیمت بازارهای جهانی، 30 تن سوخت کم غلظت برای مصارف یکساله نیروگاه بوشهر حدود 50 میلیون دلار است.

به عبارتی قیمت یک سال سوخت هسته ای بوشهر برابر با یک پنجم درآمدهای روزانه صادرات نفت ایران قبل از تحریمها هست.

اما آنچه که ایران با شیوه دولت قبلی از دست داد، کاهش صادرات نفت ایران از 2.5 میلیون بشکه به حدود یک میلیون بشکه در روز است. این وضعیت یعنی کاهش سالانه افزون بر 40 میلیارد دلار درآمدهای ارزی ایران و مهم تر از آن بلوکه شدن 100 میلیارد دلار دارایی ایران در بانکهای خارجی.

دومین صنعت عمده ایران، خودروسازی نیز تولیدات خود را بخاطر تحریمها تا نصف کاهش داد و دیگر بخشهای اقتصادی نیز با رکود مواجه شدند، بطوری که رشد اقتصادی ایران در سال گذشته منفی 5.8 درصد شد.

در کنار این زیانهای مستقیم، زیانهای غیر مستقیم نیز وجود دارد، برای نمونه چندین سال است که هیچ فاز جدیدی در پارس جنوبی راه اندازی نشده است و رکن الدین جوادی معاون وزیر نفت ایران زیان عدم النفع تاخیر راه اندازی کامل پارس جنوبی را 46 میلیارد دلار در سال ارزیابی کرده است.

بر خلاف آنچه که گفته می شود، دولت روحانی اقدامی بسیار سنجیده در راستای کاهش تنشهای هسته ای ایران انجام داد که منافع ایران را کاملا حفظ کرده و کاملا در راستای رفاه مردم ایران است، یعنی هم اکنون غنی سازی اورانیوم کم غلظت ادامه دارد و ایران نیز نیازی به غنی سازی در سطح بالاتر ندارد.

این توافق در صورتی که از صدمه جناحهای افراطی بتواند جان سالم به در برد و ادامه یابد، چشم انداز اقتصادی ایران بسیار روشن است، چرا که شرکتهای غول انرژی و صنایع جهان به شدت تشنه ذخایر انرژی هنگفت و بازار بزرگ ایران هستند. ایرانی که با داشتن بزرگترین ذخایر گازی جهان، وارد کننده گاز ترکمنستان است.