از جشن خودکفایی تا واردات 7 میلیون تن گندم

دالغا خاتین اوغلو، مدیر اخبار ایران بخش انگلیسی خبرگزاری ترند/

مجید نامجو وزیر انرژی ایران روز دوشنبه اعلام کرد که پول برق صادراتی ایران به پاکستان که معادل 40 میلیون دلار در سال است، با واردات گندم از این کشور تهاتر خواهد شد.

40 میلیون دلار با احتساب قیمت جهانی گندم و پرمیوم (اضافه پرداخت) برای تحریمها، تقریبا پول بیش از یک صد تن گندم است.

هفته گذشته خبرگزاری رویترز از خرید 600 هزار تن گندم توسط ایران از اتحادیه اروپا به قیمت هر کیلو 35 سنت خبر داده بود. این رقم بیش از 5 سنت در هر کیلو بیشتر از قیمت همان گندم (گندم با پروتئین 12 درصدی) در بازارهای جهانی است.

در همین زمینه، اوکراین نیز دوشنبه 10 ژوئن از آماده شدن این کشور برای عقد قرارداد صادرات سالانه 2 میلیون تن گندم به ایران خبر داد.

اواخر ریاست جمهوری محمد خاتمی، رئیس جمهوری اصلاح طلب ایران جشنی با عنوان "خودکفایی گندم" برگزار کرد، اما درست دو سال بعد، با شروع ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، تولید گندم در ایران به 10 میلیون تن افت کرد و این کشور حتی در سال 2008 مجبور به واردات 6 میلیون تن گندم شد.

این روال تا سال گذشته خورشیدی کماکان ادامه داشته و بر اساس گزارش گمرک، ایران در سال گذشته حدود 6.68 میلیون تن واردات گندم به ارزش بیش از 2.5 میلیارد دلار داشته است. این گزارش می گوید که قیمت هر کیلو گندم وارداتی بطور متوسط 40 سنت بوده است.

گمرک ایران نرخ برابری دلار با ریال را بر اساس نرخ دلار در مرکز مبادلات ارزی که حدود 2450 تومان است محاسبه می کند، اما در واقعیت، هر دلار در بازار آزاد ایران در ابتدای سال گذشته خورشیدی حدود 2000 تومان بود و در نیمه سال سال به حدود 3500 تومان رسید و این رقم با نوساناتی تاکنون ادامه داشته است.

آمارهای گمرکی حاکی است که 6 کالا از 10 کالای عمده وارداتی ایران در سال گذشته خورشیدی جزو محصولات کشاورزی است و در صدر لیست کالاهای وارداتی، نام گندم قرار گرفته است، در حاکی که محمود احمدی نژاد در سال 2006 از برنامه ریزی دولت برای صادرات سالانه 10 میلیون تن گندم در آینده خبر داده بود.

دقیقا نمی شود میزان تولید گندم در ایران را مشخص کرد، چرا که گندم کاران بخاطر ناچیز بودن قیمت تضمینی دولتی برای خرید گندم، معمولا محصول خود را در بازار آزاد به دامداران و مراکز پرورش طیور می فروشند، اما تخمین زده می شود که سالانه تا 12 میلیون تن گندم در ایران برداشت می شود.

همچنین گزارشهایی از قول مقامات رسمی درباره صادرات گندم توسط دلالان ایرانی به عراق با قیمت 1000 تومان منتشر شده است، در حالی که در گزارش گمرک هیچ اشاره ای به صادرات گندم نشده است.

این در حالی است که دولت خود گندم کشاورزان را با قیمت تضمینی 750 تومان خریداری می کند که این رقم با توجه به قیمت دلار در بازار آزاد ایران برابر با 20 سنت است، یعنی تقریبا 25 درصد پایینتر از قیمتی که توسط دلالان به عراق صادر می شود و دو برابر قیمت وارداتی گندم.

عراقیها نیز سود خود را از واردات گندم ارزان 28 سنتی از ایران می برند.

محسن دارایی سخنگوی خرید تضمینی گندم بانک سپه 7 ژوئن در گفتگو با خبرگزاری فارس گفت که دولت تاکنون 1.137 میلیون تن گندم از گندمکاران خریداری کرده و پیش بینی می شود سال جاری 7 تا 9 میلیون تن گندم از کشاورزان خریداری شود.

با توجه به مصرف انسانی 13.5 میلیون تن گندم در ایران، باز هم کشور 4.5 تا 6.5 میلیون تن گندم باید وارد کند.

دولت در دوماهه اول سال جاری 500 هزار تن گندم واردات کرده است و 600 هزار تن نیز از اروپا خریداری کرده و طی ماههای پیش رو به مقصد ایران بارگیری خواهد شد.

این کشور بیش از 50 میلیون هکتار زمین قابل کشت دارد، اما بر اساس آمارها تنها 16 میلیون هکتار زمین در بخش کشاورزی فعال است.

سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد در تازه ترین گزارش خود که نوامبر سال گذشته منتشر کرد، می گوید که ایران در دو سال گذشته میلادی بطور متوسط سالانه حدود 8.8 میلیون تن واردات انواع غلات داشته است، در حالی که متوسط واردات غلات ایران از سال 2008 تا پایان 2010 حدود 9.9 میلیون تن بوده است و این رقم برای سال جاری احتمالا به 6.8 میلیون تن کاهش یابد.

با اینهمه آمارهای گمرکی ایران از دو ماه اخیر حاکی از قرار گرفتن برنج، کنجاله و گندم در صدر لیست واردات است. ایران در دو ماهه اول سال جاری خورشیدی 359 میلیون دلار برنج، 328 میلیون دلار کنجاله و 293 میلیون دلار، گندم وارد کرده است.

Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency