روشهای جبران گاز مصرفی ایران به رغم رکود در تولید

دالغا خاتین اوغلو مدیر اخبار ایران بخش انگلیسی خبرگزاری ترند/

مهدی فکور مدیر عامل شرکت نفت مناطق مرکزی شنبه 30 فروردین اعلام کرد که شرکت نفت مناطق مرکزی طی سال گذشته خورشیدی توانست با افزایش یک میلیون متر مکعبی نسبت به سال قبل، روزانه 264 میلیون متر مکعب گاز ناخالص تولید کند.

شرکت نفت مناطق مرکزی با در اختیار داشتن 43 میدان گازی و 25 میدان نفتی، بزرگترین تولید کننده گاز طبیعی در ایران است.

هفته گذشته خبرگزاری مهر نیز گزارش داد که تولید گاز از پارس جنوبی طی سال گذشته به 85 میلیارد متر مکعب (روزانه 233 میلیون متر مکعب گاز ناخالص) رسید. بر اساس گزارشهای رسمی تولید گاز از پارس جنوبی در سال 90 حدود 86 میلیارد متر مکعب بوده است.

میدان گازی پارس جنوبی، تحت نظارت شرکت "نفت و گاز پارس" با 10 فاز افتتاح شده، هم اکنون 38 درصد از کل تولید گاز ناخالص داخلی را انجام می دهد.

با این حساب، مجموع تولید گاز ناخالص طبیعی از مناطق مرکزی و پارس جنوبی روزانه 497 میلیون مکتر مکعب 181.5 میلیارد متر مکعب در سال) بوده است که بیش از 80 درصد تولید گاز ناخالص ایران را شامل می شود.

آنچه که در پرونده این دو شرکت عمده تولید کننده گاز ایران برای سال گذشته خورشیدی دیده می شود، رکود کامل در افزایش تولید گاز از پارس جنوبی و افزایش روزانه تنها 1 میلیون متر مکعب به تولید ناخالص گاز کشور است.

تولید و مصرف داخلی

گاز طبیعی تامین کننده 59 درصد از کل نیازهای انرژی ایران است.

بر اساس گزارش ماه گذشته اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تولید گاز ناخالص ایران (با احتساب گاز همراه تولیدی از چاههای نفتی) در سال گذشته میلادی 224 میلیارد متر مکعب بوده که 67 درصد آن، یعنی 153 میلیارد متر مکعب تبدیل به گاز خشک (گاز قابل استفاده در خانه ها و صنایع) شده است و همگی آن به مصرف داخلی رسیده است.

بر اساس این گزارش مصرف گاز ایران در طی سال 2012 نسبت به سال قبل آن 6 درصد افزایش یافته و به رقم 153 میلیارد متر مکعب رسیده، دقیقا برابر با تولید گاز طبیعی قابل استفاده در ایران.

گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا می گوید که ایران در سال 2011 حدود 12.6 درصد از گاز ناخالص تولید شده را که روزانه 77.5 میلیون متر مکعب بوده، به چاههای نفتی تزریق کرده است تا مقداری از شتاب افت فشار میادین نفتی بکاهد.

ایران بصورت رسمی در تابستان سال گذشته میزان تزریق روزانه گاز به میادین نفتی را 100 میلیون متر مکعب در روز اعلام کرد، اما با توجه به اوج گرفتن مصرف گاز به بالای 580 میلیون متر مکعب در زمستان (عملا بیشتر از کل تولید گاز ایران) این کشور توان تزریق گاز به میادین نفتی در فصول سرد را نداشته است.

اداره اطلاعات انرژی آمریکا می گوید که سالانه بیش از 17 میلیارد متر مکعب گاز ایران تحت عناوین مختلف مانند سوزانده شدن در مشعلها و تبدیل گاز مرطوب به گاز خشک و غیره به هدر رفته است.

در همین زمینه خبرگزاری فارس طی گزارشی که ماه می سال گذشته منتشر کرد، نوشته است که "براساس ترازنامه هیدروکربوری کشور روزانه حدود 41.5 میلیون متر مکعب گاز|های همراه در بخش تولید نفت و همچنین 9.5 میلیون متر مکعب گاز سبک در پالایشگاههای گازی کشور می سوزد". این رقم کماکان بالای 17 میلیارد متر مکعب است.

علت عدم قطع گاز بخش خانگی

ایران طی سال گذشته واردات گاز از ترکمنستان را نسبت به سال قبل آن تا 60 درصد کاهش داده و از 12 میلیارد متر مکعب به 4 میلیارد رسانده است، در حالی که حجم صادرات گاز ایران به ترکیه کاهش نیافته و در حدود 8.5 میلیارد متر مکعب باقی مانده است.

با چیدن آمار منتشر شده از تداوم حجم صادرات، افت چشمگیر واردات، عدم تغییر تولید، رشد 6 درصدی مصرف گاز در بخش صنعتی و خانگی، عملا تنها دو گزینه می تواند توجیه کننده عدم مشکل تامین گاز مصرفی خانگی سال گذشته در ایران باشد:

- کاهش حجم تزریق گاز به میادین نفتی.

- جایگزین کردن نفت کوره بجای گاز در تامین سوخت برخی نیروگاههای برقی.

جواد اوجی مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران اواخر آذرماه سال گذشته میلادی اعلام کرد که بطور متوسط روزانه 91 میلیون متر مکعب گاز به بخش صنعتی و 19 میلیون متر مکعب نیز به جایگاههای گاز مایع "سی ان جی" اختصاص می یابد.

هم اکنون 50 هزار واحد صنعتی و 67 نیروگاه خوراک سوخت خود را از طریق گاز تامین می|کنند، اما 75 تا 80 درصد گاز مصرف شده کشور توسط بخش خانگی است.

به گزارش خبرگزاری مهر، ایران در زمستان سال گذشته، بخاطر اوج گرفتن مصرف خانگی گاز، تامین گاز 50 نیروگاه حرارتی برق را کاملا قطع کرد و سوخت این نیروگاهها با ارائه روزانه 94 میلیون لیتر گازوئیل و نفت کوره تامین شد.

ایران که در تابستان با اوج گرفتن مصرف برق مواجه است روزانه 220 میلیون متر مکعب گاز به نیروگاهها تحویل می دهد، اما در زمستان با اوجگیری مصرف گاز و کاهش مصرف برق، تحویل گاز به نیروگاهها به روزانه 130 میلیون مترمکعب کاهش می یابد. با اینحال، به گزارش خبرگزاری مهر در آذرماه سال 2012، تامین گاز نیروگاههای برقی ایران به 35 میلیون متر مکعب در روز کاهش یافت.

کاهش تزریق گاز به میادین کهته نفتی که اکثر میادین نفتی ایران در نیمه دوم عمر خود قرار دارند و بطور متوسط سالانه 13 درصد از بهره دهی نفتی خود را از دست می دهند، باعث افت هر چه بیشتر تولید نفت ایران خواهد بود.

جایگزین کردن گازوئیل و نفت کوره با سوخت گاز نیروگاهها نیز باعث ایجاد آلودگی هر چه بیشتر هوای کشور خواهد شد، معضلی که هم اکنون بسیاری از شهرهای بزرگ و صنعتی ایران با آن مواجه هستند.

Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency