فرهاد دانشور
بهبود روابط باکو و تهران طی سال های اخیر و اراده سیاسی طرفین در راستای گسترش روابط اقتصادی موجب ظهور فرصت های متعدد و بی نظیری جهت سرمایه گذاری در پروژهای مشترک و کسب درآمد مشروع گردیده است.
در حالیکه اجرای موفقیت آمیز برجام -در کنار تاثیر مثبت بر روابط ایران در صحنه بین الملل موجب گردیده که موانع موجود بر سر راه تعمیق فعالیت تجاری بین تهران و باکو برداشته شود، روسای جمهور ایران و آذربایجان با موافقت برای امضای حداقل 10 تفاهمنامه در بخش های مختلف جدیدت خود را در گسترش روابط اقتصادی بصورت علنی اعلام نموده اند، موضوعی که در سفر اخیر آقای محمد جواد ظریف وزیر محترم امور خارجه ایران به باکو نیز مورد بررسی و تاکید قرار گرفت. در ضمن طرفین در ارتباط با تسهیل روادید هم مذاکراتی داشتند که در صورت تحقق می تواند نقش قابل توجهی در گسترش روابط تجاری داشته باشد.
از طرفی کاهش ارزش مانات (واحد پول آذربایجان) در مقابل دلار موجب گردیده که مصرف کنندگان آذربایجانی رغبت بیشتری نسبت به محصولات تولید شده در کشور های همسایه داشته باشند و با توجه به اینکه پیش بینی می گردد تا در سال نو خورشیدی صنایع ایران در نتیجه اجرای برجام و لغو تحریم ها بتدریج جانی دوباره یابند، این فرصت برای تولید کنندگان ایرانی فراهم شده تا در صورت اتخاذ سازوکار مناسب از شرایط بوجود آمده بهره مند گردند.
البته پر واضح است که بازار بوجودآمده کاملا رقابتی بوده و تولید کنندگان ایرانی به ناچار با همتایان ترک، روس و اروپایی دست و پنجه نرم خواهند کرد. بنابراین در راستای بدست آوردن سهم بیشتر از بازار آذربایجان احتمالا تولید کنندگان ایرانی علاوه بر توجه به کیفیت، قیمت و بسته بندی کالا باید به ضرورت بهره گیری از روش های مختلف بازار سازی و جلب مشتری از آن جمله آگهی های بازرگانی را نیز توجه داشته باشند.
به نظر می رسد که غیاب یک برنامه مدون تبلیغاتی در زمره دلایلی است که موجب گردیده تا سیاست افزایش روابط تجاری و هدف گذاری طرفین جهت افزایش حجم مبادلات بمیزان دومیلیارد دلار در سال تحقق نیابد، چنانکه به شهادت اعداد و ارقام اداره گمرک آذربایجان حجم مبادلات بین دو کشور همسایه در سال گذشته میلادی رقمی نه چندان چشمگیر و در حدود 120 میلیون دلار بوده است.
البته آمارهای ایران بیشتر از این رقم را نشان می دهد، اما با توجه به بیش از 600 کیلومتر مرز مشترک چنین ارقامی هنوز بسیار ناچیز به نظر می رسد.
شایان توجه است که عدم حضور مستقیم صاحبان صنایع و ارانه کنندگان خدمات و ناآگاهی مصرف کنندگان از ویژگی ها،خصوصیات و قیمت اجناس و خدمات، راه را برای سوء استفاده سودجویان در هر دو کشور هموار نموده به این ترتیب که در غیاب نمایندگی های مجاز، سوداگران با مراجعه به کشور همسایه و تهیه ارزانترین و به طبع آن بی کیفیت ترین مشابه کالا های شناخته شده مبادرت به صادرات کالای ارزان و بی کیفیت تحت عنوان کالای با کیفیت به کشور همسایه می نمایند که این مسئله به نوبه خود صدمات غیر قابل جبرانی رابه اعتبار محصولات تولیدی در کشورهای همسایه وارد می نماید.
البته تجارت چمدانی هم در این میان نقش عمده ای در مبادلات تجاری بین کشور های همسایه دارد که خود حاکی از عدم وجود یک استراتژی فروش جامع است.
بنابراین در راستای تسهیل روابط تجاری و بوجود آوردن بستر مناسب جهت معرفی کالاو خدمات ایرانی در جمهوری آذربایجان و بالعکس، سازماندهی یک کانون مشترک تبلیغاتی متشکل از اصحاب رسانه و فعالان تبلیغاتی دو طرف با اشتراک صاحبان صنایع به عنوان امری حائز اهمیت رخ می نماید.
Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency