آذربایجان، باکو، 16 اردیبهشت، خبرگزاری "ترند"، خبرنگار: ت. جعفر اف/ پس از حوادث بحرین، میانجیگری ترکیه در مقایسه با قطر برای حل دیپلماتیک شکاف ایجاد شده در روابط ایران با کشورهای عربی میتواند تأثیرگذارتر باشد.
داوود هرمیداس باوند دکترای علوم سیاسی و کارشناس مسایل بین المللی بر این باور است که قطر بعنوان یکی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس سعی در اجرای سیاست مستقل می کند ولی با این همه ترکیه در منطقه نفوذ زیادی دارد و لذا ترکیه شانس زیادی جهت میانجیگری برای حل بحران به وجود آمده در روابط ایران با کشورهای عربی را دارد.
علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه ایران در چهارم ماه می به عمان و در روز پنجم ماه می هم قرار است از عمان به ترکیه سفر کند. وزیر امور خارجه ایران در روز دوم ماه می نیز به قطر سفر کرده بود. هدف اصلی سفر صالحی به این کشورها انجام مذاکرات در مورد توسعه روابط دوجانبه و گفتگو مسائل منطقه ای اعلام شده، لاکن کارشناسان بر این باورند که پس از حوادث بحرین و بحران به وجود آمده در روابط ایران با کشورهای عربی، صالحی با سفر به کشورهای قطر و ترکیه در رابطه با میانجیگری این دو کشور برای حل این بحران مذاکراتی را انجام میدهد.
پس از آغاز تظاهرات ضد دولتی و شورش مردم در بحرین، حکومت بحرین از شورای همکاری خلیج فارس برای جلوگیری از شورش مردم تقاضای کمک کرده است. سپس چند کشور و از جمله عربستان سعودی هزار تن از نظامیان خود را به بحرین اعزام کرده است.
برخی از کشورهای عربی ادعا میکنند که اغتشاشات مردم شیعی بحرین با حمایت ایران صورت میگیرد. ایران نیز عربستان سعودی را در دخالت بر امور داخلی بحرین اتهام کرده است. این مسئله باعث وخامت در روابط دیپلماتیک ایران با کشورهای بحرین و عربستان شده است.
باوند در گفتگوی تلفنی خود با خبرگزاری "ترند" از تهران در این مورد گفت: ترکیه در سالهای اخیر مکررا برای حل مناقشات منطقه میانجیگری کرده است. البته نفوذ ترکیه در منطقه از نفوذ قطر بیشتر است. و لذا ترکیه در میانجیگری خود نقش تأثیرگذارتر میتواند داشته باشد.
"هلمی اوزو" رئیس مرکز تحقیقات ترکیه-آسیا نیز بر این باور است که میانجیگری ترکیه بین ایران و کشورهای عربی تأثیرگذارتر است، لاکن میانجیگری قطر برای حل این بحران تأثیر بیشتری میتواند داشته باشد.
"هلمی اوزو" در گفتگو با خبرگزاری "ترند" تصریح کرد: ترکیه در میانجیگری خود بین ایران و کشورهای غربی موفقیت بیشتری می تواند داشته باشد. لاکن قطر در حل بحران به وجود آمده بین ایران با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نقش بیشتری میتواند ایفا کند.
ترکیه از سال گذشته در مذاکرات ایران با گروه 5+1 (انگلیس، چین، روسیه، فرانسه، آمریکا + آلمان) در قبال برنامه هسته ای ایران میانجیگری میکند. در اواخر سال گذشته دیدار ایران با گروه 5+1 در استانبول برگزار شد. در 17 ماه می سال 2010 نیز مذاکرات سه جانبه بین ایران، ترکیه و برزیل در مورد تبادل اورانیوم برگزار شده است، وزرای خارجه ایران، ترکیه و برزیل توافقنامه ای در مورد تبادل اورانیوم کم غلظت ایران با اورانیوم غنی سازی شده برای تأمین سوخت راکتور تهران امضا کرده اند. بر اساس همین توافقنامه، تبادل این ارونیوم در ترکیه در نظر گرفته شده است.
"هلمی اوزو" معتقد است که ترکیه قطر را در حل مناقشات منطقه نه رقیب خود، بلکه همکار خود میداند.
وی گفت: قطر همسایه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس است. قطر با این کشورها روابط اقتصادی و سیاسی بیشتری دارد. قطر و ترکیه در حل بحران بین ایران و اعراب میتوانند همکاری کرده و مکمل هم دیگر باشند.
"وائل میرزه" کارشناس مسایل خاورمیانه در گفتگوی تلفنی خود با خبرگزاری "ترند" از ابوظبی بیان کرد که ترکیه در حل وخامت روابط ایران با برخی کشورهای عربی نقش مهمی میتواند داشته باشد، لاکن برای ترکیه مسایل مهمتر دیگری وجود دارند.
وی گفت: اغتشاشات و انقلابهای اخیر در کشورهای منطقه ترکیه را سرگرم این حوادث کرده است. از این رو ترکیه میانجیگری حل بحران به وجود آمده در روابط ایران با برخی کشورهای عربی خلیج فارس را بر عهده نخواهد گرفت.
Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency