تحلیلگر خبرگزاری "ترند": انقلاب مصر و رقابت جدید در خاورمیانه

12 فوریه 2011, 18:15 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

آذربایجان، باکو، 23 بهمن، خبرگزاری "ترند"/

روفیظ حافظ اوغلو رئیس بخش خاورمیانه خبرگزاری "ترند"

تداوم اعتراضات مردمی جهت سرنگونی حکومت در مصر منجر به استعفای حسنی مبارک از مقام ریاست جمهوری مصر شد.

حسنی مبارک یک روز قبل از استعفا در سخنرانی تلویزیونی خود بیان کرده بود که استعفا نخواهد کرد.

برخی ها احتمال میدادند که پس از استعفای حسنی مبارک، گروه های رادیکال دینی در این کشور به حکومت خواهند آمد. لاکن نه اسلامگرایان و نه اپوزیسیون لیبرال در این کشور موفق به حکومتداری نشدند.

در واقع "اخوان المسلمین" شانس به دست آوردن حکومت را داشت، لاکن به دلایل مختلفی از آن امتناع کرد و استعفای مبارک را نیز بعنوان کودتای نظامی ارزیابی کرد.

استعفای مبارک بعنوان پیروزی دموکراسی در مصر ارزیابی شد، لاکن بی شک اروپا، آمریکا و ترکیه این حوادث را از نزدیک پیگری کرده و در پی منافع خود هستند و هم زمان با تداوم اعتراضات مردمی در مصر، برخی کشورهای غربی و از جمله آمریکا بر ضرورت اصلاحات دمکراتیک در مصر تأکید کرده و از حسنی مبارک خواستار اجرای اقدامات جدی در این راستا و کناره گیری وی از حکومت شدند.

خیلی جالب است که چرا آمریکا که همیشه از مبارک حمایت میکرد، هم اکنون بطور آشکار خواستار کناره گیری مبارک از حکومت مصر شد.

با توجه به تحولات اخیر خاورمیانه و جامعه اسلامی، دلایل این عکس العمل آمریکا را نیز بطور آشکار میتوان دید.

در سال 2002 با به حکومت رسیدن حزب "عدالت و توسعه" در ترکیه و دوری نظامیان از عرصه سیاسی در یک چنین کشور متفق آمریکا و اسرائیل، این حادثه بعنوان سر آغاز رستاخیز در "خط سبز" ارزیابی شد.

حزب "عدالت و توسعه" پس از به حکومت رسیدن در ترکیه، از لحاظ سیاسی و اقتصادی روابط خود با جامعه عرب و کشورهای اسلامی را تقویت بخشید. آمریکا نیز این روند را به دقت تحت نظر داشت و با توجه به افزایش نفوذ ترکیه در منطقه، ایجاد تغییرات در سیاست ترکیه خیلی هم امر آسانی نبود.

با این حال آمریکا در خاورمیانه به یک کشوری همانند ترکیه و به یک کشور اسلامی نیاز داشت و لذا بهترین گزینه همان مصر بود. این کشور با سایر کشورهای عربی فرق میکند، با اسرائیل رابطه خوبی دارد و با ایران نیز روابط دیپلماتیک ندارد.

خیلی جالب است که "مارک اودال" سناتور آمریکایی از ایالت کولورادو در واکنش به حوادث قاهره بیان کرده بود که مصر به آتا ترک نیاز دارد. وی ارتش ترکیه را یک نمونه برای ارتش مصر دانست.

کناره گیری ارتش مصر از حکومت مصر نیز در آینده نزدیک باور کردنی نیست. تا زمانی که حکومت مصر در دست ارتش باشد، در روابط قاهره-تل اویو تغییراتی رخ نخواهد گرفت.

با توجه با استعفای حسنی مبارک و تحویل حکومت به ارتش در مصر میتوان گفت که این حوادث سر آغاز تحولات عظیم در خاورمیانه و کشورهای عربی میتواند باشد.

منتفی نیست که در آینده نزدیک حوادث دیگری نظیر همین در یمن که خیلی هم ثبات سیاسی نداشته و تحت تأثیر ایران است، رخ دهد. طبیعی است که با در نظر گیری نزدیکی یمن و ایران در این صورت آمریکا همانند ورود خود به عراق با شعار "آزادی" و "دموکراسی" بر تحولات یمن نیز مداخله خواهد کرد.

تا قبل از استعفای مبارک، در بین کشورهای اسلامی فقط تهران و آنکارا در خاورمیانه به رقابت میپرداختند، لاکن از این پس مصر نیز به رقابت آنها خواهد پیوست.