گریگول واشادزه وزیر امور خارجه گرجستان در روز 4 اکتبر برای سفر کاری دو روزه عازم ایروان شد. وی وی در ایروان با سرژ سارکیسیان رئیس جمهور، همچنین ادوارد نالبندیان وزیر امور خارجه این کشور دیدار و گفتگو کرد. وزرای امور خارجه دو کشور در اجلاس اخیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک در باره انجام این سفر به توافق رسیدند.
نتایج سفر شامل اعتماد متقابل طرفین در دوستی، مذاکره مسایل امنیت ملی و روابط دوجانبه بود. ولی احتمالاً هدف از سفر واشادزه به ایروان نه دیدارهای رسمی با مقامات عالی ارمنستان، بلکه "مطالعه اوضاع" مرتبط با این موضوع بود که گرجستان از همسایگان نا آرام خود در آینده نزدیک چه نوع سورپایزهایی را انتظار دارد.
امروزه مشکل همیشگی "میهن تاریخی ارامنه در سرزمینهای کشورهای مختلف" در حال ایجاد تصور کاملاً جدید و خطرناک برای گرجستان است.
از آنجا که در منطقه جاواختیا گرجستان عمدتاً ارامنه سکونت دارند، این امر مدت مدیدی است که موجب نگرانی ایروان میباشد.
فلذا، مقامات رسمی ارمنستان در هر فرصت ممکن برای جنبه سیاسی بخشیدن به مشکلات اجتماعی ارامنه مقیم منطقه گرجستانی به هر اقدامی دست می زنند.
ادعاهای ارمنستان مبنی بر فشار حکومت گرجستان بر ارامنه ساکن منطقه سامسخه- جاواختیا و اشاره بر حداکثر استقلال از مرکز، یعنی مستقیماً از تفلیس بار اول نیست.
می توان گفت که یک روز مانده به سفر واشادزه به ارمنستان "جامعه جاواخک روسیه" بیانیه صادر کرد. در متن بیانیه نقشه های بلند مدت ارامنه جهان کاملاً واضع تصویر شده و ذکر می شود که مهمترین قدرت آن صرفاً جامعه و لابی ارامنه میباشد.
در این سند آمده است: "حکومت گرجستان دولت خود را به یک نژادی تبدیل می کند، گرایشات ملیگرایی و تبعیض نژادی در کشور ادامه دارد... همه شاهد هستند که حکومت گرجستان استانداردهای بین المللی را نقض می کند".
در پایان سند، "جامعه جاواخک روسیه" حکومت گرجستان را به اعلام رسمی خودمختاری ملی فرهنگی منطقه سامسخه- جاواختیا فرا می خواند.
ولی نباید قول خورد. در واقع، خودمختاری در مفهوم ارامنه تنها ابتدای راه قطع مناطق کشورهای بیگانه ای که ارامنه در آن سکونت دارند، میباشد .
گرجستانی ها باید بعنوان الگوی بارز چنین پیامدهای حوادث، قره باغ کوهستانی را که ارامنه مقیم آن هستند، در زمان داشتن وضع خودمختاری زیر نظر آذربایجان که ارامنه تحمل اجتناب از تلاشهای جدایی از این کشور را نداشتند، ببینند.
از طرف دیگر، گرجستان در روابط با ارمنستان نباید یک مورد مهم- دوستی ایروان و مسکو را فراموش کند. الگوی بسیار خوب این روابط همکاری تاریخی دو کشور این بود که ارمنستان از قطعنامه گرجستان در خصوص آوارگان در شصت و پنجمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل حمایت نکرد. این دلایل روشن است- ارمنستان بعنوان کشور کوچک و با اقتصاد ضعیف که از هرگونه منابع طبیعی محروم است، به اندازه مرزهای نسبتاً مسدود شده از طرف کشور همسایه خود، وابسبته به روسیه است. با توجه به وضعیت نظامی با آذربایجان که پیش بینی آینده آن ممکن نیست، روشن می شود که ایروان به نفع مسکو (با برآورده ساختن آرزوی آن) روابط دوستانه خود با گرجستان را هنوز در طولانی مدت خیلی نادیده خواهد گرفت. علاوه بر این، ارمنستان برای تضعیف گرجستان و اعمال فشار بر حکومت فعلی آن که روابط دیپلماتیک با مسکو ندارد، بخاطر بزرگنمایی مشکلات منطقه سامسخه- جاواختیا و ناامن کردن اوضاع این کشور به هر توطئه ای می تواند دست بزند.
ولی اکنون برای این کار زمینه مناسب وجود دارد. بعنوان الگوی بارز اختلافات میان ایروان- تفلیس، سؤالات خبرنگاران ارمنی به واشادزه در کنفرانس مطبوعاتی در ایروان در مورد شکایات ساکنان "جاواخک" در مورد وجود مشکلات تحصیلی بود.
وزیر امور خارجه گرجستان با بیان اینکه محلی بنام "جاواخک" در نقشه جغرافی جهان وجود ندارد، توجه آنها را به منطقه سامسخه- جاواختیا که ارامنه نام آنرا با شیوه خود می خوانند، معطوف ساخت و افزود که 103 مدرسه ارمنی در چارچوب برنامه دولتی تعمیر شده است.
ولی در هر حال، علیرغم تلاش گرجی ها برای رفع اختلافات با ایروان، هیچ کسی تضمین نمی دهد که اطمینان حکومت ارمنستان در رابطه با وفاداری آن به دوستی موجب تبدیل شدن جاواختیا به "جاواخک ستم دیده" نخواهد شد و سرنوشت قره باغ کوهستانی در آنجا تکرار نخواهد شد.
Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency