تحلیلگر خبرگزاری "ترند": حضور بلند مدت پایگاه نظامی روسیه در ارمنستان فقط بخاطر تقویت امنیت ارمنستان نیست

7 سپتامبر 2010, 09:15 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

المیرا تاریوردی یوا تحلیلگر بخش اروپایی خبرگزاری "ترند"

سفر رسمی دمیتری مدودیف رئیس جمهور روسیه به آذربایجان مسئله پایگاه نظامی روسیه در گیومری که اخیرا باعث بحث های زیادی شده بود را روشن ساخت.
روسیه و ارمنستان با ایجاد اصلاحات در توافقتنامه دو جانبه در مورد پایگاه نظامی روسیه در گیومری که در سال 1995 به امضاء رسیده، پروتکلی در رابطه با تمدید مدت این توافق نامه امضاء کرده اند. این پروتکل در چهارچوب سفر اخیر دمیتری مدودف رئیس جمهور روسیه به ارمنستان از سوی وزرای دفاع روسیه و ارمنستان به امضاء رسیده است.

اعتبار توافقنامه 1995 برای 25 سال بود، اما اکنون اعتبار آن از سال 1995 به مدت 49 سال افزایش می یابد.

لیکن مشکل اصلی برای آذربایجان، تفسیر این توافقنامه از سوی ایروان بود.

در طی سفر مدویدف به ارمنستان در اواخر ماه اوت، سرژ سارکسیان رئیس جمهور ارمنستان در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای روسیه ای خود بیان کرد که با امضاء این توافقنامه "مسئولیت جغرافیایی و استراتژیک" توسعه میابد و در مدت زمان حضور پایگاه نظامی روسیه در ارمنستان به موازانت تامین منافع روسیه از امنیت این کشور نیز دفاع خواهند کرد.

معلوم نیست چرا آقای سارکسیان با چنین رویه ای از امنیت کشور خود سخن میگوید. در مقابل چه کسی باید از ارمنستان دفاع کرد؟ امروزه هیچ کشوری برای ارمنستان دارای هیچ تهدید نظامی نیست. آقای سارکسیان در انتظارات خود برای دخالت نیروهای نظامی روسیه در صورت وقوع درگیری مسلاحانه بین آذربایجان و ارمنستان بر سر قره باغ کوهستانی و اراضی اشغال شده آذربایجان، باید متواضع باشد. قره باغ کوهستانی و هفت منطقه مجاور آن از لحاظ قانونی سرزمین جمهوری آذربایجان است و این موضوع از سوی تقریبا تمامی دولت ها پذیرفته شده است و بعید است که روسیه خواستار دخالت در امور داخلی شریک استراتژیک خود در جنوب قفقاز باشد. روابط بین روسیه و آذربایجان را نمیتوان با روابط بین مسکو و تفلیس مقایسه کرد، در نتیجه ارمنستان نباید در انتظار تکرار وقایع ماه اوت سال 2008 گرجستان در رابطه با آذربایجان باشد.

مسکو مجبور به هماهنگی با نقش روز افزون آذربایجان در منطقه است. روسیه در مرحله اول به همکاری با بخش انرژی آذربایجان علاقه زیادی دارد که این نیز قرارداد اخیر گاز بین دو کشور دیده میشود.

درچهارچوب سفر اخیر دمیتری مدودیف رئیس جمهور روسیه به باکو، رونق عبدالله اف رئیس شرکت دولتی نفت آذربایجان و آلکسی میلر رئیس شرکت "گازپروم" روسیه چهارمین قرارداد جدیدی در مورد افزایش صادرات گاز آذربایجان به روسیه (سالانه تا 2 میلیارد متر مکعب) را امضاء کرده اند.

این قرارداد که برای روسیه درآمد اقتصادی زیادی نداشته، بخاطر کاهش امکانات حضور آذربایجان در پروژه نابوکو بوده که بعنوان رقیب خط "جریان سفید" روسیه در بین کریدورهای نقل گاز به اروپا محسوب میشود.

همچنین باکو بعنوان یک عاملی برای روسیه جهت برقراری ثبات در قفقاز است.

دمیتری مدودیف رئیس جمهور روسیه پس از دیدار با الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با وی بیان کرده که توافقنامه تمدید استقرار پایگاه نظامی روسیه در گیومری ارمنستان که اخیرا در ایروان امضا شد در راستای تامین صلح و ثبات در منطقه قفقاز بوده و امنیت قفقاز برای روسیه خیلی مهم است.

وی گفت: برقراری ثبات در منطقه با منافع تمامی کشورهای منطقه موافق است ما تمایل داریم که در این منطقه صلح و آرامش برقرار باشد و توافقنامه تمدید قرارداد پایگاه نظامی را باید در این چهارچوب بررسی کرد. در این توافقنامه بندهای مخفیانه وجود ندارد.

رئیس جمهور روسیه تصریح کررد: در واقع در این توافقنامه تغییرات جدی رخ نداده و فقط مدت ابقای این پایگاه در ارمنستان تمدید شده است. من اطمینان دارم که تمامی امکانات ما در این پایگاه در مسیر بهبود وضعیت قفقاز قرار خواهد گرفت. در این قبال تمامی توصیه های لازم را به دستگاه های مربوطه خواهم داد.

دمیتری مدودیف رئیس جمهور روسیه بیان کرده که در دیدار با الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان در باره این مسئله مذاکرات مفصل انجام داده است.

در واقع روسیه مقاصد دیگری از تداوم حضور نظامی خود در ارمنستان را داشته که مهمتر از تامین امنیت ارمنستان بوده و در ایروان این را درک نمیکنند.

این اقدام روسیه برای غرب نشان داد که واشنگتن و متفقین آن از اراضی کشورهای قفقاز بر علیه ایران نمیتوانند استفاده کنند.

یکی دیگر از اهداف آشکار روسیه با تداوم حضور نظامی خود در ارمنستان، تلاش مسکو برای توسعه نفوذ خود در منطقه است.

در واقع اهداف اساسی روسیه در مورد تمدید مدت ابقای پایگاه نظامی این کشور در ارمنستان، منحصر به تقویت تامین امنیت ارمنستان نبوده و بیشتر از آن است. دیدگاه تلاش روسیه با امضای این قرارداد جهت بخشش آرامش به ارمنستان یک ساده اندیشی است. ارمنستان باید ضمن درک این واقعیتها، موضع سازنده با کشورهای همسایه خود اتخاذ کند.