کارشناسان: روابط روسیه با اتحادیه اروپا پس از این نیز بصورت موجی توسعه خواهد یافت

4 ژوئن 2010, 16:23 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

آذربایجان، باکو، 15 خرداد/ "ترند"، خبرنگار: ا. استاپنکا/

بنظر کارشناسان، در اروپا هیچ سیاست واحدی نسبت به روسیه وجود ندارد. روابط گرم کنونی بین روسیه و آمریکا مرحله بعدی از توسعه موجی و تاثیر فرایند "استارت مجدد" میان این دو کشور است.

آرکادی موشس مدیر برنامه های "روسیه - اتحادیه اروپا" موسسه روابط بین المللی فنلاند در مصاحبه تلفنی به "ترند" گفت: "اتحادیه اروپا سیاست واحد نسبت به روسیه نداشته و هنوز هم ندارد و به احتمال زیاد در آینده نزدیک نیز نخواهد داشت. همانند قبل ما در روابط آمریکا و روسیه شاهد روابط موجی خواهیم بود و نتایج نهایی مشاهده نخواهیم کرد".

در سال های اخیر وفاداری بیشتری از سوی اروپا نسبت به روسیه مشاهده میشود. اتحادیه اروپا به شدت مخالف نفود سیاسی تدریجی روسیه در کشورهای عضو شوروی سابق نیست. مثال مناسب آن، منطقه آسیای میانه و همچنین اوکراین که در آن پس از شکست دولت طرفدار غرب در انتخابات، بطور روشن نزدیکی روابط با روسیه مشاهده میشود.

پیش از این استفان فوله عضو جدید کمیسیون گسترش و سیاست همسایگی اتحادیه اروپا در مورد تمایل اتحادیه اروپا جهت همکاری و نه رقابت با روسیه در مناطق عضو شوروی سابق را اعلام کرده بود. هفته پیش روسیه بار دیگر پیشنهاد خود را جهت شرکت در طرح "مشارکت شرقی" با عضویت در "گروه دوستان" بین کرده است.

بنظر موشس، پیشنهاد برای پیوستن به" گروه دوستان" تنها یک ژست خوب از سوی روسیه میباشد، طوری که قالب طرح "مشارکت شرق" تغییر نمی یابد و اعضای "گروه دوستان" دارای حق رأی نیستند. از نقطه نظر رسمی پیشنهاد فعلی، بار دیگر پیوستن به ابتکارات دیگران است.

روسیه را پیش از این نیز برای شرکت در پروژه های مختلف همکاری اروپا - به سیاست همسایگی اروپایی، سپس برای شرکت در "مشارکت شرقی" دعوت کرده اند، اما او این پیشنهاد را نپذیرفته است. روسیه در اوایل نسبت به طرح "مشارکت شرق" که همگرایی اقتصادی میان اتحادیه اروپا و شش کشور شوروی سابق- اوکراین، مولداوی، آذربایجان، گرجستان، ارمنستان و بلاروس در نظر گرفه بود، نظر مثبتی نداشته است.

بگفته موشس، اتحادیه اروپا همیشه دو موضع جهت چشم اندازهای توسعه روابط خود با روسیه را داشته است. موضع اول، امادگی برای توسعه روابط و همکاری خود با روسیه در چهارچوب فضای شوروی سابق است.

موضع دیگر بنا بر گفته موشس، برای نفوذ در کشورهای شوروی سابق به ویژه برای قسمت غرب آن باید مبارزه کرد و به هیچ عنوان نباید به روسیه امکان نفوذ در این منطقه را داد.

بنظر وی، اینکه کدام موضع موفق خواهد شد، معلوم نیست.

نمونه ای از توسعه روابط روسیه و اروپا می تواند 25-مین نشست روسیه-اتحادیه اروپا که روز دوشنبه و سه شنبه در روستوف برگزار شده، باشد. طرف ها برای تهیه طرح جهت انجام مذاکرات "همکاری برای مدرنیزاسیون" موافقت کردند و همچنین در این نشست در مورد چشم اندازهای لغو رژیم ویزا مذاکراتی انجام داده اند.

بنظر دومینیک موئیزی مشاور ویژه موسسه فرانسوی در امور روابط بین المللی (Ifri)، درک موقعیت روسیه در جهان به تدریج راحتر میشود و این به این مربوط است که دولت روسیه در سیاست خارجی خود به گوش دادن به غرب را آغاز کرده است.

موئیزی در مصاحبه تلفنی با خبرگزاری "ترند" گفت: "روسیه درک میکند که با گوش دادن به غرب منافع بیشتری بدست خواهد آورد".

بنظر ریچارد تحلیلگر دانشگاه مطالعات پادشاهی لندن Chatham House ، مشکل در راه پذیرش روسیه میتواند منطق کشورها مختلف در رابطه با انتخاب یا روسیه یا اروپا، باشد. پادشاهی لندن میان چنین کشورها است".

ساکوا در مصاحبه تلفنی با "ترند" گفت: "این سیستم بسیار پیچیده ای است، طوری پیام منفی از یک سو باعث پاسخ منفی از سوی دیگر میشود".
بنظر لئونید رازیدوخووسگی کارشناس معروف روسی، سوال این است که روند روسیه-اروپا به چه معنایی شناخته میشود.

بنظر رازیدوخووسگی، اگر اتحادیه اروپا روسیه را به عنوان حریف استراتژیک بشمار می آورد، پس درک چشم پوشی اتحادیه اروپا نسبت گسترش نفوذ سیاسی روسیه بسیار دشوار است.

وی افزود، یا اگر اتحادیه اروپا روسیه را به عنوان شریک استراتژیک خود بشمار می آورد، پس این اتحادیه از نفوذ سیاسی روز افزون شریک خود به ویژه در مناطقی که برای اتحادیه اروپا منافع خاصی ندارد، به عنوان مثال در کشورهای آسیای مرکزی است جلوگیری نخواهد کرد.

رازیدوخووسگی از کشورهای شوروی سابق، اوکراین را به عنوان کشوری که نفوذ روسیه در آن برای اتحادیه اروپا مهم نمی باشد نام برد.
پس از شکست دولت طرفدار غرب در انتخابات و آمدن ویکتور یانوکوویچ بر دولت اوکراین، بطور روشن نزدیکی روابط با روسیه مشاهده میشود. روسای جمهور اوکراین و روسیه در آوریل توافق نامه ای در رابطه با افزایش مدت توقف ناوگان دریای سیاه روسیه در سواستوپل شهر بندر اوکراین برای 25 سال با امکان افزایش این مدت به میزان 5 سال دیگر، امضاء کرده اند. اوکراین به نوبه خود، در خرید گاز روسیه 30 درصد تخفیف بدست آورد.

بنظر رازیدوخووسگی ،اتحادیه اروپا هیچ فرصتی واقعی برای تاثیر بر این فرایند ندارد، زیرا که بعید است که اتحادیه اروپا تصمیم ارائه امتیازات بیشتری به اوکراین را بگیرد.

به گفته وی، اتحادیه اروپا حتی در توسعه روابط روسیه و اوکراین علاقمند است. "اگر پیش از این هر زمستان به دلیل عرضه گاز مشکلات بوجود می آمد و اعضای اتحادیه اروپا نیز در نتیجه این مشکل با سختی هایی موجه میشدند، پس از این این مشکلات بوجود نخواهند آمد. بنظر من اتحادیه اروپا هم اکنون نفس عمیقی کشید که روسیه مشکلات اوکراین را بر عهده گرفته است".
رازیدوخووسگی در مصاحبه تلفنی به "ترند" گفت: "اگر روسیه تصمیم متحد شدن با اوکراین و بلاروس را بگیرد، این بی شک موجب نارضایتی اتحادیه اروپا خواهد شد، زیرا که موجودی امپراتوری هسته ای که تمایل به گسترش دارد، دهه 30 را یاد آوری میکند". کارشناسان معتقدند که روند ایجاد گرمی در روابط روسیه -اروپا نتیجه اجرای "استارت مجدد" روابط روسیه-آمریکا با آمدن باراک اوباما بر دولت ایالات متحده، است.
بگفته موشس، ایالات متحده و روسیه روند "استارت مجدد" را اجرا میکنند و یا حداقل اعلام می کنند. واشنگتن و مسکو دارای پروژه هایی برای نمایش هستند. به عنوان مثال، توافقنامه در مورد سلاح های هسته ای. اما اتحادیه اروپا چیزی برای نمایش ندارد.
مذاکرات در مورد توافق نامه چارچوب جدید که باید جایگزین موافقتنامه همکاری سال 1994 و باید تبدیل به مبنای حقوقی روابط بین اتحادیه اروپا و روسیه شود، بطور فعال پیش نمیرود. 8 یا 9 مرحله مذاکرات در این رابطه برگزار شده، اما هنوز چشم اندازهایی برای تاریخ امضاء آن وجود ندارد.

بگفته وی، در این صورت، تمایل برای نمایش توسعه در رروابط روسیه -اروپا نیز بوجود می آید.

с.