کارشناسان: مذاکرات در مورد تبادل اورانیوم ایران به بن بست رسیده است

آذربایجان، باکو، 1 اردیبهشت/ "ترند"، خبرنگار: ت. کانیایوا/

بنظر کارشناسان، مذاکرات در مورد تبادل اورانیوم 3،5 در صد غنی شده با سوخت 20 درصدی برای رآکتور آزمایشگاهی تهران به بن بست رسیده و تمام پیشنهادهای جدید ایران بخشی از مانور تاکتیکی این کشور است.
ولادیمر یوسی یف پژوهشگر ارشد مرکز امنیت بین المللی موسسه اقتصاد جهانی و روابط بین الملل آکادمی علوم روسیه درمصاحبه تلفنی با "ترند" گفت: "به رغم تمام اظهارات ایران، این کشور در حال حاضر نه می تواند سوخت اورانیوم 20 درصدی تولید کند و نه میتواند اورانیوم را تا بصورت اصولی 20 درصد غنی سازی کند. در عین حال، ایران دائما روش مبادله اورانیوم با غلظت پایین را طول میدهد و ظاهرا می خواهد برای خود امتیازاتی بدست آورد".

در اواخر هفته گذشته، منوچهر متکی وزیر خارجه ایران گفت که ایران قصد دارد با 14 کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد مذاکراتی انجام دهد و با امریکا در رابطه با پیشنهاد معامله اورانیوم مذاکرات غیر مستفیم انجام دهد.
بگفته یوسی یف، وضعیتی کاملا غیر منطقی بوجود آمده: یک مشکل تنها با یک راه حل می تواند از میان برداشته شود،ا ایران نمی خواهد به راه طبیعی حل آن به بهانه بی اعتمادی به فرانسه قدم بگذارد.

آژانس بین المللی انرژی اتمی در اکتبر سال گذشته با حضور کشورهای ایران، فرانسه، روسیه و آمریکا، بسته پیشنهادی را ارائه داد که بر اساس آن نحوه ارائه سوخت هسته ای برای راکتور تحقیقاتی تهران در نظر گرفته شده است.

در پیشنهاد آژانس چنین در نظر گرفته شده است که در ایران 1.2 تن اورانیوم با غنای پایین را که در مرکز غنی سازی نطنز بدست آمده به روسیه تحویل دهد و این محموله در کشوری مانند فرانسه تا 20 درصد غنی سازی شده و بعد از تبدیل به میله های سوخت اتمی تحویل ایران شود. اما نهایتا ایران خواست تا این تبادل به صورت مخفیانه در خاک این کشور انجام شود. در آن زمان (اکتبر 2009) 1.2 تن اورانیوم 3.5 درصدی حدود 75 درصد از دخیره اورانیوم ایران را شامل می شد.

قدرت های جهانی و آژانس بین المللی انرژی اتمی به این خواسته ایران جواب منفی داده اند.

یوسی یف معتقد است که در حال حاضر مسأله مبادله نه تنها در ایران بلکه در ایالات متحده آمریکا نیز منتفی است.

یوسی یف گفت: "در حال حاضر معلوم نیست چه مقدار اورانیوم باید مبادله شود، زیرا که حجم کنونی اورانیوم با غلظت پایین بیش از دو هزار کیلوگرم است. مقدار اورانیومی که ایران برای مباله آن ابراز آمادگی کرده است کاهش یافته است".

وی همچنین افزود که آمریکا می تواند فرانسه را در عدم مشارکت در این معامله قانع سازد.

بگفته وی، این کار با توجه به رابطه نزدیک میان واشنگتن و پاریس و موضع قاطع نیکولا سارکوزی در مورد ایران بسیار ساده است.

بنظر کارشناس کونستانتین کوستین، در واقع هیچ تغییری در موضع ایران وجود ندارد.

کوستین کارشناس امور ایران در مصاحبه مکتوب به خبرگزاری "ترند " گفت: "پیشنهاد مشابه ایران قبلا نیز ارائه شده بود، این کشور بارها ابراز تمایل خود را به تبادل با تغییر شرایط اولیه از جمله مبادله همزمان و معاوضه در خاک ایران را اعلام کرده است".

به گفته وی، ایران با ابراز تمایل خود برای انجام معامله در تلاش برای دوری از مذاکرات گروه ( 1+5) و تحریم های جدید است.

کوستین گفت: "این استراتژی برای جلوگیری از تحریم های جدید و همچنین برای طول دادن مذاکرات گروه "شش" است، اما در عین حال هیچ نگرانی از سوی ایران به دلیل اعمال تحریم های جدید مشاهده نمیشود".

آمریکا و غرب ایران را در تلاش برای تولید سلاح های هسته ای اتهام میکنند. ایران نیز برنامه های هسته ای خود را صلح آمیز و برای تولید انرژی هسته می خواند. در سال 2006 بررسی برنامه هسته ای ایران از شورای حکام آژانس بین المللی انرژی هسته ای به شورای امنیت سازمان ملل متحد منتقل شده است. شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز تابحال پنج قطعنامه برای توقف توسعه برنامه های هسته ای ایران صادر کرده است. بر اساس سه تا از این قطعنامه ها، اعمال تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته میشود.

به گفته ژان پاسکال کارشناس اروپایی، تفاوت در مقدار اورانیوم با غلظت پایین که ایران برای تبادل آن آماده است، بخشی از استراتژی های مذاکره ایرانیان است که هدف از آن به تاخیر انداختن تصمیم شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد تحریم های بیشتر است.

وی در مصاحبه مکتوب به خبرگزاری "ترند" گفت: عنصر کلیدی این استراتژی شکاف بین چین و دیگر اعضای دائم (شورای امنیت سازمان ملل متحد) است. ایران امیدوار است که چین از حق وتو خود استفاده خواهد کرد.

تا به حال روسیه و چین، دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد، با اعمال تحریمات شدید علیه ایران مخالفت کرده اند و بر راه حل دیپلماتیک اصرار داشتند. با این حال، در اواسط آوریل، چین اعلام کرد که از استراتژی "مسیر دوگانه" در قبال ایران که شامل اعمال تحریم و مذاکرات است، حمایت میکند.
به نظر سندرز نکته دوم استراتژی ایران که در کنفرانس تهران اعلام شد، جذب 14 عضو شورای امنیت به این روند است.
وی افزود: شورای امنیت نیاز به 9 رای "موافق" (  و هیچ گونه اعتراض اعضای دائم) دارد. بهمین دلیل ایران برای جذب اعضای دیگر این شازمان که اعضای دائم نیستند و رویکرد برخی از آنها به استدلال آن مثبت است، (مانند برزیل، لبنان و ترکیه) به این فرآیند تلاش میکند.

اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد متشکل از 15 کشور میباشد که پنج از آنها بریتانیا، چین، روسیه، آمریکا و فرانسه اعضای دائم هستند. مابقی عضو دائم نیستند و بمدت دو سال انتخاب می شوند و در حال حاضر به شرح زیر هستند: اتریش، بوسنی و هرزگوین، برزیل، گابن، لبنان، مکزیک، نیجریه، ترکیه، اوگاندا، ژاپن. برای تصویب تصمیم در مورد تحریم های جدید، ایالات متحده و متحدان آن نیاز به 9 رای موافق دارند. علاوه بر این هیچ کدام از پنج عضو دائم شورای امنیت نباید با آن مخالف باشد.
برزیل و ترکیه با اعمال تحریم های شدیدتر علیه ایران مخالفت کرده اند. لبنان نیز به احتمال زیاد با تحریمات جدید مخالفت خواهد کرد.
به گفته سندرز، دلیل سوم برای مانور کنونی ایران کنفرانس آتی است که در ماه آینده برگزار خواهد شد و بازبینی در پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای را در نظر دارد.

به گفته وی، دلیل اصلی شکست مکرر مذاکرات در مورد تبادل اورانیوم عدم یگانگی رفتار و وعده های دولت ایران از اکتبر و دسامبر سال 2009 تا کنون است.

وی افزود: پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران جناح های مختلفی وجود داشت و بخاطر عدم یکپارچگی کسی نبود که به عنوان نماینده دولت مذاکراتی انجام دهد.

سندرز افزود که ضرب الاجلی که توسط اوباما در اواخر ماه دسامبر تعیین شده بود، رو بپایان است و ممکن است در حال حاضر دولت ایران دارای یک نظر واحد باشد.

مهران براتی کارشناس ایرانی الاصل مقیم آلمان معتقد است که دلیل واقعی اظهارات ایران در مورد آمادگی برای مذاکرات تبادل سوخت آن است که ایران امیدوار است که روسیه و چین با تحریم های احتمالی علیه این کشور مخالفت خواند کرد.
براتی عضو مرکز تحقیقات برلین، در مصاحبه تلفنی با "ترند" گفت: ایران معتقد است که می تواند راهی برای ادامه روند غنی سازی اورانیوم و حفظ وجهه خود پیدا کند.
وی افزود که اگر راه تبادل هزار کیلو برای راکتور تهران وجود داشته باشد، سپس شرایطی برای تبادل بیشتر نیز ایجاد خواهد شد.

وی گفته است: اگر ایران خواهان حفظ وجهه خود باشد، شرایط لازم برای آن ایجاد خواهد شد. اما مشکل این است که ایران بازی میکند. در حال حاضر جامعه بین المللی، به ویژه روسیه از بازی های ایران خسته شده اند و ایران در حال حاضر از این موضوع آگاه است.

Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency