نظرات کارشناسان در رابطه با نتایج دیدار اوباما با رئیس جمهور ارمنستان مختلف است

عکس: نظرات کارشناسان در رابطه با نتایج دیدار اوباما با رئیس جمهور ارمنستان مختلف است / سیاست

آذربایجان، باکو، 18 فروردین/ "ترند"، خبرنگار: ا. تاری وردی یوا/

نظرات کارشناسان در رابطه با نتایج دیدار باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا با سرژ سرکیسیان رئیس جمهور ارمنستان و ایا این دیدار بر روابط آنکارا-ایروان تاثیری خواهد گذاشت و یا خیر، مختلف است.

بنظر جلال جم اوگوز سیاست مدار ترکیه، "من مطمئن هستم که هر نشستی هم برگزار شود، دولت آمریکا برای توسعه روند عادی سازی روابط ترکیه -ترمنستان بر ترکیه فشار خواهد آورد. لیکن با این حال ترکیه موضع خود را نسبت به روند عادی سازی روابط با ارمنستان تغییر نخواهد داد". 

مارک ن. کاتس کارشناس آمریکایی در امور قفقاز جنوبی گفت: "بنظر من، اگر توافق بین ترکیه و ارمنستان امکان پذیر نبود، نخست وزیر ترکیه و رئيس جمهور ارمنستان به واشنگتن سفر نمیکردند".

بگزارش CNN Turk، باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا تصمیم صورت گرفتن تصویب پروتکل های ارمنستان- ترکیه تا آوریل 24 (روز یاد بود "نسل کشی کزایی" ارامنه) را گرفته است.

بنا بر منبع CNN Turk، در طول دیدارها در چهار چوب کنفرانس بین المللی امنیت هسته ای لیست پروتکل هایی که تصویب خواهند شد، تشکیل داده خواهد شد. احتمال داده میشود که این لیست بصورت پنهان نگه داری خواهد شد.

سرژ سارکسیان رئیس جمهور ارمنستان و رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه در کنفرانس امنیت هسته ای که در روزهای 12 الی 13 آوریل در آمریکا برگزار خواهد شد، شرکت خواهد کرد. برگزاری دیدار دوجانبه اوباما- سارکسیان و سارکسیان -اردوغان انتظار میرود.

به نظر ناظران ترکیه و آذربایجان، بعید است که دیدار های برگزار شده در کنفرانس واشنگتن وضعیت پروتکل های ارمنستان -ترکیه را تغییر دهد.

توافق نامه میان ارمنستان و ترکیه در 10 ماه اکتبر در شهر زوریخ سوئیس از سوی احمد داوود اغلو و ادوارد نالباندیان وزرای خارجه ترکیه و ارمنستان امضا شده است. ترکیه از سال 1993 با ارمنستان قطع رابطه کرده و هم اکنون جهت بهبودی مناسبات دو کشور سعی میکند.

علت قطع رابطه ترکیه با ارمنستان ادعاهای ارامنه مبنی بر کشتار جمعی آنها از سوی ترکهای عثمانی، اقدامات آنها مبنی بر شناساندن رسمی این قتل عام در سطح جهان و اشغالگری وحشیانه 20 درصد از اراضی آذربایجان از سوی ارامنه بوده است.

بنظر راسیم موسی بک اف سیاستمدار آذربایجانی، با توجه به اینکه دیدار در نشست بزرگ برگزار خواهد شد، بعید است که اوباما زمان زیادی برای انجام مذاکرات با سرکیسیان در رابطه با  روابط بین ترکیه و ارمنستان بگذارد. به گفته وی، اگر هیچ امیدی برای دستیابی به موفقیت جهشی در روابط ارمنستان - ترکیه وجود ندارد، پس انتظار داشتن برگزاری دیدار سه جانبه بیهوده است.

بنظر کارشناسان، برای آمریکا مهم تر کسب حمایت ترکیه در رابطه اوردن فشار بر ایران و مسئله افغانستان و خاورمیانه است.

موسی بک اف به "ترند" گفت: "من انتظار هیج جهشی در روابط ترکیه - ارمنستان در کنفرانس آتی ندارم".

به گفته اوگوز مدیر مرکز مطالعات استراتژیک ترکیه، هم اکنون ترکیه نمی تواند با توسعه روند عادی سازی روابط با ارمنستان توافق کند، زیرا که در حال حاضر نه دولت و نه اپوزیسیون خواستار این نیستند.

اوپوز به ترند گفت: "پس از اینکه دادگاه قانون اساسی ارمنستان که تمامی توافقنامه های بین المللی را  قبل از تصویب آنها در پارلمان کشور بررسی میکند، در پروتکل های ارمنستان- ترکیه اصلاحاتی در رابطه با "نسل کشی کزایی ارامنه" انجام داد، هیچ کدام از نمایندگان سیاسی ترکیه خواستار ادامه انجام مذاکرات بین ارمنستان و ترکیه نیستند".

ادگاه قانون اساسی ارمنستان در 12 ماه ژانویه سال جاری پروتکلهای آنکارا-ایروان را تایید کرده و آنها را موافق با قانون اساسی کشور دانسته بود.

دادگاه قانون اساسی ارمنستان پس از بررسی پروتکل ها بیان کرد که  نیاز به ایجاد کمیسیون مشترکی برای بررسی حوادث انجام گرفته در سال 1915 در دوران امپراتوری عثمانی، نیست. زیرا ارمنستان هرگز از ادعای به رسمیت شناختن "قتل عام" امتناع نخواهد کرد.

رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه هشدار داد که اگر دادگاه قانون اساسی ارمنستان تصمیم خود در رابطه با پروتکل های بین دو کشور تجدید نظر نکند، روابط بین آنکارا و ایروان وخیم خواهد شد.

بگفته اوگوز، ارمنستان امیدوار است که ماه آوریل ماه خوبی برای به رسمیت شناختن"نسل کشی کزایی ارامنی" از سوی آمریکا خواهد بود.

بگفته کارشناس، "با وجود چنین فشار دولت اردوغان موضع خود را در رابطه با توسعه روابط با ارمنستان تغییر نخواهد داد، زیرا که این باعث خودکشی سیاسی وی خواهد بود. به این دلیل من انتظار نتایج مثبت از دیدار در 12 ماه آوریل در واشنگتن ندارم".

مایکل گوندر کارشناس آمریکایی در امور ترکیه نیز با  اوگوز  هم نظر میباشد. بنظر وی، هم اکنون باراک اوباما به عنوان رئیس جمهور آمریکا مسئولیت در نظر گرفتن موضع ترکیه بدون توجه به وعده های خود به ارمنستان در طول مبارزات انتخاباتی را دارد.

اوباما در طول مبارزات انتخاباتی خود برای کسب حمایت لابی پرنفوذ ارمنی، وعده به رسمیت شناختن "نسل کشی ارامنه" در صورت انتخاب شدن به عنوان رئیس جمهور داده بود.

ارمنستان نیز انتظار پیشرفت های چشمگیری از برگزاری دیدارها در واشنگتن ندارد.

بگزارش Armenia today، الکساندر ارزومانیان  وزیر سابق امور خارجه ارمنستان، نماینده اپوزیسیون کنگره ملی ارمنستان بیان کرد که "هیچ انتظاری در رابطه با تغییری در موضع ترکیه ندارد، زیرا که این کشور بطور واضح بیان کرد که پروتکل ها را تنها در صورتی تصویب خواهد کرد که روند حل مناقشه قره باغ  کوهستانی توسعه یابد".

لیکن بنظر کارشناسان ارمنستان، توافق در رابطه با تصویب پروتکل ها و عادی سازی روابط بدون پیش شرط بین ترکیه و ارمنستان میتواند پس برگزاری نشست در واشنگتن، رسیده شود.

مایکل گونتر کارشناس آمریکایی، استاد علوم سیاسی دانشگاه فنی ایالت متحده امریکا در مصاحبه مکتوب به خبرگزاری به "ترند" گفت: "امیدوارم در دیدار سران ترکیه و ارمنستان در کاخ سفید، اوباما تمام تلاش خود را جهت راضی سازی طرف ها برای تصویب پروتکل ها که در زوریخ امضاء شده اند، انجام خواهد داد".  

باید قبول کرد که 12 ماه ژانویه سال 2010 دادگاه قانون اساسی ارمنستان با ایجاد تغییرات در  پروتکل ها ضربه سختی به روند عادی سازی روابط با ترکیه وارد کرد.

گونتر گفت:"لیکن من امیدوارم که باراک اوباما از اختیارات و قدرت خود برای پیشبرد روند مذاکرات در رابطه با عادی سازی روابط میان ترکیه و ارمنستان استفاده خواهد کرد.

بنظر کاتس، انجام مذاکرات بدون حضور اذربایجان بی معنی است.

کاتس استاد بخش سیاست بین الملل دانشگاه (George Mason University)آمریکایی در مصاحبه مکتوب به خبرگزاری به "ترند" گفت: "من معتقدم که این فرایند از همان آغاز باید با حضور رئیس جمهوری آذربایجان صورت میگرفت، زیرا که آذربایجان طرف علاقه مند در این مذاکرات است و نظر او باید در نظر گرفته شود".  

بنظر کاتس، در طول دیدار در آمریکا نمیتوان مذاکرات در رابطه با موضوع "نسل کشی" سال 1915 انجام نداد.

کاتس گفت: "شاید دولت باراک اوباما بتواند به ارمنستان و ترکیه برای یافتن راه هایی برای انجام مذاکرات درباره این موضوع کمک کند و اما اگر ایالات متحده موضوع نسل کشی ارامنه را مورد بررسی قرار دهد، پس باید مسئله نسل کشی آذربایجان از سوی ارمنستان را نیز مورد بررسی قرار دهد".

این مقاله با حضور ر. حافظ اوغلو تهیه شده است.

Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency