آریل کوئن: تشابه بین رفراندوم در جنوب سودان و وضعیت پیرامون قره باغ کوهستانی نامناسب است

19 ژانویه 2011, 13:39 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

آذربایجان، باکو، 29 دی/ "ترند"، خبرنگار: اِ. تاری وردی اوا/

آریل کوئن، کارشناس ارشد بنیاد "میراث" در امور روسیه و اروآسیا و سیاست بین المللی انرژی معتقد است، اوضاع در تیمور شرقی و جنوب سودان از اوضاع در قفقاز جنوبی تفاوت اساسی دارد و با مناقشه قره باغ کوهستانی غیر قابل مقایسه است و نمی تواند برای حل این اختلاف ارضی بعنوان یک مدل استفاده شود.

الکساندر مارکاروف، رئیس شعبه ارمنستانی انستیتوی مطالعات کشورهای مستقل مشترک المنافع در یک نشست خبری تحرکات ایروان را که قره باغ کوهستانی متعلق به آذربایجان و هفت منطقه آذربایجانی اطراف آنرا اشغال نموده، با تحولات جاری خودمختاری جنوب سودان خودمختاری تیمور شرقی مقایسه کرد. به گفته وی، "رفراندوم در قره باغ کوهستانی 19 سال قبل برگزار شد و سالهای گذشته نشان دادند که آذربایجان دارای هیچگونه حق و حقوقی نسبت به قره باغ کوهستانی نمیباشد".

رفراندوم در سودان جنوبی- یک خودمختاری کلاسیک دارای همه چارچوب های قانونی است. نکته کلیدی چنین خودمختاری این است که برگزاری رفراندوم در پیمان صلح پایدار مورخه 9 ژانویه 2005 بین حکومت مرکزی و جنوب توافق شده است.

هم اکنون سودان با 38 میلیون جمعیت و 2.5 میلیون کیلومتر مربع بزرگترین دولت آفریقایی است. برگزاری رفراندوم در مورد خودمختاری جنوب سودان پس از آن امکانپذیر شد که در سال 2005 حکومت کشور و جنبش آزادی بخش ملی در جنوب سودان که علیه دولت میجنگید، قرارداد صلح امضا کردند. این قرارداد به جنگ داخلی چندین ساله پایان داد. تعداد قربانیان آن تا سال 2001 حدود 2 میلیون نفر بود و 4 میلیون نفر دیگر به آوارگان جنگی تبدیل شدند.

به گفته کوئن، سازمان ملل طی سالهای طولانی ظرف مدت مناقشه قره باغ کوهستانی با تصویب چهار قطعنامه، در مورد راه حلهای بحران پیرامون قره با کوهستانی همانند کشوارهای عضو گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا اعلام موضع صریح کرد.

وی در مصاحبه مکتوب به ترند گفت: "کل جامعه جهانی برسمیت می شناسد که ارمنستان باید نیروهای نظامی خود را از سرزمینهای اشغالی آذربایجان خارج کند و اجازه دهد تا آوارگان جنگی به خانه و کاشانه خود بازگردند".

وی گفت که آذربایجان حاضر است به مصالحات زیادی، از جمله حل مشکل کریدور لاچین که در ازاء آزادسازی سرزمینهای اشغالی و قره باغ کوهستانی، ارمنستان را با خانکندی متصل میکند، تن دهد.

کوئن افزود: "آذربایجان همچنین آماده برگزاری رفراندوم در مورد وضعیت نهایی قره باغ کوهستانی بعد از چند سال یعنی پس از بازگشت کامل آوارگان و پناهندگان به زادگاه خویش میباشد".

به گفته این کارشناس، بدیهی است که نباید بین اوضاع در تیمور شرقی و جنوب سودان و مناقشه قره باغ کوهستانی تشابه قایل شد و یا از مدل خودمختاری این ملتها برای حل مناقشه ارضی بین ارمنستان و آذربایجان استفاده نمود.

مناقشه بین دو کشور قفقاز جنوبی - ارمنستان و آذربایجان در سال 1988 بعلت ادعای ارضی ارمنستان به خاک آذربایجان آغاز شده است. در پی حملات ارمنستان به آذربایجان از سال 1993 بیست درصد از سرزمینهای متعلق به آذربایجان، یعنی قره باغ کوهستانی همراه با 7 شهر و ناحیه دیگر اطراف آن همچنان تحت اشغال ارتش ارمنستان میباشد. در سال 1994 طرفین به پیمان آتش بس دست یافتند. از آن زمان نیز گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا با ریاست مشترک روسیه، فرانسه و ایالات متحده آمریکا در مسئله حل صلح آمیز مناقشه قره باغ کوهستانی میانجیگری می کنند که تاکنون فعالیتهای آنها هیچ نتیجه ای نداشته است.

تابحال چهار قطعنامه صادره از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر آزادی اراضی اشغالی آذربایجان نیز اجرا نشده است.