آریئل کوئن: آمریکا در تلاش خود برای برقراری صلح در منطقه برخی مسایل مربوط به روابط باکو-آنکارا را نادیده میگیرد

8 نوامبر 2010, 17:10 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

آذربایجان، باکو، 17 آبان، خبرگزاری "ترند"/ آریئل کوئن کارشناس آمریکایی در امور کشورهای شوروی سابق گفت: در باکو و تفلیس و حتی در ایروان معتقدند که سیاست آمریکا در قبال قفقاز جنوبی در حال نزدیک شدن به شکست است.

وی در مصاحبه خود با "Caucasus Times" تصریح کرد: تلاشهای آمریکا برای بهبود روابط ترکیه-ارمنستان بدون در نظرگیری مناقشه قره باغ کوهستانی نتیجه مثبت نداشته است.

گزارش خبرگزاری "ترند": در روز 10 اکتبر سال گذشته احمد داوود اغلو و ادوارد نالباندیان وزرای خارجه ترکیه و ارمنستان در شهر زوریخ سوئیس با میانجیگری این کشور "پروتکل برقراری روابط دیپلماتیک" و "پروتکل توسعه روابط دوجانبه امضا کرده اند. تصویب این پروتکلها در پالمان دو کشور ترکیه و ارمنستان در نظر گرفته میشد، لاکن سرژ سارکسیان رئیس جمهوری ارمنستان در روز 23 آوریل سال جاری در مورد توقف روند تصویب پروتکلهای آنکارا-ایروان دستور صادر کرده است. سارکسیان این اقدام خود را موافق با منافع ارمنستان دانسته است.

دولت ترکیه بیان کرده که پروتکلهای امضا شده بین آنکارا-ایروان در 10 اکتبر در مسیر حل مناقشه قره باغ کوهستانی قرار گرفته و پس از حل مناقشه قره باغ کوهستانی روابط آنکارا-ایروان از سر گرفته خواهد شد.

ترکیه از سال 1993 با ارمنستان قطع رابطه کرده است. علت قطع رابطه ترکیه با ارمنستان ادعاهای دروغین ارامنه مبنی بر کشتار جمعی آنها از سوی ترکهای عثمانی، اقدامات آنها مبنی بر شناساندن رسمی این قتل عام در سطح جهان و اشغالگری وحشیانه 20 درصد از اراضی آذربایجان از سوی ارامنه بوده است.

گفتنی است که مناقشه بین دو کشور قفقاز جنوبی - ارمنستان و آذربایجان در سال 1988 بعلت ادعای ارضی ارمنستان به خاک آذربایجان آغاز شده است. در پی حملات ارمنستان به آذربایجان از سال 1993 بیست درصد از سرزمینهای متعلق به آذربایجان، یعنی قره باغ کوهستانی همراه با 7 شهر و ناحیه دیگر اطراف آن همچنان تحت اشغال ارتش ارمنستان میباشد. در سال 1994 طرفین به پیمان آتش بس دست یافتند. از آن زمان نیز گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا با ریاست مشترک روسیه، فرانسه و ایالات متحده آمریکا در مسئله حل صلح آمیز مناقشه قره باغ کوهستانی میانجیگری می کنند که تاکنون فعالیتهای آنها در این زمینه هیچ نتیجه ای نداشته است.

تابحال به چهار قطعنامه صادر شده از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد آزادی قره باغ کوهستانی و اراضی اشغالی آذربایجان نیز عمل نشده است.

آریئل کوئن کارشناس آمریکایی اضافه کرد: روابط ترکیه-ارمنستان و آذربایجان-ارمنستان همانند سه سال پیش است.

وی گفت: آمریکا نتوانست جهت بهبودی مناسبات طرفین را به خودداری از مطرح پیش شرط قانع کند. مقامات ترکیه بیان کردند که تا قبل از حل مناقشه قره باغ کوهستانی بهبود روابط این کشور با ارمنستان امکانپذیر نبوده و اجرای این دو روند باید هم گام صورت بگیرند.

وی افزود: آمریکا برای مدت زمان زیادی است که با عدم تعیین سفیر جدید خود، دوری آذربایجان از این روندها را نشان داده است.

هم اکنون بیش از یک و نیم سال است که آمریکا در آذربایجان سفیر ندارد. دوره فعالیت دیپلوماتیک "ان درسی" سفیر سابق آمریکا در آذربایجان در ژوئن سال 2009 به پایان رسیده و بعد از آن تابحال سفیر جدید آمریکا در آذربایجان تعیین نشده است.

آریئل کوئن کارشناس آمریکایی بیان کرد: این مسئله در سطح سیاسی در آذربایجان نگرانی به وجود آورده است. نمایندگان وزارت خارجه آذربایجان این موضع خود را در واشنگتن اعلام کرده اند. تلاش ترکیه برای بهبود روابط با ارمنستان نیز موجب خشم باکو میشود.

وی تصریح کرد: یکی از دلایل اصلی قطع رابطه ترکیه با ارمنستان در سال 1993 اشغال اراضی آذربایجان توسط ارمنستان بوده است. لاکن آمریکا در حین تلاشهای اخیر خود برای بهبود روابط آنکارا-ایروان این مسئله مهم را نادیده گرفت.

وی گفت: حکومت اوباما وجود یک دولت دنیوی در کشور مسلمان نشین آذربایجان، پایبندی این کشور به تعهدات و ارزشهای غرب و استقرار این کشور در بین مرزهای ترکیه و روسیه را نادیده گرفته است. با در نظرگیری نفوذ کم آمریکا بین کشورهای اسلامی، متفق بودن واشنگتن با این کشور ساحلی خزر جهت وصول به آسیای مرکزی یک عامل خیلی مهم است. این کشور دارای منابع عظیم انرژی بوده و بدون در نظرگیری رضایت روسیه، آماده صادرات گاز خود به اروپا توسط خط لوله نابوکو است.

وی بیان کرد: با این حال روند تشویق باکو برای تقویت همکاریهای استرتژیک آذربایجان-روسیه باید موجب نگرانی واشنگتن شود. دلایل زیادی در این قبال وجود دارد. هم اکنون مناسبات آرام روسیه با آنکارا و باکو هم زمان با توسعه اقتصادی و افزایش نفوذ روز افزون ترکیه و آذربایجان، این دو کشور را برای توسعه بیشتر همکاریهای خود با روسیه تشویق میکند.

وی افزود: البته با در نظرگیری منافع ضد و نقیض کشورهای منطقه، نمیتوان رضایت همه آنها را کسب کرد. متاسفانه در راستای اجرای سیاستهای قبلی حکومت بوش و کلینتون در 20 سال اخیر در قبال روابط با این کشورها بحران عمیق وجود دارد.

وی اظهار داشت: امروزه مسکو برای تقویت موضعع خود بعنوان یک کشور لیدر در منطقه سعی میکند. هم زمان با تضعیف منافع حکومت اوباما در قبال کشورهای قفقاز جنوبی، موفقیت روسیه نیز در این زمینه خیلی دشوار نخواهد بود. روسیه به کشور میانجیگری کننده اساسی جهت حل مناقشه قره باغ کوهستانی بین آذربایجان و ارمنستان تبدیل شده و برای حفظ توازن در روابط خود با این دو کشور سعی میکند.