کارشناسان: نزدیکی منافع ترکیه و روسیه در زمینه اقتصاد می تواند تاثیر مثبتی بر مناقشه قره باغ کوهستانی بگذارد

12 ژانویه 2010, 10:34 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

آذربایجان، باکو، 21 دی/ "ترند نیوز"، خبرنگار: ا. تاری وردی یوا/

بنظر کارشناسان، نزدیکی منافع ترکیه و روسیه در زمینه اقتصاد می تواند تاثیر مثبتی بر حل مناقشه قره باغ کوهستانی بگذارد.

بنظر توفیق عباس اف سیاستمدار اذربایجانی، "آنکارا در حال حاضر بیشتر نگران یک مسئله - شکل گیری تنظیمات جدید حمل و نقل در منطقه در چهار چوب منافع خود است. البته که گشایش مرز با ارمنستان و حل مناقشه قره باغ آذربایجان جزء این تنظیمات به حساب می اید".

12 ماه ژانویه با دعوت ولادیمر پوتین نخست وزیر روسیه، هئیت نمایندگی ترکیه با رهبری رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه به مسکو سفر خواهند کرد. رئیس دولت ترکیه اخیرا اعلام کرد که قصد درخواست تقویت تلاش های خود برای حل مناقشه قره باغ کوهستانی از مسکو را دارد.

بگفته آندری نسترنکو نماینده ویژه وزارت خارجه روسیه، سرگی لاوروف وزیر خارجه روسیه در طی سفر خود در 13 الی 14 ژانویه به ارمنستان در مورد حل مناقشه قره باغ کوهستانی مذاکراتی انجام خواهد داد. وی در این سفر با سرژ سرکیسیان رئیس جمهور و ادوارد نالبندیان وزیر خارجه ارمنستان دیدار خواهد کرد.

نسترنکو در مصاحبه با خبر گزاری "ریانوستی" گفت:"موضوع اصلی مذاکرات تبادل نظرات در مورد ادامه روند مذاکرات در رابطه با حل مناقشه قره باغ کوهستانی در چارچوب تلاش های میانجی گری انجام شده توسط روسیه برای حل این مناقشه خواهد بود".

ارمنستان 20 درصد از سرزمینهای آذربایجان- قره باغ کوهستانی و هفت ناحیه اطراف آنرا اشغال کرده است. این اشغال از سال 1988 آغاز شده و تا ماه دسامبر سال 1991 به استثنای منطقه شوشا و خوجالی، قره باغ کوهستانی از کنترل جمهوری آذربایجان خارج شده است.

طی سالهای 1992 و 1993 نیز مناطق شوشا و خوجالی و هفت ناحیه دیگر حومه قره باغ کوهستانی تصرف شده است. در سال 1994 بین ارمنستان و آذربایجان توافق آتش بس حاصل گردیده و همچنان مذاکرات صلح بین طرفین ادامه دارد.

گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا عبارت از سه کشور- ایالات متحده آمریکا، فرانسه و روسیه در مسئله حل صلح آمیز مناقشه قره باغ کوهستانی میانجیگری می کنند.

به گفته ناظران، نزدیکی منافع در زمینه انرژی میتواند باعث فعالیت بیشتر دو بازیکن منطقه ای برای میانجیگری در حل مناقشه قره باغ کوهستانی شود.

بنظر غیب الله غیب الله یف مشاور نخست وزیر ترکیه در امرو مسائل یورو آسیا، نباید پنداشت که ایجاد روابط نزدیک در زمینه اقتصادی بین ترکیه و روسیه به طور کامل قادر به حل مناقشه قره باغ کوهستانی خواهد بود. لیکن این نزدیکی روابط میتواند اثرات مثبت بر روند مذاکرات بگزارد.

غیب الله یف در مصاحبه تلفنی با خبر گزاری "ترند نیوز" گفت: "هر گونه تاخیر در حل این مناقشه باعث ناثباتی بیشتری در منطقه میشود و ما امیدواریم که با نزدیکی روابط اقتصادی بین بازیکنان کلیدی منطقه اجرای طرح ابتکاری ترکیه پلاتفرم" امنیت و ثبات در قفقاز جنوبی "امکان پزیر خواهد بود".

روسیه و ترکیه در اواسط سپتامبر سال 2008 در مورد ایجاد طرح " فضای امنیت و ثبات در قفقاز" به توافق رسیده اند. هدف از ایجاد این طرح خواست طرفین برای حل و فصل مناقشات موجود در قفقاز- میان ارمنستان و ترکیه و میان ارمنستان و آذربایجان، است.

آرمن گوورگیان کارشناس ارمنی در این باور است که اگر میان ترکیه و روسیه مانند مسائل خطوط لوله گاز و خطوط لوله نفت مورد بحث قرار نمیگرفت، مذاکره مشکلات سیاسی و مناقشات در قفقاز جنوبی توسط آنکارا و مسکو برای ارمنستان هیچ تهدیدی نمیداشت.

وی در مقاله خود در سایت "نووستی ارمنی" نوشته است: "اینجا یک فضای تجاری بوجود میاید که روسیه که با اجازه به ورود ترکیه به روند سیاسی در منطقه موضع خود را تضعیف میکند، میتواند با طرف مالی این مسله علاقمند باشد.

وی در این اعتقاد است که در چهار چوب سفر اردوغان به مسکو پوتین در مقابله دو گزینه خواهد ماند: علاقه های اقتصادی روسیه و مناقشه قره باغ کوهستانی.

کارشناس در این باور است که ترکیه به منطقه دریای خزر و آسیای مرکزی وارد میشود. دستور کار منطقه که مشکل ارمنستان را نیز در بر میگیرد، به طور آهسته و قطعی وابسته به خود میکند و سپس آن را با علاقه های سیاسی و اقتصادی کشورهای قدرتمند ربط میدهد.

میخایل گوسمان معاون مدیر خبرگزاری "ایتار تاس" در این باور است که فعالیت سیاستمداران روسی و ترکیه ای باید بر حل و فصل مناقشه قره باغ کوهستانی تاثیر مثبت بگذارد.

میخایل گوسمان در مصاحبه خود با "ترند نیوز" گفته است: "از یک سوی سفر رجب طیب اردوغان نخست وزیر نرکیه به مسکو و سفر وزیر خارجه روسیه به ارمنستان در دستور کار دیالوگ بین این دو کشور است. از سوی دیگر فعالیت سیاستمداران باید بر حل و فصل مناقشه قره باغ کوهستانی تاثیر مثبت بگذارد."

عباس اف کارشناس " Lider-TV"، در این اعتقاد است که در مسکو مورد مذاکره طرفین بیشتر پروژه های انرژی خواهد بود. هر دو کشور خواستار شرکت ایروان به عنوان یک کشور ترانزیت هستند."

به گفته وی، در آینده آنکارا میتواند به عنوان میانجیگر در مناقشه بین روسیه و گرجستان شرکت کند.

وی افزود: "مناقشه قره باغ کوهستانی نیز در دستور کار است. زیرا این مناقشه منطقه ای موجب مشکلات زیادی میباشد.

این مقاله با همکاری ر.حافظ اغلو تهیه شده است.