ایران

آلن ایر: به روحانی امیدوار شدیم، اکنون موقع عمل است

3 اکتبر 2013, 09:50 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

مصاحبه اختصاصی خبرگزاری ترند با آلن ایر، سخنگوی فارسی زبان وزارت خارجه آمریکا

آذربایجان، باکو، خبرگزاری ترند، 11 مهر/د.خاتین اوغلو/

در هفته گذشته برای اولین بار یک وزیر خارجه ایرانی (به استثنای آقای ابراهیم یزدی) در 34 سال گذشته دیدار مستقیمی با وزیر خارجه آمریکا داشت. همچنین رؤسای جمهوری دو کشور گفتگوی تلفنی داشتند که بعد از انقلاب اسلامی ایران بی سابقه بود.

*** ارزیابی خود آمریکا از این دیدارها چه بود؟

جواب: در مورد دیدار وزرای امور خارجه آقایان کری و ظریف، ازاینکه فرصتی شد تا بیشتر در مورد چگونگی پیش رفتن درمسیری گفتگو کنند که رییس جمهور آقای باراک اوباما در سخنرانی اش در مجمع عمومی ترسیم کرد، جای شکر است. ما هم خوشحالیم که آقایان کری و ظریف به ادامۀ این روند، درجهت حصول پیشرفت ملموس در مورد فروکش کردن نگرانی های جامعه جهانی نسبت به برنامۀ هسته ای ایران، موافقت کردند. اما بقول معروف با یک گل بهار نمی شود و همانطوریکه آقای کری گفت، این تغییر لحن توسط ایران فی نفسه به سؤالاتی در مورد برنامۀ هسته ای ایران جواب نداده است. پس ما به این تلاش ها ادامه خواهیم داد به امید اینکه به نتیجۀ ملموسی برسیم بطوریکه نگرانی های جامعۀ بین المللی برطرف شود.

دربارۀ تماس تلفنی روسای جمهوری آقای اباما و دکتر روحانی، همانطور که می دانید آنها هم، مثل آقایان کری و ظریف، در مورد تلاش در راستای رسیدن به توافقی در مورد برنامۀ هسته ای ایران صحبت کردند. آقای اباما گفت با ایکنه موانع و چالش های بزرگی سرراهمان هست و تضمینی به موفقیت نهایی نیست، طرف ما عمیقاً باور دارند که می توانیم به راه حل جامعی برسیم. از چالش های پیش رو هر دوی آنها خوب مطلع هستند و از اینکه این اولین تماس تلفنی بین رؤسای آمریکا و جمهوری اسلامی ایران از سال 1358 (1979)، خود این هم نشانگر سوء ظن و بدگمانی بین حکومت های ما و هم امکان پشت سر گذاشتن این تاریخ پرتنش است.

رییس جمهوری ما آقای اوباما معتقد است که برای حل این معضل، اساس و پایه ای هست و صریحاً اعلام کرده است که در چهارچوب عمل به تعهدات ایران در قالب معاهده عدم اشاعه سلاحهای هسته ای، به حق ایران برای استفادۀ صلح آمیز از انرژی اتمی احترام میگذاریم. اما گفته های آشتی جویانه باید همراۀ اقدامات معنی دار، شفاف و قابل تأیید توسط ایران باشد. اگر اینگونه شود، باعث کاهش و نهایتاً برچیدن تحریم ها خواهد شد.

*** آیا آمریکا مایل است تماس مستقیم دوجانبه را ادامه دهد؟ آیا آمریکا مایل است که گفتگوهای هسته ای در سطح وزرای خارجه ادامه یابد؟

جواب: حتماً، همانطور که آقای اوباما به کرات گفته است، چه در قالب گروۀ 5+1 چه بطور دوجانبه و مستقیماً، آمریکا مایل است درجهت حل وفصل مناقشۀ هسته ای با دولت ایران تماس داشته و گفتگو کند و اگر به امید خدا مناقشۀ هسته ای حل شود، این خود به خود یک گام بزرگ بسوی روابط جدید بین آمریکا و جمهوری اسلامی ایران براساس احترام متقابل و منافع مشترک شود.

رییس جمهوری ما آقای اوباما هم در نامه هایی که خدمت مقام رهبری فرستاده و هم اخیراً خدمت دکتر روحانی روشن ساخت که میخواهد بطور صلح آمیز این موضوع را حل کند. اما مصمم هستیم که ایران نباید به بمب هسته ای دست یابد. سیاست آمریکا تغییر رژیم نیست و همانطور که بالا اشاره کردم حقوق مردم ایران برای استفاده صلح آمیز از انرژی را محترم می دانیم. ولی ایران بعنوان کشور امضا کنندۀ معاهدۀ ان پی تی باید تعهداتش را انجام دهد.در مورد سطح گفتگو، رییس جمهور آقای اباما وزیر امور خارجۀ اقای کری را بعنوان هدایت کننده برای حل مناقشۀ هسته ای با دولت ایران تعیین کرده است و آقای کری با هماهنگی نزدیک و مداوم با اتحادیه اروپا، انگستان، فرانسه، آلمان، روسیه و چین این کار را می کند. جزییات این هماهنگی و گفتگوها هنوز در حال مشخص شدن است.

*** در ایران بعد از بازگشت روحانی، برخی از معترضین به فرودگاه رفته بودند. ژنرال جعفری فرمانده سپاه نیز گفتگوی تلفنی دو رئیس جمهور را "اشتباه تاکتیکی" نامید. آقای روحانی در سخنرانی خود در سازمان ملل از آمریکا خواست که " یکصدا" باشد. آیا یکصدایی در آمریکا وجود دارد؟

جواب: نباید از بحث در مورد وسائل مطلوب استدلال نادرست بکنید. در مورد هدف مطلوب و مد نظر، نه تنها داخل خاک آمریکا بلکه در جامعۀ بین المللی یکصدایی رسایی هست: اینکه ایران باید طبق تعهدات هسته ای اش عمل کند و به برطرف کردن نگرانی های موجود بین المللی در مورد برنامۀ هسته ای اش بپردازد.

*** با توجه به برخی واکنشهای منفی در داخل ایران، خود آمریکا درباره یکصدایی در ایران چه فکر می کند؟

جواب: رییس جمهوری ما آقای اوباما هفته پیش در سخنرانی اش در مجمع عمومی گفت که شک ، تردید و سوءظن در هر دو طرف هست و از بین بردن این بدگمانی ها کار "خم رنگ رزی"* نیست. اما اگر این مسئلۀ هسته ای حل شود ، به ایجاد یک روابط جدید براساس احترام متقابل و منافع مشترک خیلی کمک خواهد کرد و از گفته های رییس جمهوری اسلامی ایران دکتر روحانی بر علیه افراطگرایی و در حمایت از اعتدال استقبال میکنیم.

*** برخی نگرانیها وجود دارد که آمریکا شاید در گفتگوها با ایران تحت تاثیر اسرائیل که طی هفته گذشته روحانی را "فریبکار" نامید، قرار گیرد. آیا این نگرانی بجا است؟

جواب: خیر، این نگرانی بجا نیست. ما با همۀ متحدانمان، منجمله اسرائیل، مشورت می کنیم و همانطور که بارها رییس جمهوری آقای اوباما و وزیر جارجه آقای کری گفته اند، دولت ما متعهد به پی گیری راه حلی برای مناقشۀ هسته ای ایران از طریق دیپلماسی است. از اظهارات دولت دکتر روحانی و خود دکتر روحانی امیدوار شدیم و حالا وقت آن فرا رسید که این گفته ها را به بوتۀ آزمایش بگذاریم و به اصطلاح پاشنۀ گیوه را بالا بکشیم و مذاکره کنیم. از این حیث مشتاق تشکیل جلسۀ گروۀ P5+1 و ایران در شهر ژنو در 23-24 مهر ماه هستیم.

* اشاره به این ضرب المثل ایرانی: "خم رنگرزی نیست که بزنی و دربیاوری" که به معنی آسان نبودن کار است.