آذربایجان

وضعیت کار ایران بهتر شده است/ پتانسیل همکاری با آذربایجان (مصاحبه)

13 آوریل 2015, 11:49 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

ایران، تهران، خبرگزاری ترند، 24 فروردین/

گفتگوی اختصاصی خبرگزاری ترند آذربایجان با محمدتقی حسینی قائم مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی

- همکاریهای آذربایجان و ایران در زمینه کار و امور رفاه اجتماعی در چه سطحی است و قرار است در سفر هفته جاری وزیر وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایران به باکو چه مذاکراتی میان دو کشور صورت گیرد؟ آیا سندی هم قرار است امضاء بشود؟

همکاری ایران و جمهوری آذربایجان یک همکاری برادرانه ، صمیمی و دیرینه است و دو کشور در زمینه های مختلفی مشترکات زیادی دارند و این مشترکات در همه زمینه ها ادامه دارد از جمله در زمینه رفاه اجتماعی . این همکاریها قبلا محدود به فعالیت کمیته امداد امام خمینی و یا هلال احمر در جمهوری آذربایجان بوده است. بدنبال سفری که علی حسن اف معاون نخست وزیر به جمهوری اسلامی ( در سال 2014) داشت، پنجره جدیدی در مناسبات دو کشور باز شد و زمینه همکاری در حوزه های تخصصی و فنی وجود دارد. یعنی از نظر من الان زمینه های خوبی وجود دارد که بتوانیم ما در بسیاری از حوزه تخصصی رفاه اجتماعی که یک بحث بسیار گسترده و تخصصی می باشد و حوزه های مختلفی را دربر می گیرد، همکاری کنیم. حوزه های بهزیستی،حوزهای بهبود معیشت ،حوزههای اجتماعی، مهارتهای فنی ، در همه این زمینه ها ما آمادگی داریم همکاری کنیم. و این همکاری ها می تواند در سفری که دکتر علی ربیعی وزیر تعاون ، کار و رفاه اجتماعی انشاءا لله در پایان این هفته به جمهوری آذربایجان خواهند داشت زمینه های بسیار خوبی برای گسترش این همکاریها فراهم بشود و امیدوارم که دو کشور بتوانند از ظرفیتهایی که وجود دارد به بهترین وجه استفاده بکنند و همکاریها را گسترش بدهند.

- ایران و آذربایجان در زمینه کار و اموررفاه اجتماعی چه همکاریهایی می توانند داشته باشند؟

- وزارتخانه تعاون ، کار و رفاه اجتماعی یک وزارتخانه گسترده ای است. قبلا این وزارتخانه سه تا وزارتخانه بوده است. یعنی وزارت تعاون، وزارت کار و وزارت رفاه اجتماعی، الان هم بعد از ادغامی که در سال 1390 در این زمینه رخ داد، این سه وزارتخانه یکی شد.

بنابراین حیطه خیلی گسترده ای را دربر می گیرد. یعنی تعاونی ها یک بحث بسیار گسترده است، موضوعات مربوط به کار یک بخش گسترده دیگری است. موضوع مربوط به رفاه اجتماعی در ایران فوق العاده گسترده است به خاطر سازمانها و نهادهایی که مرتبط با این موضوع هستند. علاوه بر وزارت سازمانها و نهادهای معتبر دیگری در زمینه تامین اجتماعی فعالیت می کنند، که سرمایه گذاری بزرگی هم دارند. سازمان تامین اجتماعی، سازمان بهزیستی، سازمان بازنشستگی و اینها شرکت سرمایه گذاری بسیار بزرگی هم دارند. مثلا صندوق سرمایه گذاری زیر مجموعه تامین اجتماعی که بزرگترین شرکت سرمایه گذاری در ایران می باشد، به عبارتی می شود گفت که بیش از چهل درصد دارایی متعلق به این صندوقها هست. اینها متشکل از شرکتها و کمپانیهای گسترده ای هستند که در زمینه های مختلف از نفت و گاز گرفته، تا ساخت و ساز ، مواد غذایی و مسائل دارویی را در بر می گیرند. بنابراین زمینه های خیلی گسترده ای برای همکاری هست و در سفری که آقای حسن اف به تهران داشتند این بحثها بین جمهوری اسلامی و آذربایجان صورت گرفت. علاقمند هستیم که بیشتر بتوانیم این زمینه های همکاری را عملیاتی بکنیم. الان ترکیبی که اقای دکتر ربیعی برای سفر به باکو در نظر دارند هم از حوزه رفاه هست، هم از حوزه تعاون و هم از حوزه مهارتهای مربوط به کار در این سفر ایشان را همراهی می کند. بنابراین با ترکیب هیئتی که سفر می کند به آذربایجان من امیدوارم که بیشتر بتوانند در سفر به باکو این همکاریها را گسترش بدهند. ظرفیتهای بسیار زیادی برای گسترش همکاریها بین ایران و آذربایجان وجود دارد و ما میتوانیم این زمینه ها را عملیاتی بکنیم. ایران در بسیاری از زمینه ها تجربه های موفقی دارد. بسیاری از شرکتهای معتبر سرمایه گذاری از زیر مجموعه های این وزارتخانه و سازمانهای مرتبط با این وزارت خانه می باشند. بنابراین گفتم شرکتهایی در زمینه های غذایی، تولید سیمان، دارو و ساخت و ساز تجربه های بسیار گران قیمتی هم دارند. الان در کشورهای اسیای میانه شرکتهای ما طرحهای بزرگی را عملیاتی می کنند. همچنین در زمینه های نفت و گاز و پتروشیمی و حمل و نقل تجربه های خوبی داریم و می توانیم در تمام این موارد باهمدیگر کار بکنیم. شاید برای شما قابل توجه باشد که ما بیش از 95 درصد داروی کشور را داریم تولید می کنیم. خوشبختانه کیفیت داروی ایران بسیار بالا است به دلیل اینکه ما در این زمینه سرمایه گذاری کردیم. بسیاری از شرکتهای ما الان شناخته شده هستند در سطح جهان و میتوانند فعالیتهای خیلی خوبی داشته باشند. موضوع تامین اجتماعی یک بحث فوق العاده مهم است در کشورها . ایران در این زمینه تجربه های خوبی دارد و شاید به خاطر داشته باشید ما امسال موفق شدیم بحث پوشش بیمه همگانی را برای تمام آحاد کشور فراهم بکنیم. در سال جاری 8 میلیون نفر را ثبت کردیم که اینها عمدتا تحت پوشش هیچ بیمه ای نبوده اند. با تدابیری که شد اینها الان تحت پوشش بیمه قرار گرفته اند. این موفقیت خیلی بزرگی است. می تواند بگویم که این تجربه در بسیاری از کشورها با این موفقیت پیش نرفته است. ما میتوانیم در این زمینه هم تجربیاتمان را با هم دیگر به اشتراک بگذاریم. در زمینه توانمند سازی معلولان که یک زمینه فوق العاده مهمی است، ایران تجربه های خوبی دارد و می تواند در این زمینه با جمهوری آذربایجان همکاری خوبی داشته باشد. در مسائل بهزیستی، امور سالمندان، موضوع جمعیت می تواند مورد توجه قرار بگیرد. در مورد مهارت آموزی و کار آموزی ما در این زمینه ها کار موفقی را انجام دادیم و راه درستی می رویم. گاهی فکر می کنیم که آموزش فقط اموزش عالی است اما بسیاری از فارغ التحصیلان دانشگاه فاقد مهارت هستند و یکی از دلایل بیکار ماندن جوانان تحصیل کرده دانشگاه همین است که مهارتهای لازم را فرا نمی گیرند. ما در زمینه بحث مهارتی فعالیتهای بسیارارزشمندی انجام دادیم فکر می کنیم در این زمینه ما می توانیم باهم کار کنیم. در مورد بحث مربوط به کمک به زنان سرپرست خانوار تجربه هایی داریم می توانیم در این زمینه باهم همکاری بکنیم و موارد دیگری که بنظر می رسد انشاء الله مورد توجه مقامات دو کشور قرار بگیرد و بتوانند همکاری بکنند.

- هم اکنون چند نیروی کار ایرانی به خارج ارسال شده است و چه میزان ارزآوری برای کشور دارد؟

اجازه بدهید این را به یک شکل دیگری خدمتتان عرض کنم. ما نیروی کاری که در کشورهای خارجی داریم دو دسته هستند. یک دسته آنهایی که در قالب صدور خدمات فنی ومهندسی اعزام می شوند و آنها در قالب شرکتها هستند. مثلا شرکتهایی در برخی از کشورهای آسیایی در عراق، در افغانستان ، در کشورهای خلیج فارس و جاهای دیگر فعالیت می کنند. اینها یک بخشی از نیروهایی هستند که اعزام می شوند . بخشی دیگر از نیروهای کار در قالب شرکت های خدمات فنی – مهندسی نیستند مستقل اعزام می شوند. مثلا بطور سنتی مراوده هایی که بین استانهای جنوبی ما با کشورهای حاشیه خلیج فارس رفت و آمد می کنند. بعضی از اینها آنجا اقوامی دارند و برای کار کردن می روند و بخشی دیگر نیروهای متخصصی هستند که در جاهای دیگر دنیا مشغول هستند. الان در برخی از شرکتهای معتبر دانش بنیان در اروپا و امریکا در زمینه های پزشکی و تحقیقاتی نیروهای کار ایرانی هستند که اینها بطور کلی سازمان یافته نیست. میزان ارزآوری آنها را من الان ندارم اما رقم قابل توجهی است. به خاطر اینکه ما روی بسیاری از بحثها دانش بنیان کار کردیم، شرکتهای ما توانایی بسیاری دارند و الان در جاهای مختلف حضور دارند و بطور کلی هم برای توسعه کشورهایی که حضور دارند و هم برای کشور ارزآوری دارند. چون نیروهای کار ایران واقع نیروی توانمندی هستند و خیلی کمک می کند به پیشرفت جامعه ای که حضور دارند و برای کشور ما هم مفید بوده است. چون انها نوعی به بازار کار کشور کمک می کنند.

- در طول سالهای 2008 تا 2013 گزارشهای زیادی از بسته شدن بنگاهها و صنایع در ایران منتشر شد. چه میزان نیروی کاری در این سالها از کار اخراج شدند؟

در واقع بسته شدن یا باز شدن دوباره بنگاهها در فعالیت اقتصادی تا حدودی یک امر طبیعی است. اقتصاد اگر از یک روال ثابت برخوردار باشد برخی از شرکتها متولد می شوند، بعضیها ماندگار می شوند و بعضی دیگر تغییر وضعیت می دهند یا اینکه ممکن است از بین بروند. این واقعیتی است در اقتصاد که هست. لزوما شرکتها یا اینکه بعضا به تعبیری که شما کردید بنگاهها به معنای این نیست که اینها بسته شدند یا از بین رفتند. بسیاری از اینها تغییر ماهیت داده اند. در زمینه نفت و گاز و پتروشیمی ما بسیاری از شرکتها داشتیم که بعد از مدتی تبدیل شدند یا اینکه تدابیر دیگری برای آنها گرفته شده است. ما حداقل حتی در سالهایی که یک مقدار وضعیت بازار اقتصادی گاهی اوقات دچار نوسان شدید شده بود، اخراج نیروی کار خیلی کم داشتیم. یعنی واقعا دولت تمام تلاشش بر حفظ نیروی کار بوده است. الان که وضعیت خیلی بهتر شده به خاطر اینکه یک رونق اقتصادی ایجاد شده، توجه خیلی گسترده ای که سرمایه گذاران خارجی برای سرمایه گذاری در ایران دارند و همین طور بسیاری از ایرانیانی که در خارج از کشور هستند، الان فروان می بینم که دارند برمیگردند و در جاهای مختلف سرمایه گذاری دارند.

اکنون وضعیت خیلی بهتر شده است. تورم کاهش پیدا کرده است و رشد اقتصادی در سال گذشته وضعیت بهتری داشت و نسبت به سالهای قبلش خیلی رشد کردهاست. ما الان وضعیت اقتصادیمان برای جذب نیروی کار بهتر شده است. تلاش دولت در مرحله اول حفظ نیروی کار موجود بوده است و در مرحله دوم افزایش شغل. به خاطر اینکه ما با توجه به نیروی جوانی که داریم و با توجه به وضعیت اقتصادی خاصی که داریم هم باید مشاغل موجود را حفظ بکنیم، هم بایستی تلاش بکنیم که مقدار زیادی شغل در سال ایجاد بکنیم. در بعضی از سالها این کم و زیاد بوده یعنی گاهی اوقات فضای بین المللی، یا فضای داخلی یا وضعیت اقتصادی که بالاخره در ویژه در سالهای اخیر که در همه جای جهان یک بحران اقتصادی در همه دنیا وجود داشت که در خود اروپا خیلی مشکل ساز شد و اینکه سازمان بین المللی کار مجبور شد که میثاق اشتغال را در سال 2008 – 2009 تدوین کند برای جلوگیری از افزایش بی کاری در کشورهای صنعتی اما در ایران تمام تلاش دولت این بوده است که از مشاغل موجود صیانت کند و مشاغل را افزایش دهد. خوشبختانه جهشی خوبی هم داشتیم و در سال 1392 نگاه می کردم. میزان افزایش شغلهای پایدار نسبت به سالهای قبل افزایش چشمگیری داشته است.

- نرخ بیکاری در ایران هم اکنون در چه سطحی است و طی سال گذشته چند فرصت شغلی جدید ایجاد شده است؟و برای سال جدید این میزان چه قدر خواهد بود؟

نرخ بیکاری یک نرخ متغیری است. در حالیکه ابتدای سال 1392 گفته می شد که 14 درصد است . خوشبختانه در پایان سال ما نرخی حدود 10 درصد داشتیم. این تغییر تغییر قابل توجهی است. اگر چه برای ما ائده ال این است که به یک وضعیت استانداردی برسانیم به وضعیتی که خیلی از کشورهایی که اقتصاد رونقی دارند برسانیم. هدف مطلوب ما آن است که به آن رقم برسیم. در این زمینه هم موفقیت داشتیم.

- وقتی از نرخ بیکاری در آمار ایران صحبت می کنیم، فرد شاغل کسی است که در طول هفته حداقل یک ساعت کار کرده باشد. این نوع آمارگیری از دولت احمدی نژاد شروع شد. آیا این معیار به نظر شما استاندارد است یا باید تغییر یابد؟

من این را اصلاح بکنم. هیچ موقع در ایران معیار برای تعیین کار یک ساعت در هفته نبوده است. بحثی در یک دوره در ایران مورد مذاکره قرار گرفت. در آن زمان بعضی از افراد که حالا احیانا در بدنه دولت هم بودن و بعد به عنوان نظر دولت منعکس شد این مسئله و یک ساعت کار در هفته را مطرح کردند. این واقعا نظر دولت هم نبود. این را به جرائت می توانم بگویم. به خاطر اینکه با واقعیت عینی سازگاری ندارد. شما کدام شغل را می توانید پیدا کنید که با یک ساعت کار در هفته بتواند زندگی خودش را تامین بکند. بنابر این نمی شود با این معیار بیاییم ارزیابی بکنیم و بگوییم که یک ساعت کار کفایت می کند. این حتی برای جراحان خیلی متخصص هم کفایت نمی کند با یک ساعت کار در هفته بتوانند زندگی خود را تامین کنند. این مسئله ناشی از یک قطعنامه ای شده بود که سازمان بین المللی کار در دهه هشتاد داشته است. دقیقا گفتمانش درخاطرم هست. زمانی که مطرح شد در محافل رسانه ای، روزنامه ها و جاهای دیگر گاها به عنوان نظر دولت گفته شد اما واقعیت این است که دولت هیچ موقع این قضیه را قبول نداشته است. ضمن اینکه ما الان یک تجدید نظر بیشتری در این زمینه کردیم. شاغل به کسی می گوییم که طرف میزان کاری که انجام می دهد زندگیش را تامین بکند. حالا چند ساعت آن متفاوت است. قانون کار این میزان را تعیین کرده و گفته است که چه مقدار یک کارگر باید کار کند. حالا در بعضی جاها و یا مشغال رسمی و غیر رسمی ممکن است متفاوت باشد. اگر چه تمام تلاشمان این است که در راستای برنامه ای که برای کار شایسته داریم مشاغل غیر رسمی را کم بکنیم و به سمت مشاغل رسمی حرکت کنیم و در واقع این جزء برنامه های دولت است. بنابر این الان تعریفی که از موضوع کار و کسی که شاغل است داریم هرگز یک ساعت کار در هفته نبوده است. الان که بطریق اولی مورد توجه قرار نمی گیرد.