ایران

تحلیلگر ترند نیوز: قربانیان اجباری غرب در راه نزدیکی با سوریه

17 مارس 2009, 10:23 (GMT+04:00)

در همین رابطه:

علویه صادق اوا، تحلیلگر بخش خاورمیانه ترند نیوز /

همکاری آمریکا و سوریه از نخستین گامهای باراک اوباما برای جامه عمل پوشیدن به طرح "سال 2009 میلادی - سال صلح در خاورمیانه " است، ولی واشنگتن برای دستیابی به آن ، باید از فکر برهم زدن مناسبات دمشق - تهران و حزب الله که یکی از ائتلافهای سیاسی تفکیک ناپذیر منطقه است، عدول کند.

اروپا و واشنگتن مدتها پیش این واقعیت را پذیرفته اند که سوریه در امنیت خاورمیانه یکی از نقشهای کلیدی را بازی می کند. در این میان ، تاثیر دمشق بر لبنان و فلسطین به رغم انزوای سیاسی و اقتصادی از سوی کشورهای عربی وابسته به غرب ، سال به سال گسترش می یابد.

در این میان ، متهم کردن مقامات بلند پایه سوریه به قتل رفیق حریری و مهمتر از همه اتحاد ناگسستنی این کشور با ایران و حزب الله که طراح آن دولت تهران است، نیز مانع از آغاز مذاکرات مستقیم میان سوریه و آمریکا که واشنگتن ظرف پنج سال اخیر نخستین بار تن به ان داده ، نشد.

هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا روند مذاکرات با سوریه را یک نوع امتحان خواند و در عین حال از دادن توضیحاتی در باره نوسازی مناسبات دو کشور طفره رفت.

برخلاف تردید و شک و شبهه ناظران بین المللی نسبت به سیاست اوباما پیرامون خاورمیانه ، این سیاست در مقایسه با خط مشی جورج بوش موفقیت آمیزتر خواهد بود .

در اینجا سئوالی پیش می آید که سوریه میان کشورهای عربی برای غرب چه نقشی اجرا خواهد کرد؟

ابتدا باید از لبنان نام برد. مقامات سوریه ظرف 30 سال اخیر سیاست داخلی لبنان را طراحی می کردند. عمده مساله پیرامون قتل رفیق حریری نخست وزیر سابق و رقیب سرسخت دمشق و تهران است .اتهامات بی اساس سیاستمداران لبنان وابسته به غرب با حمایت های مستقیم آمریکا و فرانسه مبنی بر دست داشتن سوریه در این قتل ، مناسبات متزلزل سوریه با کشورهای عربی سنی مذهب را متلاشی کرد.

در زمان حاضر که دادگاه ویژه در امور لبنان به این مساله رسیدگی و سه نفر از متهمان به طراحی قتل نسخت وزیر سابق که یکی از آنها اهل سوریه هستند، آزاد شده ، رد پای عمال سوریه در این قتل دیگر موجود نیست. در این میان دلایل آزادی آنها نیز مبهم است.

علت نزدیکی اروپا و آمریکا با سوریه ممکن است انتخابات پارلمانی لبنان که قرار است در ژوئن برگزار شود ، باش . به اعتقاد ناظران ، حزب الله شیعه از شانس بیشتری برای کسب پیروزی و حق مسلح شدن علیه هرگونه تجاز خارجی از جمله اسراییل برخوردار است.از این رو غرب برای استفاده از مناسبات سوریه و حزب الله برای جلوگیری از تضعیف حکومت لبنان به همکاری با اروپا و آمریکا ، ابراز علاقمندی می کند.

از سوی دیگر ، از دمشق می توان برای آغاز مذاکرات میان اروپا و حزب الله با هدف بهبود وضعیت در مرز اسراییل - لبنان استفاده کرد. واشنگتن برای مذاکره با حکومت سوریه جفری سفلتمان دانیل شاپیرو سفیر سابق در لبنان را که در سال 2003 میلادی در پست دستیار نماینده کنگره در تدوین قانون اعمال تحریمات علیه سوریه شرکت و از حماس و حزب الله حمایت کرده بود ، فرستاده است.

از سوی دیگر ، به مناسبات سوریه و حماس نیز باید دقت کرد. دمشق در حملات نظامی اسراییل علیه اعضای حماس ، تا اخر از این گروه حمایت کرده است.

کشورهای عربی و مقامات فلسطینی به نوبه خود عاملان اصلی آغاز عملیات نظامی اسراییل در نوار غزه،را حملات موشکی علیه اسراییل توسط حماس که بر اثر آن اهالی غیرنظامی کشته شده ، اعلام کرده اند. در سوریه خالد مشعل یکی از رهبران سیاسی جنبش فلسطینی زندگی می کند.

بهبود مناسبات غرب با دمشق ممکن است انتقال تسلیحات توسط ایران برای حماس از طریق سوریه را متوقف کند که مطابق با منافع اسراییل برای تامین امنیت این کشور به عنوان متحدی راهبردی و نظامی آمریکا و اروپا در خاورمیانه است . مذاکرات غرب با حماس بعید به نظر می رسد ولی جلوگیری از افزایش قدرت نظامی آن ممکن است حکومت مرکزی این خودگردانی به رهبری فتح را تحکیم بخشد.

نباید انتظار داشت که براثر بهبود مناسبات با سوریه ، اتحاد نظامی و اقتصادی میان دمشق و تهران متوقف خواهد شد.

تهران در زمان حاضر تنها منبع درامد اقتصاد متزلزل سوریه است . سوریه طی سی سال اخیر به امتیازات بیشتری از صادرات نفت ایران که به اعتقاد ناظران سیاسی غرب "حق الزحمه در قبال صداقت به رژیم سوریه می باشد" دست یافته است.

در اوضاع و احوال کنونی بغرنج برای تهران ناشی از اختلافات پیرامون برنامه هسته ای ایران، خودداری این کشور از کنترل سیاست دمشق و حزب الله که از اهرم اصلی فشار برای تاثیر بر کشورعای عربی سنی است،بعید به نظر می رسد. از این رو، گرایش سوریه به سیاست غرب نباید به منزله تضیعف اتحاد سه جانبه خاورمیانه تلقی شود.