اروپا میتواند بخشی از گاز آذربایجان را از دست بدهد

عکس: اروپا میتواند بخشی از گاز آذربایجان را از دست بدهد / انرژی

آذربایجان، باکو، 19 دی / "ترند کاپیتال"، خبرنگار: س. علی اف/

در سال 2010 در آذربایجان بیش از 28 میلیارد متر مکعب گاز تولید خواهد شد. در نتیجه این صادرات گاز کشور هم افزایش خواهد یافت. همراه با بازارهای گرجستان و ترکیه، از سال جاری صادرات گاز آذربایجان به به بازارهای جدید مانند روسیه و ایران هم آغاز خواهد شد.

در هفته آینده میان آذربایجان و ایران قراردادی به مدت پنج سال (با امکان تمدید آن) در رابطه با عرضه گاز آذربایجان به این کشور امضاء خواهد شد. بنا بر این، ایران قصد دارد تا حجم پنج میلیارد متر مکعب گاز آذربایجان را بخرد.
بنا بر گزارش BP ، در سال 2008 تولیدات گاز در ایران در مقابل مصرف به حجم 117 میلیارد متر مکعب، 116.3 میلیارد متر مکعب بوده است. گاز آذربایجان به مناطق شمالی این کشور که دور از حوزه های گازی کشور هستند، صادر خواهد شد.

آذربایجان در سال 2010 به روسیه حدودا 1.1 میلیارد متر مکعب گاز صادر خواهد کرد. پیشتر اعلام شده بود که حجم گازی که به روسیه انتقال خواهد شد، 500 میلیون متر مکعب خواهد بود. اما پس از انجام مذاکرات طرفین برای افزایش حجم گاز به دو برابر تصمیم گرفتتند. گاز آذربایجان به مناطق شمالی این کشور صادر خواهد شد.

افزایش صدور گاز آذربایجان به روسیه و ایران، باید سبب پویا ساختن روندهای مذاکراتی در ترکیه و اتحادیه اروپا شود که آذربایجان را یکی از کشورهای اصلی در امر تامین امنیت سوختی می دانند. آذربایجان و ترکیه مدت بسیاری است که پیرامون توافقنامه ترانزیت برای صدور گاز به اتحادیه اروپا مذاکره می کنند. اما علیرغم اینکه بیش از 10 دور مذاکره انجام شده، تا کنون هیچ نتیجه عملی حاصل نشده است.

آذربایجان با داشتن حجم زیاد از گاز وارد بازارهای جدید مانند روسیه و ایران میشود و عدم موافقتنامه ترانزیت با ترکیه حمل و نقل گاز آذربایجان را به کشورهای اروپایی دشوارتر میسازد. به دلیل عدم نتیجه مذاکرات با ترکیه، اغلب در آذربایجان مسلئه در موارد مسیرهای جایگزین برای تامین گاز به اروپا مورد بحث قرار میگیرد. مثلا، مسئله ایجاد یک ترمینال جدید برای گاز فشرده در ترمینال کولوی (متعلق به شرکت سوکار) و برای ارسال آن توسط سیستم خط لوله اروپا به رومانی و یا بلغارستان، مورد بررسی قرار میگیرد.
علاوه بر این، مسئله صادرات گاز آذربایجان به یکی از بزرگ ترین بازارهای در حال توسعه جهان- به چین، مورد بحث قرار گرفته بود. راه اندازی این پروژه با اتصال به خط لوله قزاقستان- چین امکان پذیر است. تقاضا برای گاز در چین در اواسط سال های 1990 بشدت افزایش یافته بود. در سال 1995، مصرف گاز در این کشور 17.7 میلیارد متر مکعب بوده است. بنا بر گزارش BP ، در اوایل سال 2009، گاز مورد نیاز در چین 80.7 میلیارد متر مکعب بوده است که این هم 15.8 درصد بالاتر از مصرف در سال 2007 است. در سال 2008 سهم گاز مورد نیاز در چین 2،7 درصد از کل سهم تقاضای جهان بوده است.

بنابراین، به تعویق انداختن تصمیم در مورد موافقتنامه ترانزیت برای حمل و نقل گاز آذربایجان از طریق ترکیه، تنها جذابیت مسیرهای جایگزین برای حمل و نقل این گاز به اروپا افزایش نمیدهد بلکه امکان صادرات آن را به مناطق دیگر نیز افزایش میکند.
عدم تصمیم گیری و اقدامات برای اجرای پروژه های انتقال گاز از منطقه خزر موجب آن خواهد بود که تهیه کنندگان به سراغ بازارهای جدید که امروز برای خرید سوخت آماده هستند، بروند.

مسائل حل نشده مربوط به حمل و نقل گاز از طریق ترکیه و عدم اقدامات سرمایه گذاران برای ایجاد مسیرهای جدید صادرات، می تواند منجر به آن شود که اگر کل حجم گاز خزر که برای صادرات به اروپا در نظر گرفته شده بود، هم نباشد، بخشی از آن (بخشی زیادی) به بازارهای دیگر که در حال حاضر برای پذیرش و پرداخت هزینه آن آماده هستند، صادر خواهد شد.

گزارش "ترند نیوز":

نابوکو

آغاز ساخت خط لوله "نابوکو" با طول 3,3 هزار کیلومتر و با هزینه 7,9 میلیارد یورو در سال 2011 در نظر گرفته شده است. پیش بینی می شود که پس از پایان مرحله اول ساخت این خط لوله از سال 2014 گاز آذربایجان و کشورهای آسیای مرکزی از طریق خط لوله "نابوکو" به کشورهای عضو اتحادیه اروپا صادر خواهد شد. مرحله بعدی ساخت آن نیز در سال 2015 به پایان خواهد رسید. حداکثر ظرفیت انتقال این خط لوله 31 میلیارد متر مکعب گاز در سال تشکیل می دهد.

سهامداران این پروژه بترتیب زیر شرکتهای OMV اتریش، MOL مجارستان، Bulgargaz بلغارستان، Transgaz رومانی، Botash ترکیه و RWE آلمان هر کدام صاحب سهم برابر- 67/16 درصد میباشند.

آذربایجان- روسیه

خط لوله ای که توسط آن صادرات گاز به روسیه انجام میگیرد خط لوله "قازی محمد- موزدک" است. ظرفیت این خط لوله پنج میلیارد متر مکعب در سال است. تا سال 2007 آذربایجان توسط این خط لوله به حجم 4.5 میلیارد متر مکعب گاز صادر میکرد. اما سال بعد قرارداد خرید و فروش گاز آذربایجان به روسیه در 14 اکتبر در باکو به امضا رسیده است. قرارداد ما بین سرکت سوکار و گازپروم به امضا رسیده است. مدت قرارداد از سال 2010-2014 است. بر اساس این قرارداد آذربایجان به روسیه سالانه 500 میلیون متر مکعب گاز صادر خواهد کرد. در قرارداد حد ماکسیمم حجم گاز صادراتی نشان داده نشده است. شرکت سوکار در مورد حجم گاز را که توسط این شرکت به روسیه انتقال خواهد شد، به طرف متقابل اطلاع خواهد داد.

آذربایجان- ایران

میان آذربایجان و ایران خط لوله گازی به طول 1474,5 کیلومتر موجود است. 296,5 کیلومتر آن واقع در اراضی آذربایجان است. ظرفیت نقل گاز توسط آن 10 میلیارد متر مکعب است. این خط لوله همچنین بخشی از خط لوله گاز "قزاق-آستارا" است که در سال 1971 ساخته شده است. در مسیر این خط لوله سه مرکز تنظیم فشار گاز نیز احداث شده است. قطر این خط لوله 1200 میلی متر است. پس از نو سازی زیر ساخت ها به ایران روزانه پنج میلیون متر مکعب گاز آذربایجان صادر خواهد شد (سالانه 1.8 میلیارد متر مکعب). در حال حاضر حجم گاز انتقال شده 500 میلیون متر مکعب است که این میزان ممکن است در آینده افزایش یابد. در مراحل اولیه حجم گاز صادراتی به وضعیت تاسیسات گازی دو کشور بستگی خواهد داشت.

Follow us on Twitter @TRENDNewsAgency